Dioskuria (1971)

Dioskuria
	; „Dioskuria” w 2007 roku
Klasa	kuter rakietowy
Typ	La Combattante II
	Historia
Stocznia	CMN(inne języki) w Cherbourgu
Wodowanie	27 kwietnia 1971
	Polemiko Naftiko
Nazwa	Kalypso → ; Ypoploiarchos Batsis
Wejście do służby	grudzień 1971
	Siły Morskie Gruzji
Nazwa	Dioskuria
Wejście do służby	22 kwietnia 2004
Los okrętu	zniszczony 13 sierpnia 2008
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	234 t standardowa; 255 t pełna
Długość	47 m
Szerokość	7,1 m
Zanurzenie	2,5 m
	Napęd
	4 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 12 000 KM, 4 śruby
Prędkość	36,5 węzłów
Zasięg	850 Mm przy 25 w.
	Uzbrojenie
	4 wyrzutnie pocisków pokr. MM38 Exocet (4 x I); 4 działka plot. 35 mm (2 x II); 2 wt pop 533 mm (2 x I)
Załoga	40

Dioskuria (დიოსკურია), poprzednio Kalypso i Ypoploiarchos Batsis – grecki, następnie gruziński kuter rakietowy francuskiego typu La Combattante II. Wszedł do służby w Greckiej Marynarce Wojennej w 1971 roku pod nazwą „Kalypso” (Καλυψώ), ostatecznie zmienioną na „Ypoploiarchos Batsis” (Υποπλοίαρχος Μπάτσης), nosząc numer burtowy P 54, następnie P 17. W 2004 roku został przekazany Gruzji, wchodząc do służby pod nazwą „Dioskuria”, z numerem burtowym 303. Był jednym z dwóch kutrów rakietowych marynarki Gruzji podczas wojny rosyjsko-gruzińskiej w sierpniu 2008 roku, w trakcie której został zniszczony w Poti.

Zamówienie i budowa

Okręt należał do czterech zamówionych przez Grecję w 1969 roku w stoczni CMN(inne języki) w Cherbourgu kutrów rakietowych udanego francuskiego typu La Combattante II^[1]. Wodowany został 27 kwietnia 1971 roku, jako pierwszy z serii^[1]^[2]. Został przekazany odbiorcy 12 stycznia 1972 roku^[3].

Opis

Kadłub i napęd

Wyporność standardowa okrętu wynosiła 234 tony, a pełna 255 ton^[1]. Długość wynosiła 47 m, szerokość 7,1 m, a zanurzenie 2,5 m^[1]. Kadłub wykonany był ze stali, a nadbudówka ze stopów lekkich^[2]. Załogę stanowiło 40 ludzi, w tym 4 oficerów^[1].

Okręt napędzały cztery silniki wysokoprężne MTU MD 16V 538 TB90 o łącznej mocy 12 000 KM, poruszające cztery śruby^[1]. Prędkość maksymalna wynosiła 36,5 węzłów^[1]. Zapas paliwa wynosił 39 ton^[2]. Okręty miały zasięg 2000 Mm przy prędkości 15 w, a 850 Mm przy prędkości 25 w^[2].

Uzbrojenie

Zasadnicze uzbrojenie stanowiły cztery nieruchome wyrzutnie pocisków manewrujących woda-woda MM38 Exocet, z czterema pociskami. Miały one zasięg do 42 km i przenosiły głowicę o masie 165 kg^[1]. Do samoobrony służyła artyleria w postaci czterech działek przeciwlotniczych Oerlikon kalibru 35 mm, w dwóch podwójnych wieżach^[1]. Szybkostrzelność wynosiła do 550 strz./min, zasięg do 6 km, a do 5 km w przypadku celów powietrznych^[1]. Strzelały one pociskami o masie 1,55 kg^[1].

Uzbrojenie uzupełniały dwie wyrzutnie torped przeciw okrętom podwodnym kalibru 533 mm na rufie^[2]. Służyły do wystrzeliwania kierowanych przewodowo torped AEG SST-4(inne języki)^[1].

Wyposażenie

Okręty tego typu miały stację radiolokacyjną Thomson CSF Triton (pasmo G), oraz radar kierowania ogniem Thomson CSF Pollux (pasmo I/J)^[4]^[1]. Ponadto miały radar nawigacyjny Decca(inne języki) 1226C (pasmo I)^[1]. Do kierowania uzbrojeniem służył system Thomson CSF Vega^[1]. Ponadto wyposażone były w system identyfikacji swój-obcy Plessey IFF Mk 10 i system wykrywania opromieniowania przez radary Thomson CSF DR2000S^[1].

Służba

Okręt został objęty 12 stycznia 1972 roku, po czym popłynął do Grecji^[3]. Wszedł do służby w Greckiej Marynarce Wojennej 1 maja 1972 roku^[3]^[a]. Otrzymał nazwę „Kalypso” (gr. Καλυψώ) z mitologii greckiej^[5]^[b]. Początkowo otrzymał numer burtowy P 54^[4]. 26 czerwca 1976 roku okręt przemianowano na „Ypoploiarchos Batsis” (gr. Υποπλοίαρχος Μπάτσης) na cześć porucznika D. Batsisa, który zginął na zatopionym niszczycielu „Vasilissa Olga” 26 września 1943 roku^[6]. W tym czasie też okręt przenumerowano na P 17^[5]. W greckiej służbie okręt przepłynął 212 000 mil morskich^[6].

22 kwietnia 2004 roku okręt został przekazany Gruzji i przemianowany na „Dioskuria” (gruz. დიოსკურია), z numerem burtowym 303^[7]. Nazwa była nadana od greckiej kolonii antycznej na terenie obecnej Gruzji. Został okrętem flagowym sił morskich Gruzji^[7]. Już w sierpniu 2004 roku pełnił rolę okrętu flagowego w rejsie międzynarodowego zespołu okrętów na Morzu Czarnym BLACKSEAFOR(inne języki), mającego na celu współpracę państw czarnomorskich, w tym z okrętami Rosji, a ponownie uczestniczył w nim w sierpniu 2006 roku^[8]. Posiadał największy potencjał bojowy spośród okrętów Gruzji dzięki pociskom Exocet i był jednym z tylko dwóch kutrów rakietowych – jedynych uderzeniowych okrętów marynarki Gruzji w 2008 roku, obok poradzieckiego kutra „Tbilisi”^[9].

Brak informacji, żeby gruzińskie kutry rakietowe wzięły udział w starciu kutrów patrolowych z rosyjską marynarką podczas wojny rosyjsko-gruzińskiej 10 sierpnia 2008 roku^[10]. Razem z innymi okrętami gruzińskimi, „Dioskuria” został 13 sierpnia 2008 roku zniszczony i zatopiony przez rosyjskie wojska przy nabrzeżu bazy w Poti, być może też przez atak lotniczy poprzedniego dnia^[11].

Uwagi

↑ Data wejścia do służby w publikacjach jest podawana ogólnie także jako grudzień 1971 roku (Jane’s Fighting Ships 2002–2003 ↓, s. 280) lub kwiecień 1972 roku (Jane’s Fighting Ships 1975-76 ↓, s. 158).
↑ W anglojęzycznych źródłach nazwa jest na ogół zapisywana jako „Calypso” (np. Jane’s Fighting Ships 1975-76 ↓, s. 158).

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Jane’s Fighting Ships 2002–2003 ↓, s. 280
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Labayle-Couhat (red.) 1976 ↓, s. 196.
↑ ^a ^b ^c Καλυψώ P-54 [online], www.hellasarmy.gr [zarchiwizowane z adresu 2007-12-03] (gr.).
↑ ^a ^b Jane’s Fighting Ships 1975-76 ↓, s. 158.
↑ ^a ^b Gardiner, Chumbley (red.) 1995 ↓, s. 166.
↑ ^a ^b Μπάτσης, Υπχος P-17 [online], www.hellenicnavy.gr [zarchiwizowane z adresu 2013-05-18] (gr.).
↑ ^a ^b Nałęcz 2008 ↓, s. 60.
↑ BLACKSEAFOR 2004. blackseavisits.ru. [dostęp 2023-12-27]. (ang.).
↑ Nałęcz 2008 ↓, s. 56, 60.
↑ Nałęcz 2008 ↓, s. 59.
↑ Nałęcz 2008 ↓, s. 59-60.

Bibliografia

Jane’s Fighting Ships 1975-76. John Moore (red.). Nowy Jork: Franklin Watts, 1975. ISBN 0-531-03251-5. (ang.).
Jane’s Fighting Ships 1986-87. John Moore (red.). Londyn: Jane’s Publishing Company, 1986. ISBN 0-7106-0828-4. (ang.).
Jane’s Fighting Ships 2002–2003. Stephen Saunders (red.). Jane’s Information Group Ltd, 2002. ISBN 0-7106-2432-8. (ang.).
Conway’s All the world’s fighting ships 1947–1995. Robert Gardiner, Stephen Chumbley (red.). Annapolis: Naval Institute Press, 1995. ISBN 1-55750-132-7. (ang.).
Jean Labayle-Couhat (red.): Combat Fleets of the World 1976/77: Their Ships, Aircraft, and Armament. Annapolis: Naval Institute Press, 1976. ISBN 978-0-87021-183-6.
Maciej Nałęcz. Morze Czarne – Rosja vs Gruzja. „Nowa Technika Wojskowa”. Nr 10/2008, październik 2008. Warszawa: Magnum X.

[5] Data wejścia do służby w publikacjach jest podawana ogólnie także jako grudzień 1971 roku (Jane’s Fighting Ships 2002–2003 ↓, s. 280) lub kwiecień 1972 roku (Jane’s Fighting Ships 1975-76 ↓, s. 158).

[7] W anglojęzycznych źródłach nazwa jest na ogół zapisywana jako „Calypso” (np. Jane’s Fighting Ships 1975-76 ↓, s. 158).

[jane02-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p Jane’s Fighting Ships 2002–2003 ↓, s. 280

[CITEREFLabayle-Couhat_(red.)1976196-2] Labayle-Couhat (red.) 1976 ↓, s. 196.

[hellasarmy-3] Καλυψώ P-54 [online], www.hellasarmy.gr [zarchiwizowane z adresu 2007-12-03] (gr.).

[CITEREF''Jane’s_Fighting_Ships_1975-76''158-4] Jane’s Fighting Ships 1975-76 ↓, s. 158.

[CITEREFGardiner,_Chumbley_(red.)1995166-6] Gardiner, Chumbley (red.) 1995 ↓, s. 166.

[hellenicnavy-8] Μπάτσης, Υπχος P-17 [online], www.hellenicnavy.gr [zarchiwizowane z adresu 2013-05-18] (gr.).

[CITEREFNałęcz200860-9] Nałęcz 2008 ↓, s. 60.

[10] BLACKSEAFOR 2004. blackseavisits.ru. [dostęp 2023-12-27]. (ang.).

[CITEREFNałęcz200856,_60-11] Nałęcz 2008 ↓, s. 56, 60.

[CITEREFNałęcz200859-12] Nałęcz 2008 ↓, s. 59.

[CITEREFNałęcz200859-60-13] Nałęcz 2008 ↓, s. 59-60.

[1]

[2]

[3]

[4]

[a]

[5]

[b]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]