Józef Rączka

Józef Rączka

starszy sierżant pilot
Data i miejsce urodzenia	20 sierpnia 1897 Porąbka
Data i miejsce śmierci	14 lutego 1932 Kraków
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Kaiserliche Marine Lotnictwo Wojska Polskiego
Jednostki	6. eskadra wywiadowcza, 21. eskadra liniowa
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Józef Rączka (ur. 17 stycznia 1897 w Porąbce, zm. 14 lutego 1932 w Krakowie) – starszy sierżant pilot Wojska Polskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Syn Wojciecha i Anny z domu Dumatówny. Po wybuchu I wojny światowej został powołany do austro-węgierskiej marynarki, gdzie służył jako pilot hydroplanu.

Wstąpił do odrodzonego Wojska Polskiego, 10 sierpnia 1920 roku otrzymał przydział do 6 eskadry wywiadowczej. Podczas swej służby odznaczył się wielokrotnie odwagą, szczególnie w okresie 16-20 sierpnia. Atakował z niskiego pułapu oddziały Armii Czerwonej, umożliwiał też obserwatorowi wykonanie skutecznych ataków z użyciem bomb i karabinów maszynowych. W ciągu pierwszych dziesięciu dni sierpnia, w załodze z por. Stefanem Tarasiewiczem, wykonał sześć lotów bojowych, w sierpniu wykonał łącznie 20 lotów bojowych. 16 sierpnia, w załodze z ppor. obs. Bronisławem Fabianem, przeprowadził rozpoznanie podczas którego ustalił kierunki natarcia 1. Armii Konnej Siemiona Budionnego.

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w Wojsku Polskim. Służył w 6. ew, a po jej przeformowaniu, w 21. eskadrze liniowej w Krakowie. Zmarł tam 14 lutego 1932 roku.

Ordery i odznaczenia

Za swą służbę w polskim lotnictwie otrzymał odznaczenia:

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 516,
• Krzyż Walecznych,
• Brązowy Krzyż Zasługi,
• Polowa Odznaka Pilota nr 70.

Bibliografia

• Stanisław Januszewski: Polacy w siłach powietrznych Wielkiej Wojny. Polscy pionierzy lotnictwa. T. 2. Wrocław: Fundacja Otwartego Muzeum Techniki, 2019. ISBN 978-83-64688-21-8.
• Hubert Mordawski: Polskie lotnictwo wojskowe 1918-1920 : narodziny i walka. Poznań ; Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie Oddział Publicat, 2009. ISBN 978-83-245-8844-2. OCLC 750811729.
• Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). T. I: Początki, organizacja, personel i sprzęt. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
• Mariusz Niestrawski: Polskie wojska lotnicze w okresie walk o granice państwa polskiego (1918–1921). T. II: Walka i demobilizacja. Oświęcim: Napoleon V, 2017. ISBN 978-83-65746-74-0. OCLC 995372299.
• Marian Romeyko (red.), Ku czci poległych lotników: księga pamiątkowa, Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku czci Poległych Lotników, 1933, OCLC 830230270 [dostęp 2020-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2020-06-03] .
• Krzysztof A. Tarkowski: Lotnictwo polskie w wojnie z Rosją Sowiecką: 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1991. ISBN 83-206-0985-2. OCLC 69498511.
• Józef Zieliński, Waldemar Wójcik: Lotnicy Kawalerowie Orderu Wojennego Virtuti Militari: 1919–1920. T. 1: Wojna polsko-bolszewicka 1919–1920. Warszawa: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2005. ISBN 83-7441-243-7. OCLC 749442378.