Hydrostachyaceae

*Hydrostachyaceae*
	; Hydrostachys imbricata
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	dereniowce
Rodzina	Hydrostachyaceae
	Nazwa systematyczna
	Hydrostachyaceae Engl.; Bot. Jahrb. Syst. 20: 136. 16 Nov 1894
	Typ nomenklatoryczny
	Hydrostachys Thouars (1806)
	Multimedia w Wikimedia Commons

Hydrostachyaceae – rodzina roślin wodnych z rzędu dereniowców. Takson monotypowy obejmujący jeden rodzaj – Hydrostachys Thouars (1806) z 20–22 gatunkami występującymi w środkowej i południowej Afryce oraz na Madagaskarze (14 gatunków jest endemitami tej wyspy). Są to rośliny zasiedlające wartko płynące rzeki^[4], zwłaszcza przy progach i wodospadach, gdzie woda bogata jest w tlen i dwutlenek węgla^[5].

Morfologia

Pokrój: Rośliny jednoroczne i byliny pozbawione korzenia pierwotnego i niemal bezłodygowe^[4]^[2]. Do skał przymocowane są za pomocą przylgowato rozszerzonego, zgrubiałego pędu. Całe rośliny pokryte są łuskowatymi wypustkami, w części podzielonymi^[5].
Liście: Skrętoległe, skupione w rozecie, osiągające zwykle do 0,5 m, rzadziej do 1 m długości, silnie podzielone na łatki o szerokości do 2 mm^[4]^[2].
Kwiaty: Drobne, rozdzielnopłciowe, skupione w kłosy osiągające do 15 cm długości, osadzone na szypułach do 30 cm długości. Wyrastają ponad powierzchnię wody w okresie suszy (przy spadku poziomu wody). Kwiaty pozbawione są listków okwiatu, każdy wsparty jest drobną przysadką. Kwiaty męskie składają się z siedzącego pylnika, pochodzącego z pojedynczego lub dwóch zredukowanych pręcików. Kwiaty żeńskie zawierają górną zalążnię złożoną z dwóch owocolistków z dwoma szyjkami, z jedną komorą i wieloma zalążkami^[4]. Znamię pokryte jest długimi wyrostkami co stanowi przystosowanie do wiatrosiewności^[5].
Owoce: Torebka zawierająca liczne nasiona okryte śluzem, co ułatwia im przymocowanie się do skał^[4]. Nasiona są ubogie w bielmo^[5].

Systematyka

Silnie zredukowane organy i przystosowanie do specyficznych warunków życia sprawiało długi czas kłopot w umieszczeniu tych roślin w systemie klasyfikacyjnym. Podobieństwo morfologiczne było powodem łączenia ich z rodziną zasennikowatych (Podostemaceae). Dopiero analizy molekularne pozwoliły na stwierdzenie pokrewieństwa rodzaju Hydrostachys z roślinami rzędu dereniowców^[4].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Rodzina stanowi klad bazalny w obrębie rzędu dereniowców (Cornales)^[2]:

dereniowce

Hydrostachyaceae

	Grubbiaceae

	Curtisiaceae

Nyssaceae – błotniowate

Cornaceae – dereniowate

	Loasaceae – ożwiowate

	Hydrangeaceae – hortensjowate

Podział rodziny (gatunki o nazwach zaakceptowanych według The Plant List)^[6]

rodzaj: Hydrostachys Thouars (1806)
- Hydrostachys imbricata A. Juss.
- Hydrostachys insignis Mildbr. & Reimers
- Hydrostachys laciniata Warm.
- Hydrostachys longifida H. Perrier
- Hydrostachys multifida A. Juss.
- Hydrostachys plumosa A. Juss. ex Tul.
- Hydrostachys polymorpha Klotzsch
- Hydrostachys triaxialis Engl. & Gilg
- Hydrostachys verruculosa A. Juss.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).
↑ ^a ^b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – H. [dostęp 2013-05-05]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 172. ISBN 1-55407-206-9.
↑ ^a ^b ^c ^d Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 278. ISBN 83-7079-778-4.
↑ Hydrostachys. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-05-05].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-04] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-04] (ang.).

[reveal-3] James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium – H. [dostęp 2013-05-05]. (ang.).

[heywood-4] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Heywood V. H., Brummitt R. K., Culham A., Seberg O.: Flowering plant families of the world. Ontario: Firely Books, 2007, s. 172. ISBN 1-55407-206-9.

[ency-5] Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 278. ISBN 83-7079-778-4.

[6] Hydrostachys. [w:] The Plant List [on-line]. [dostęp 2013-05-05].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]