Coleps
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Supergrupa | |
| (bez rangi) | Alveolata |
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
Coleps |
| Nazwa systematyczna | |
| Coleps Nitzch, 1817 | |
Coleps – rodzaj pierwotniaków, orzęsków z rodziny Colepidae[1].
Cała komórka beczkowatego kształtu[2]. Na tle innych orzęsków Coleps wyróżnia się swym pancerzem, utworzonym z małych, odrębnych kawałków – przez to powierzchnia komórki wydaje się być pokryta rowkami, które z kolei wydzielają małe, prostokątne obszary[3]. Takie płytki utworzone są z soli, amorficznego węglanu wapnia (CaCO3)[2][4]. Ciałko ma także tylne kolce. Zagłębienie okołogębowe położone wierzchołkowo, okrągłe[2]. Stwierdza się jedną lub więcej tylnych rzęsek, mogą zostać niedostrzeżone[2]. Makronukleus owalny. Wodniczka tętniąca u tyłu[2]. Koniec komórki zaokrąglony lub lekko spłaszczony. Swym wyglądem orzęsek ten przypomina rodzaj Plagiopogon, jednak ten nie posiada tylnych kolców oraz pancerza[3].
U C. spetai stwierdzono 11 mitochondrialnych haplotypów, zaś u C. hirtus – 9[5].
Przedstawiciele rodzaju występują w ekosystemach słodkowodnych, brachicznych, jak i morskich; są to orzęski planktoniczne, jedne z najliczniejszych[4]. Stwierdzono mutualistyczne oddziaływania pomiędzy niektórymi z nich, a glonami, najczęściej Micractinium conductrix (alga ta to endosymbiont). Są to heterotroficzni wszystkożercy lub obserwuje się u nich miksotrofizm (ze względu na występowanie pomiędzy nimi a glonami endosymbiozy)[4]. W jednym z badań C. hirtus był w stanie żerować na bakteriach przy ich bardzo niskim zagęszczeniu[6]. Zaobserwowano również pożywianie się małymi orzęskami i wiciowcami; niektórzy autorzy uznają C. hirtus za mięsożercę, inni za padlinożercę[3].
Historia tego terminu biologicznego sięga czasu, kiedy Christian Ludwig Nitzsch w trakcie rewizji taksonomicznych w 1817 roku użył nazwy Coleps hirtus w odniesieniu do Cercaria hirta, terminu wprowadzonego z kolei do nomenklatury biologicznej przez Otto Friedricha Müller'a. C. hirtus to gatunek typowy rodzaju[3]. Barwa C. viridis, taksonu opisanego przez Christiana Gottfried'a Ehrenberg'a w 1830 roku, wydaje się być wynikiem występowania zoochlorelli wewnątrz komórki; gatunek uznany przez część za synonimiczny wobec C. elongatus[3]. Dawniej rodzaj skupiał więcej gatunków, ale obecnie rozpoznaje się w jego obrębie 5[4]. Poniżej zaprezentowano podział systematyczny rodzaju[4]:
- Coleps amphacanthus Ehrenberg, 1833
- Coleps hirtus Nitzsch, 1817
- Coleps elongatus Ehrenberg, 1831
- Coleps viridis Ehrenberg, 1831
- Coleps spetai Foissner, 1984
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Coleps, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2024-03-31] (ang.).
- ↑ a b c d e Coleps Morphology, [w:] The World of Protozoa, Rotifera, Nematoda and Oligochaeta [online] [dostęp 2024-03-31] (ang.).
- ↑ a b c d e Lowell E. Noland, A Review of the Genus Coleps with Descriptions of Two New Species, „Transactions of the American Microscopical Society”, 1, 44, 1925, s. 3-13, JSTOR: 3221983 [dostęp 2024-04-01] (ang.).
- ↑ a b c d e Thomas Pröschold i inni, An integrative approach sheds new light onto the systematics and ecology of the widespread ciliate genus Coleps (Ciliophora, Prostomatea), „Nature”, 11, 2021, DOI: 10.1038/s41598-021-84265-y [dostęp 2024-04-01] (ang.).
- ↑ Dana Barth i inni, High mitochondrial haplotype diversity of Coleps sp. (Ciliophora: Prostomatida), „Environmental Microbiology”, 3, 10, 2008, s. 626-634, DOI: 10.1111/j.1462-2920.2007.01486.x [dostęp 2024-03-31] (ang.).
- ↑ Paolo Madoni i inni, Food selection and growth of the planktonic ciliate Coleps hirtus isolated from a monomictic subtropical lake, „Journal of Plankton Research”, 4, 12, 1990, s. 735–741, DOI: 10.1093/plankt/12.4.735 [dostęp 2024-03-31] (ang.).