Franciszek Łaźniński

Franciszek Łaźniński

generał major
Data i miejsce urodzenia	1761 Warszawa
Data i miejsce śmierci	1819 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Rzeczypospolitej Armia Księstwa Warszawskiego
Główne wojny i bitwy	wojna polsko-rosyjska 1792 Insurekcja kościuszkowska
Odznaczenia

Franciszek Ksawery Łaźniński (ur. 1761 w Warszawie, zm. 3 sierpnia 1819 tamże) – paź króla Stanisława Augusta, następnie brygadier pod koniec wojny 1792 roku, wolnomularz.

Wychowywał się na dworze Stanisława Augusta, ukończył Szkołę Rycerską. Potem służył w kawalerii narodowej i szybko awansował.

Jako major był bohaterem wojny polsko-rosyjskiej 1792. Uhonorowany, za bitwę pod Zieleńcami, Krzyżem Kawalerskim Orderu Virtuti Militari i awansem na brygadiera.

Po kapitulacji targowickiej wcielony do wojska rosyjskiego. Dowodził 2 Brygadą Ukraińskiej Kawalerii Narodowej. Na wieść o wybuchu powstania kościuszkowskiego, wyprowadził pod koniec kwietnia Brygadę z Ukrainy na Wołoszczyznę i przez Galicję dostał się z nią do Polski, do wojsk powstańczych pod Połańcem. Za ten bezprecedensowy wyczyn 23 maja awansowany przez T. Kościuszkę na generała majora. Przestał dowodzić brygadą i został skierowany, m.in. do prowadzenia robót fortyfikacyjnych na Pradze. Czasowo komendant Pragi. Walczył w obronie stolicy przeciwko Prusakom.

Po upadku powstania działał w ekstremistycznych organizacjach emigracji polskiej we Francji przeciwko tworzeniu Legionów Polskich we Włoszech. Z przekonania był jakobinem.

Po ogłoszeniu amnestii przez cara Pawła wrócił do Warszawy, gdzie zmarł. Pochowany został na Cmentarzu Świętokrzyskim („na Koszykach”; księży Misjonarzy; św. Barbary).

Był członkiem Sądu Kryminalnego Wojskowego.

Bibliografia

• H. P Kosk, Generalicja polska, t. 1, wyd.: Oficyna Wydawnicza "Ajaks", Pruszków 1998.