Florica Bagdasar
 Portret Floricy Bagdasar | |
| Data i miejsce urodzenia |
24 stycznia 1901 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
19 grudnia 1978 |
| Zawód, zajęcie |
lekarka, minister |
| Alma Mater |
Uniwersytet Medycyny i Farmacji w Bukareszcie im. Carola Davili |
| Stanowisko |
minister zdrowia (1946–1948) |
Florica Bagdasar (z domu Ciumetti) (ur. 24 stycznia 1901 r. w Monastíri / Bitoli w Imperium Osmańskim, zm. 19 grudnia 1978 w Bukareszcie) – rumuńska neuropsychiatra, pierwsza minister w Rumunii, kierująca Ministerstwem Zdrowia w latach 1946-1948.
Wykształcenie i wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]
Florica Ciumetti pochodziła z arumuńskiej rodziny. Jej ojcem był Sterie Ciumetti, inżynier budowy dróg i mostów, a także licealny nauczyciel matematyki. Jej matką była Anastasia Ciumetti (z domu Papahagi), której brat, Pericle Papahagi, był uznanym autorytetem w dziedzinie życia i języków ludów romańskojęzycznych mieszkających na południe od Dunaju, Arumunów[1][2][3]. Florica rozpoczęła naukę w prywatnej szkole średniej z internatem w Pompilian (Pensionul Pompilian), lecz z powodu I wojny światowej musiała kontynuować naukę w Mołdawii, w mieście Roman, gdzie schroniła się jej rodzina.
Liceum im. Romana Wody (sekcja nowoczesna) ukończyła w 1920 roku. Została przyjęta na Uniwersytet Medycyny i Farmacji w Bukareszcie, który ukończyła w 1925 roku. Po latach staży w stołecznym szpitalu „Așezămintele Brâncovenești” uzyskała stopień doktora medycyny i chirurgii oraz uprawnienia do wykonywania zawodu lekarskiego. W 1927 roku wyszła za mąż za dra Dumitru Bagdasara.
Nowożeńcy wyjechali do Bostonu w Massachusetts, aby odbyć szkolenie zawodowe: Florica na kursach zdrowia publicznego na Uniwersytecie Harvarda, a Dumitru by poznać nowe techniki neurochirurgiczne u pioniera nowoczesnej chirurgii mózgu, dra Harveya Cushinga, w jego klinice Petera Benta Brighama[1][4]. Przebywając w Bostonie Florica otrzymała stypendium Rockefellera.
Po powrocie do kraju w 1929 roku para spędziła kilka lat w Jimbolii i Cernăuți (Szpital Chorób Nerwowych), po czym Bagdasarowie osiedlili się w Bukareszcie i zamieszkali tam na resztę życia. W 1935 roku Dumitru Bagdasar uzyskał w drodze egzaminu konkursowego prawo do otwarcia pierwszej kliniki neurochirurgicznej w Bukareszcie. Przez cały czas od powrotu z Bostonu w 1929 roku do 1935 w Rumunii nie były dostępne nowoczesne techniki chirurgiczne, przez co Dumitru operował mózgi w prymitywnych, improwizowanych warunkach. Zanim zdołał zbudować własny zespół neurochirurgów, to jego żona, Florica Bagdasar, jako jedyna stale towarzyszyła mu na sali operacyjnej, pomagając mu i zachęcając[5][6][7].
Działalność zawodowa
[edytuj | edytuj kod]Po przejściu wszystkich niezbędnych egzaminów i konkursów Florica Bagdasar uzyskała tytuł psychiatryczny ze specjalnością higiena psychiczna. Poświęciła się dziedzinie neuropsychiatrycznej i opiece pediatrycznej w oświacie. Bagdasar wraz z współpracowniczką Floricą Nicolescu (Stafiescu) z powodzeniem opracowały i wykorzystały w wielu szkołach podstawowych własne podręczniki: alfabetu i arytmetyki.
W 1946 roku Bagdasar utworzyła w Bukareszcie Centrum Higieny Psychicznej, którego misją było leczenie dzieci z upośledzeniami umysłowymi i zaburzeniami zachowania. Centrum to zostało zaprojektowane przez Floricę Bagdasar zgodnie z najnowocześniejszymi metodami naukowymi stosowanymi w USA. Jako dyrektor tej placówki Florica Bagdasar zrekrutowała i zorganizowała wzorowy zespół ekspertów zajmujących się problemami dzieci, psychologów, pedagogów, logopedów i kinezyterapeutów. Florica Bagdasar pełniła funkcję dyrektora Centrum Higieny Psychicznej do stycznia 1953 r.[2][4].
W 1946 roku, po śmierci męża, ówczesnego ministra zdrowia w rządzie Petru Grozy, Florica Bagdasar została wybrana ministrem zdrowia w miejsce męża. Stanowisko to zajmowała od 26 września 1946 r. do 28 sierpnia 1948 r.[8].
Zwolnienie i rehabilitacja
[edytuj | edytuj kod]Kampania przeciwko Bagdasar rozpoczęła się w sierpniu 1948 roku. W trakcie inspekcji w Dobrudży podczas kampanii przeciwmalarycznej, ogłoszono zwolnienie jej ze stanowiska ministra zdrowia. Decyzja została podjęta bez wcześniejszego wyjaśnienia[2].
W 1953 roku została usunięta ze stanowiska dyrektor Centrum Higieny Psychicznej[1][5][7][3]. Rehabilitowana na fali odwilży 1956 roku[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Alexandra Bellow (2004), Asclepios versus Hades în România (I), Revista 22 - Revista Grupului pentru Dialog Social, 24 sierpnia 2004
- ↑ a b c Alexandra Bellow (2004), Asclepios versus Hades în România (II), Revista 22 - Revista Grupului pentru Dialog Social, 31 sierpnia 2004.
- ↑ a b Laurențiu Ungureanu (2014), Interviu Alexandra Bellow, matematician, fiica soților Dumitru și Florica Bagdasar, Adevarul.ro/Cultura/Istorie, 25 października 2014.
- ↑ a b P. Cortez, [Dr. Florica Bagdasar (1901-1978)], „Revista De Medicina Interna, Neurologie, Psihiatrie, Neurochirurgie, Dermato-Venerologie. Neurologie, Psihiatrie, Neurochirurgie”, 24 (2), 1979, s. 149–150, ISSN 0377-497X, PMID: 388575 [dostęp 2021-03-28].
- ↑ a b Valeriu Negru (2004), Text sub un portret anonym, Dilema veche nr 7/2004.
- ↑ Ștefan I. Niculescu (1987), Dumitru Bagdasar Muncă și Character, Editura Eminescu, București.
- ↑ a b Alice Țuculescu (2004), Generozitatea care schimbă fața lumii, Viața Medicală nr 23/2004.
- ↑ Fondul Dumitru și Florica Bagdasar, 4 volumes, material selected and organized by Ștefan I. Niculescu, assisted by Ana Păunescu, National Archives of Romania. (CV i autobiografię Floricy Bagdasar można znaleźć w vol. I, s. 166 oraz vol. III, s. 900 i s. 910.)