Cyprys arizoński

Cyprys arizoński
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	nagonasienne
Klasa	iglaste
Rząd	cyprysowce
Rodzina	cyprysowate
Rodzaj	cyprys
Gatunek	cyprys arizoński
	Nazwa systematyczna
	Cupressus arizonica Greene; Bull. Torrey Bot. Club 9: 64 1882.
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Cyprys arizoński (Cupressus arizonica) – drzewo z rodziny cyprysowatych (Cupressaceae), pochodzące z południowo-zachodniej części Ameryki Północnej.

Morfologia

Pokrój: Wysokość do 20 m, pokrój wąskostożkowy, korona gęsta, często ma kilka pni.
Kora: Błyszcząca, szara, z wiekiem staje się bardziej bruzdkowana i szorstka.
Liście: Szarawe łuski długości 2 mm.
Kwiaty: Męskie - małe żółte, umieszczone na końcach pędów. Żeńskie - szarozielone, rosną z boku gałęzi.
Owoce: Kuliste szyszki o średnicy 3 cm. Początkowo są szare, później stają się brunatne. Po otwarciu pozostają na drzewie przez długi czas.

Nasiona

Biologia i ekologia

Cyprys arizoński występuje w stanowiskach górskich, na wysokości od 1300 do 2500 m n.p.m. Tworzy lasy mieszane z takimi drzewami jak dąb, sosna, osika i klon. Wykorzystywany jest jako drzewo ozdobne i na żywopłoty. Powstały liczne odmiany uprawne, np. Pyramidalis.

Systematyka i zmienność

Synonimy^[3]: Callitropsis arizonica (Greene) D.P.Little, Hesperocyparis arizonica (Greene) Bartel, Hesperocyparis revealiana (Silba) Silba, Neocupressus arizonica (Greene) de Laub., Callitropsis glabra (Sudw.) Carrière, Cupressus glabra Sudw., Hesperocyparis glabra (Sudw.) Bartel, Callitropsis montana (Wiggins) D.P.Little, Cupressus montana Wiggins, Hesperocyparis montana (Wiggins) Bartel, Callitropsis nevadensis (Abrams) D.P.Little, Cupressus nevadensis Abrams, Hesperocyparis nevadensis (Abrams) Bartel, Callitropsis stephensonii (C.B.Wolf) D.P.Little, Cupressus stephensonii C.B.Wolf, Hesperocyparis stephensonii (C.B.Wolf) Bartel.

Wyróżnianych jest kilka odmian, czasem traktowanych jako odrębne gatunki^[3]:

Cupressus arizonica var. glabra (Sudw.) Little
Cupressus arizonica var. montana (Wiggins) Little
Cupressus arizonica var. nevadensis (Abrams) Little
Cupressus arizonica var. stephensonii (C.B.Wolf) Little

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
↑ ^a ^b ^c Cupressus arizonica. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-08-20]. (ang.).
↑ Cupressus arizonica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

Bibliografia

EnricoE. Banfi EnricoE., FrancescaF. Consolino FrancescaF., Drzewa. Podręczny leksykon przyrodniczy, AnnalisaA. Durante (ilustr.) i inni, Warszawa: Świat Książki, 2004, ISBN 83-7391-097-2, OCLC 749440643 .

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[christenhusz2011-2] M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).

[tpl-3] Cupressus arizonica. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2017-08-20]. (ang.).

[iucn-4] Cupressus arizonica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]