Przejdź do zawartości

Bohdan Cywiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bohdan Cywiński
Ilustracja
Bohdan Cywiński (2017)
Data i miejsce urodzenia

19 lipca 1939
Milanówek

Zawód, zajęcie

historyk, publicysta, filozof

Odznaczenia
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski
Kapituła Orderu Odrodzenia Polski. Na zdjęciu od lewej: Sławomir Radoń, Bohdan Cywiński, Marta Olszewska, Lech Kaczyński, Irena Zofia Romaszewska, Jerzy Kropiwnicki, Ryszard Bugaj i Krzysztof Kauba.

Bohdan Hieronim Cywiński (ur. 19 lipca 1939 w Milanówku)[1]polski publicysta, historyk idei, opozycjonista i działacz społeczny, profesor nauk humanistycznych.

Jest ojcem historyka Piotra Cywińskiego oraz socjologa internetu i blogerki Marii Cywińskiej. Mieszka w Przerośli.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Absolwent VI Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1956)[2]. Ukończył polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim, studiując jednocześnie filozofię na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie poznał się bliżej z Karolem Wojtyłą[potrzebny przypis]. Doktorat obronił z filozofii[3]. W 1995 r. Wydział Nauk Humanistycznych KUL nadał mu stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy pt. Ogniem próbowane t. II „…i was prześladować będą”. W 2011 uzyskał tytuł profesora nauk humanistycznych[4].

W latach 1962–1964 pracował w Instytucie Książki i Czytelnictwa Biblioteki Narodowej. Wcześnie związał się z warszawskim Klubem Inteligencji Katolickiej, publikował w miesięczniku „Więź”. W 1966 został członkiem redakcji miesięcznika „Znak”, a w 1973 jego redaktorem naczelnym. Z funkcji tej zrezygnował w 1977 pod wpływem presji swojego środowiska, gdy zdecydował się uczestniczyć w głodówce w kościele św. Marcina w Warszawie (1977).

Jako działacz opozycji był współtwórcą m.in. Uniwersytetu Latającego (1977) i Towarzystwa Kursów Naukowych (1978), którego był wykładowcą i rzecznikiem prasowym. 20 sierpnia 1980 roku podpisał apel 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[5]. W sierpniu 1980 udał się do strajkujących robotników w Gdańsku. Został tam członkiem Komisji Ekspertów przy Prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego i współredaktorem dokumentów porozumienia sierpniowego. Jeden z inicjatorów tworzenia „Solidarności”, został zastępcą redaktora naczelnego „Tygodnika Solidarność”.

W latach 1981–1990 przebywał we Włoszech, Szwajcarii i Francji, gdzie organizował pomoc dla opozycji w kraju i wydawał kwartalnik polonijny pt. „Widnokrąg”. Odbierał z ramienia podziemnej Solidarności pokojową nagrodę Nobla Lecha Wałęsy. Po powrocie pracował w dzienniku „Rzeczpospolita”, wykładał na uniwersytetach w Warszawie, Wilnie, na Białorusi. Był profesorem na Wydziale Nauk Historycznych i Społecznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego oraz na Uniwersytecie Wileńskim.

W latach 2002–2004 zasiadał w Radzie Konsultacyjnej Centrum Monitoringu Wolności Prasy[6].

Był doradcą prezydenta RP Lecha Wałęsy oraz premiera Jana Olszewskiego. W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004 był liderem listy Narodowego Komitetu Wyborczego Wyborców w okręgu warszawskim.

Odznaczenia i wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

Postanowieniem prezydenta Lecha Kaczyńskiego z 14 czerwca 2006 za wybitne zasługi dla rozwoju niezależnego dziennikarstwa i wolnych mediów w Polsce, za działalność na rzecz przemian demokratycznych, za osiągnięcia w pracy w „Tygodniku Solidarność”, został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski[7], który otrzymał 19 czerwca tego samego roku podczas uroczystości związanych z 25 rocznicą powstania „Tygodnika Solidarność”[8].

W latach 2007–2010[9] zasiadał w Kapitule tego orderu.

W 2015 otrzymał wyróżnienie jury Nagrody im. Jerzego Giedroycia za książkę Szańce Kultur. Szkice z dziejów narodów Europy Wschodniej.

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Autor ponad tysiąca artykułów oraz kilkunastu książek wśród których najważniejszą są Rodowody niepokornych (1971), która – ukazując postawy ideowe inteligencji wobec zaboru rosyjskiego na przełomie XIX i XX wieku – stała się ważną częścią formacji opozycji antykomunistycznej w Polsce.

  • Rodowody niepokornych, Warszawa 1971.
  • Zatruta humanistyka, Warszawa 1978 – poza cenzurą.
  • ...Potęgą jest i basta, Warszawa 1981.
  • Ogniem próbowane, t. I: Warszawa 1982, t. II: Rzym-Lublin 1990.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Bohdan Cywiński. Centrum Nauki Kopernik. [dostęp 2019-07-19].
  2. Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1956. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2020-08-26].
  3. Bohdan Cywiński, „Szańce kultur. Szkice z dziejów narodów Europy Wschodniej”. Nagroda „Nowych Książek”. instytutksiazki.pl, 30 stycznia 2014. [dostęp 2020-08-26].
  4. Prof. dr hab. Bohdan Cywiński, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2019-07-10].
  5. Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s.]).
  6. Historia CMWP. freepress.org.pl. [dostęp 2013-12-11]. (pol.).
  7. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 czerwca 2006 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2006 r. nr 62, poz. 647).
  8. Waldemar Żyszkiewicz: Prezydent i ludzie Tysola. Tygodnik Solidarność, nr 26 (927) 30 czerwca 2006. [dostęp 2012-05-11].
  9. Włodzimierz Knap rozmawia z Bohdanem Cywińskim: Odczuwałem naciski. Dziennik Polski Kraków, 13 października 2010. [dostęp 2011-06-06].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]