Brema (kraj związkowy)
| kraj związkowy | |||||
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Stolica | |||||
| Kod ISO 3166-2 |
DE-HB | ||||
| Burmistrz | |||||
| Powierzchnia |
419,38 km²[1] | ||||
| Populacja (31 Grudnia 2022) • liczba ludności |
| ||||
| • gęstość |
1633 os./km² | ||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||
| Liczba gmin |
2 | ||||
| Liczba przedstawicieli w parlamencie | |||||
| Liczba przedstawicieli w Bundesracie |
3 | ||||
Położenie na mapie Niemiec
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Brema, Wolne Hanzeatyckie Miasto Brema[3] (niem. Bremen, Freie Hansestadt Bremen) – najmniejszy pod względem powierzchni i ludności kraj związkowy Niemiec. Stolicą kraju związkowego jest miasto Brema. Leży nad dolnym biegiem i ujściem Wezery i obejmuje oddalone od siebie o około 53 km miasta (Stadtgemeinde): Brema (ok. 325 km² i ok. 569 tys. mieszkańców) i Bremerhaven (ok. 94 km² i ok. 115 tys. mieszkańców). Brema jako kraj związkowy podzielony jest na dwie enklawy na terytorium kraju związkowego Dolna Saksonia, które obejmują odpowiednio miasta Brema oraz Bremerhaven, natomiast Port Brema-Bremerhaven będący częścią miasta Brema stanowi eksklawę graniczącą z miastem Bremerhaven (patrz mapka położenia kraju związkowego).
Mimo niedużej powierzchni terytorium, kraj związkowy posiada kilka obszarów o charakterze naturalnym, służących jako miejsce wypoczynku mieszkańców obu miast. Na niektórych z nich chroniona jest rzadka roślinność nadrzeczna.
Najwyższe naturalne wzniesienie w kraju związkowym stanowi położony 32,5 m n.p.m. park Friedehorstpark w Bremie, w dzielnicy Burglesum.
Nieoficjalnym hymnem kraju związkowego jest Der Bremer Schlüssel.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]Kraj związkowy Brema dzieli się na dwie gminy miejskie (Stadtgemeinde), które dzielą się na okręgi administracyjne (Stadtbezirk), okręgi dzielą się na dzielnice (Stadtteil) a dzielnice dzielą się również na własne dzielnice (Ortsteil).
- Brema liczy 569 396 (31 grudnia 2022) i składa się z pięciu okręgów administracyjnych (Mitte, Nord, Ost, Süd i West), te z kolei podzielone są na 23 dzielnice, które podzielone są na 88 dzielnic.
- Bremerhaven liczy 115 468 mieszkańców (31 grudnia 2022) i dzieli się na dwa okręgi administracyjne (Nord i Süd), te z kolei podzielone są na dziewięć dzielnic, które podzielone są na 24 dzielnice.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Liczba ludności w kraju związkowym na dzień 31 grudnia 2017 wynosiła 681 032 mieszkańców[4][5].
| Rok | Brema | Bremerhaven | Kraj związkowy Brema |
|---|---|---|---|
| 1946 | 377 696 | 97.000 | 474 696 |
| 1950 | 441 025 | 113.176 | 554 201 |
| 1960 | 557 461 | 140.121 | 697 582 |
| 1970 | 592 533 | 142.919 | 735 452 |
| 1980 | 555 118 | 138.728 | 693 846 |
| 1990 | 551 219 | 130.446 | 681 665 |
| 2000 | 539 403 | 120.822 | 660 225 |
| 2010 | 547 340 | 113.366 | 660 706 |
| 2011 | 544 043 | 112.982 | 656 025 |
| 2012 | 546 451 | 108.323 | 654 774 |
| 2014 | 551 767 | 110 121 | 661 888 |
| 2016 | 565 719 | 113 034 | 678 753 |
| 2017 | 568 006 | 113 026 | 681 032 |
W 1961 obcokrajowcy stanowili zaledwie 1% wszystkich mieszkańców kraju związkowego. W 1970 – 3,3%, a w 1980 w kraju związkowym mieszkało już 6,9% obcokrajowców. W 1990 obcokrajowcy stanowili już 10% mieszkańców landu, a w 2006 – 12,4%.
Polityka
[edytuj | edytuj kod]Władza ustawodawcza należy w Bremie do Bürgerschaft (dosłownie: Mieszczaństwo), lokalnego parlamentu odpowiadającego landtagom dużych krajów związkowych, którego członkowie są wybierani w dwóch okręgach Brema i Bremerhaven na cztery lata w pięcioprzymiotnikowych wyborach (powszechne, równe, bezpośrednie, wolne i tajne, wedle art. 75 BremLV – Konstytucji Krajowej Bremy). 66 spośród 67 wybieranych na terenie miasta Brema posłów należy jednocześnie do rady miejskiej (przy ich wyborze obowiązuje inna ordynacja, uwzględniająca głosy wszystkich obywateli Unii Europejskiej zamieszkałych w Bremie). Poza tym władza ustawodawcza jest sprawowana bezpośrednio przez lud, który może rozstrzygać w referendach.
Władzę wykonawczą w Bremie sprawuje senat, odpowiadający rządom krajowym, na czele rządu stoi prezydent senatu.
Szczególne stosunki panują między dwoma miastami – gminami miejskimi (Stadtgemeinde) tworzącymi kraj związkowy, Bremą i Bremerhaven. Bremerhaven posiada bardzo szeroki zakres swobód, jego status miasta nie wymaga akceptacji Bürgerschaftu, ponadto posiada kompetencje w sprawach edukacji i policji, w Niemczech w zasadzie przysługujące krajom związkowym.
Od lat w prasie i w wypowiedziach polityków szczebla federalnego sugeruje się połączenie kilku północnoniemieckich krajów związkowych, przede wszystkim zaś likwidację kraju związkowego Brema, na przykład poprzez połączenie z Dolną Saksonią. W samej Bremie pomysł nie jest przyjmowany entuzjastycznie.
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]Swoje fabryki maja tutaj m.in.: Daimler AG, Airbus, Kraft Foods Group.
Transport
[edytuj | edytuj kod]Transport drogowy
[edytuj | edytuj kod]Przez teren kraju związkowego przebiegają cztery autostrady: A1, A27, A270 oraz A281. Brema jako pierwszy kraj związkowy w Niemczech wprowadziła 9 kwietnia 2008 ograniczenie szybkości do 120 km/h na autostradach przebiegających przez teren landu[6]. W innych częściach Niemiec limity prędkości na autostradach nie obowiązują.
Transport lotniczy
[edytuj | edytuj kod]W landzie znajdują się dwa lotniska. Międzynarodowy Port lotniczy Brema w dzielnicy Neustadt oraz lotnisko Bremerhaven w dzielnicy Fischereihafen.
Transport morski
[edytuj | edytuj kod]Port Brema-Bremerhaven, to po Hamburgu drugi pod względem ilości przeładunków port morski Niemiec.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Bevölkerungsstand und Bevölkerungsbewegung im Oktober 2011. statistik.bremen.de, 2012-02-19. [dostęp 2012-03-25]. (niem.).
- ↑ Daten und Fakten zur Bevölkerungsentwicklung 2020 im Land Bremen. [online] [dostęp 2021-06-27] (niem.).
- ↑ Protokół 46. posiedzenia Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej.
- ↑ Bremen Zensus Infosystem [online], www.statistik-bremen.de [dostęp 2019-06-29] [zarchiwizowane z adresu 2015-06-19] (niem.).
- ↑ Statistisches Landesamt Bremen
- ↑ Koniec szaleństw na autobahnie. [w:] Motoryzacja [on-line]. Interia.pl, 10 kwietnia 2008.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Statistisches Landesamt Bremen, Brema
| Miasta Stadtgemeinde |
|---|
| Kraje związkowe (Bundesland) |
|
|---|
