Gamma Pegasi
| γ Peg | |||||||||||||||||||||
 Położenie w gwiazdozbiorze | |||||||||||||||||||||
| Dane obserwacyjne (J2000) | |||||||||||||||||||||
| Gwiazdozbiór | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Rektascensja |
00h 13m 14,151s[1] | ||||||||||||||||||||
| Deklinacja |
+15° 11′ 00,94″[1] | ||||||||||||||||||||
| Paralaksa (π) | |||||||||||||||||||||
| Odległość | |||||||||||||||||||||
| Wielkość obserwowana | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (RA) | |||||||||||||||||||||
| Ruch własny (DEC) |
2,5 ± 1,4 mas/rok[1] | ||||||||||||||||||||
| Prędkość radialna |
3,20 ± 0,30 km/s[1] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka fizyczna | |||||||||||||||||||||
| Typ widmowy |
B2 IV[1] | ||||||||||||||||||||
| Metaliczność [Fe/H] |
−0,06[2] | ||||||||||||||||||||
| Wielkość absolutna | |||||||||||||||||||||
| Prędkość obrotu |
8 km/s[4] | ||||||||||||||||||||
| Charakterystyka orbitalna | |||||||||||||||||||||
| Krąży wokół | |||||||||||||||||||||
| Alternatywne oznaczenia | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Gamma Pegasi (γ Peg, Algenib) – gwiazda w gwiazdozbiorze Pegaza, oddalona o około 830 lat świetlnych od Słońca.
Nazwa
[edytuj | edytuj kod]Tradycyjna nazwa gwiazdy, Algenib, wywodzi się od arabskiego الجانب al-ğānib, „bok” (Pegaza)[4][5]. Nazwa ta pierwotnie odnosiła się do gwiazdy Mirfak (Alfa Persei)[4]. W 2016 Międzynarodowa Unia Astronomiczna formalnie zatwierdziła użycie nazwy Algenib do określenia Gamma Pegasi[6].
Charakterystyka obserwacyjna
[edytuj | edytuj kod]Jest to czwarta co do jasności gwiazda konstelacji i najsłabsza w asteryzmie Wielkiego Kwadratu Pegaza, obejmującym także Alfa Andromedae (Alpheratz) z Andromedy[4]. Jej Obserwowana wielkość gwiazdowa to 2,84m[1]. Pomiary paralaksy z sondy Hipparcos sugerowały, że gwiazda znajduje się 120 pc (390 ly) od Słońca[2], jednak nowsze pomiary sondy Gaia wskazują, że odległość jest ponad dwukrotnie większa (choć z dużą niepewnością)[1].
Charakterystyka fizyczna
[edytuj | edytuj kod]Gamma Pegasi to błękitna gwiazda typu widmowego B sklasyfikowana jako podolbrzym[1]. Ma wysoką temperaturę 21 500 K. Obserwacje efektu Dopplera wskazują, że gwiazda bardzo wolno obraca się wokół osi, co jest nietypowe, ale prawdopodobnie w rzeczywistości jest artefaktem wynikającym z ustawienia osi obrotu wzdłuż kierunku obserwacji. Należy do gwiazd zmiennych typu Beta Cephei, jej jasność zmienia się o 0,07m w okresie 3,6 h[4].
Gamma Pegasi jest gwiazdą spektroskopowo podwójną. Jej towarzyszka okrąża ją w ciągu 6,83 doby, w odległości szacowanej na 0,15 au[4]. Ponadto gwiazda ma dwie słabe optyczne towarzyszki, składnik B o wielkości 12,66m oddalony o 164,1 sekundy kątowej (pomiar z 2013 roku) i składnik C o wielkości 13,3m odległy od niego o 20,1″ (w 2015 roku)[7]. Jeśli byłyby związane grawitacyjnie z Algenibem, co wydaje się wątpliwe, musiałyby być czerwonymi karłami typu M, o okresie obiegu rzędu setek tysięcy lat[4].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k Gamma Pegasi w bazie SIMBAD (ang.)
- ↑ a b Anderson E, Francis C.: HIP 1067. [w:] Extended Hipparcos Compilation (XHIP) [on-line]. VizieR, 2012. [dostęp 2018-08-19]. (ang.).
- ↑ Obliczona na podstawie paralaksy i wielkości obserwowanej
- ↑ a b c d e f g Jim Kaler: ALGENIB (Gamma Pegasi). [w:] STARS [on-line]. [dostęp 2018-09-27]. (ang.).
- ↑ Pegasus. W: Richard Hinckley Allen: Star Names Their Lore and Meaning. Nowy Jork: Dover Publications Inc., 1963, s. 326. ISBN 0-486-21079-0. (ang.).
- ↑ Naming Stars. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2018-09-07. [dostęp 2018-09-27].
- ↑ Mason et al.: WDS J00132+1511A. [w:] The Washington Double Star Catalog [on-line]. VizieR, 2014.