Ciemiernik zielony

Ciemiernik zielony
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	jaskropodobne
Rząd	jaskrowce
Rodzina	jaskrowate
Rodzaj	ciemiernik
Gatunek	ciemiernik zielony
	Nazwa systematyczna
	Helleborus viridis L.; Sp. Pl. 558. 1753
	Multimedia w Wikimedia Commons

Ciemiernik zielony (Helleborus viridis L.) – gatunek rośliny należący do rodziny jaskrowatych. Występuje w stanie dzikim w południowo-zachodniej i zachodniej Europie, na północy sięga do Anglii, a na wschodzie do Szwajcarii i Austrii^[3]. W Polsce jest uprawiany jako roślina ozdobna, czasami dziczeje (efemerofit)^[4].

Morfologia

Łodyga: Dochodzi do 20–40 cm wysokości, pojedyncza lub rozgałęziona.
Liście: Przeważnie wyrastają od kłącza. Blaszka liściowa składa się z 7–13 lancetowatych, na całym brzegu ząbkowanych odcinków.
Kwiaty: Zebrane w rozgałęziony i ulistniony kwiatostan, który składa się przeważnie z 2 lub 3 zielonych lub żółtozielonych kwiatów. Szerokie listki okwiatu zachodzą brzegami na siebie. Kwitnie od lutego do kwietnia.
Owoc: Duże mieszki bez dzióbka o długości 25–28 mm.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Siedlisko: górskie lasy lub zarośla na wilgotnych lub wapiennych glebach. Roślina trująca^[4]. Liczba chromosomów 2n = 32^[4].

Zastosowanie

Roślina ozdobna: uprawiana ze względu na swój nietypowy okres kwitnienia – od połowy zimy (jeśli nie ma śniegu) do lata^[5]. Najładniej wygląda sadzona w grupach pomiędzy drzewami lub krzewami. Można ją też uprawiać w doniczkach na tarasach, balkonach.
Preparaty otrzymywane z ciemiernika zielonego znajdują zastosowanie w medycynie. Ze względu na silne własności trujące tej rośliny wolno ją stosować celach leczniczych tylko pod kontrolą lekarza (silne działanie przeczyszczające)^[6].

Uprawa

Wymaga stanowiska cienistego lub półcienistego i żyznej, wapiennej gleby o stałej wilgotności^[7]. Źle znosi przesadzanie. Przed kwitnieniem należy usuwać stare liście. Nawożenie – raz do roku nawozem wieloskładnikowym lub obornikiem. Rozmnaża się z nasion wysiewanych jesienią lub przez podział rozrośniętych kęp^[7].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).
↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
↑ ^a ^b ^c Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
↑ Lance Hattat: 1000 roślin ogrodowych od A do Z. 1998. ISBN 978-1-4054-7958-5.
↑ Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Jadwiga Kozłowska (tłum.). Warszawa: Bertelsmann Publishing, 1998, s. 18-19, seria: Leksykon przyrodniczy. ISBN 83-7129-756-4. (pol.).
↑ ^a ^b GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

Linki zewnętrzne

Poradnik ogrodniczy – ciemierniki

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-07] (ang.).

[3] Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].

[klucz-4] Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

[5] Lance Hattat: 1000 roślin ogrodowych od A do Z. 1998. ISBN 978-1-4054-7958-5.

[6] Bertram Münker: Kwiaty polne i leśne. Jadwiga Kozłowska (tłum.). Warszawa: Bertelsmann Publishing, 1998, s. 18-19, seria: Leksykon przyrodniczy. ISBN 83-7129-756-4. (pol.).

[E-7] GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]