Jezus i proroctwa mesjańskie

Jezus i proroctwa mesjańskie – proroctwa o przyjściu Mesjasza, zawarte w tekstach Starego Testamentu i według teologii chrześcijańskiej spełnione w Jezusie Chrystusie.

Teolodzy chrześcijańscy dostrzegają proroctwa mesjańskie, których spełnienie widzą w Jezusie z Nazaretu, w ponad 100 fragmentach Starego Testamentu. Większość z nich jest uznawana za mesjańskie także przez komentatorów judaistycznych.

Sam Jezus twierdził, że swoim posłannictwem wypełnia starotestamentalne proroctwa. Czynił np. wyrzut faryzeuszom:

Badacie Pisma, ponieważ sądzicie, że w nich zawarte jest życie wieczne: to one właśnie dają o Mnie świadectwo. [...] Waszym oskarżycielem jest Mojżesz, w którym wy pokładacie nadzieję. Gdybyście jednak uwierzyli Mojżeszowi, to byście i Mnie uwierzyli. O Mnie bowiem on pisał. J 5,39-47

Proroctwo Księgi Daniela 9,24-27

W Księdze Daniela zostało zapisane szczególne proroctwo:

(26) A po sześćdziesięciu dwóch tygodniach Pomazaniec zostanie zgładzony i nie będzie dla niego... Miasto zaś i świątynia zginie wraz z wodzem, który nadejdzie. Koniec jego nastąpi wśród powodzi, i do końca wojny potrwają zamierzone spustoszenia. (27) Utrwali on przymierze dla wielu przez jeden tydzień. A około połowy tygodnia ustanie ofiara krwawa i ofiara z pokarmów. (Dn 9,26-27)

Cały fragment, Dn 9,24-27, mówi o 70 tygodniach od decyzji odbudowania Świątyni do Władcy-Pomazańca. W apokaliptyce tydzień to siedem lat, gdyż dzień jest symbolem roku. Niektórzy historycy w następujący sposób odnoszą ten fragment do Chrystusa. Odbudowa murów Jerozolimy zajęła dokładnie siedem tygodni czyli 49 lat od rozkazu króla perskiego Artakserksesa (por. Ezdr 7,11-26), by rozpocząć prace. Władca podjął tę decyzję w 458 r. przed Chr., koniec odbudowy murów zbiegł się z odejściem namiestnika Nehemiasza z funkcji zarządcy Judei, wiadomo, że był to rok 409 przed. Chr. Gdy doda się 62 tygodnie (434 lata), dochodzi się do roku 26 AD. Wielu, włączając w to Euzebiusza z Cezarei, podaje tę datę jako rok chrztu Jezusa. Z kolei pół tygodnia, czyli trzy i pół dnia, czyli trzy i pół roku, kiedy według proroctwa miała w Świątyni ustać krwawa ofiara i ofiara pokarmowa odnosi się do zdania z Mt 27,51, które mówi, że w chwili śmierci Jezusa zasłona w Świątyni rozdarła się na dwoje. Ustanie ofiar potwierdza też tekst z Talmudu Rosz Haszana 31b. W ciągu pokolenia Rzymianie zniszczyli Świątynię i wysłali Żydów na wygnanie.

Chrystus Pantokrator – fresk z XI wieku, z Kościoła Dafne w pobliżu Aten

Pochodzenie i miejsce narodzin Mesjasza

Następujące teksty mówią o pochodzeniu mesjasza: z Judy – Rdz 49, 10; z potomstwa Jakuba – Lb 24,11; z potomstwa Jessego, ojca króla Dawida – Iz 11,1-2. Proroctwo to cytowane jest w Mt 1,1-16, Łk 3,23-28, Rz 15,12. Mesjasz będzie potomkiem króla Dawida – 2 Sm 7,12-13, Jr 23,5 oraz Jr 33, 15.

• Pocznie się z dziewicy: Iz 7, 14: Oto Panna pocznie i porodzi Syna, i nazwie Go imieniem Emmanuel. Niektórzy żydowscy apologeci twierdzą, że hebrajskie słowo użyte przez Izajasza alma /עלמה/ może oznaczać po prostu młodą kobietę. Jednak, jak argumentuje Schoeman, wtedy trudno byłoby to uznać za cudowny znak, o który chodzi w tym proroctwie. Również grecka Septuaginta, które było tłumaczeniem dokonanym w diasporze przez Żydów dla Żydów, ukończonym w całości co najmniej 150 lat przed Chr., tłumaczy alma słowem greckim parthenos – dziewica.
• Przyjdzie na świat w Betlejem: Mi 5, 1: A ty, Betlejem Efrata, najmniejsze jesteś wśród plemion judzkich! Z ciebie mi wyjdzie Ten, który będzie władał w Izraelu, a pochodzenie Jego od początku, od dni wieczności.

Misja Mesjasza

Jest wiele proroctw o misji Mesjasza. Będzie przygotowana przez poprzednika – Iz 40,3-5, cytowane w Mt 3,1-3 oraz Ml 3,1; uzdrowi chorych – Iz 35, 4-7; uwolni zniewolonych – Iz 61,1-2, proroctwo to Jezus sam odnosi do siebie w Łk 4,16-21. Gdy przyjdzie, wielu będzie występować przeciwko niemu – Iz 6,9-10, co Jezus sam zastosował do siebie w Mt 13,14-15. Także Ewangelia Jana odnosi ten tekst razem z Iz 53,1 do Jezusa w J 12,37-41. Cechy osoby mesjasza: Iz 9,6 oraz jego duch: Iz, 11,2-4.

Męka i śmierć Mesjasza

Całun z Manoppello: zdaniem wielu osób jest to autentyczne odbicie twarzy Jezusa powstałe przy jego zmartwychwstaniu

Pozytyw i negatyw twarzy z Całunu Turyńskiego

Cały szereg proroctw odnosi się do jego męki i śmierci, są one cytowane przez ewangelistów. Najbardziej znaczące są następujące: Księga Mądrości zawierająca wiele zapowiedzi cierpień mesjasza: Mdr 2, 12-24, wypełnienie ukazują: Mt 23,23-28, Mt 5, 10; J 5,18; Mt 27, 39-43. Wielu uważa pieśni Sługi Pańskiego np. Iz 53 za proroczy opis cierpień Jezusa Mesjasza, np. Iz 53, 1-12; cytowany w J 12,37n; Mt 8,16n; Mk 15,27n; J 19,15; Mt 27, 57-60. Również Psalm 22: Boże mój, Boże mój czemuś mnie opuścił? Jest on cytowany jako wypełniony w Jezusie w Mt 27,46. Wers 16 psalmu: przebili ręce i nogi moje

Wers 18 psalmu cytowany jest przez J 19,23-24: rzucili los o moją suknię....

Również Psalm 34 zawiera szczegóły śmierci Mesjasza. Wers 21: ani jedna z nich /jego kości/ nie ulegnie złamaniu jest cytowany w J 19 w. 31 i dosłownie ww. 33-36:

Zaświadczył to ten, który widział, a świadectwo jego jest prawdziwe. On wie, że mówi prawdę, abyście i wy wierzyli. Stało się to bowiem, aby się wypełniło Pismo: Kość jego nie będzie złamana. (J 19,35n)

1. Zdradzony przez przyjaciela: Ps 41,10 – J 13,21.26.30
2. Sprzedany za trzydzieści srebrników: Za 11,13 – Mt 26,14–15
3. Milczenie w czasie sądu: Iz 53,7 – Mt 27,12–14
4. Zniewagi i znęcanie się podczas sądu i biczowania: Iz 50,6 – Mt 27,27–31 i Mk 15,19
5. Przebicie rąk i nóg: Ps 22,17–18 – Łk 23, 33.35–36
6. Rozdzielenie szat i rzucanie losów o suknię: Ps 22,19 – Jn 19,23-24
7. Słowa Jezusa i świadków ukrzyżowania: Ps 22:1 – Ps 22:7–9 – (Mt 27:46, Łk 23:35; 8:53, Mt 27:39, Mt 27:43
8. Pragnienie i napojenie żółcią i octem: Ps 69,22 – Mt 27,33 i Jn 19, 28–29
9. Przebicie boku: Za 12,10 – Jn 19,34
10. Niezłamana żadna kość: Księga Wyjścia (2 Mojżeszowa) 12,46 – Jn 19:36
11. Zabity jako przestępca: Iz 53, 12 – Mr 15,25-27
12. Zaćmienie słońca po śmierci Jezusa: Am 8,9 – Mt 27,46.

Inne

Inne starotestamentowe wersety i ich nowotestamentowe odpowiedniki:

1. Nazywany "Gwiazdą Poranną": Lb 24,17 – Ap 22,16
2. Powrót z Egiptu: Oz 11,1 – Mt 2,14-15
3. Zamieszkały w Kafarnaum (ziemia pokolenia Zabulona i pokolenia Neftalego): Iz 8,23–9,1 – Mt 4,12–13
4. Przemawiający w przypowieściach: Ps 78,1–2 – Mt 13,34; Iz 6, 9–10 – Mt 13, 13–15.
5. Wjazd do Jerozolimy na ośle: Za 9,9 – Mk 11,3–7
6. Śmierć w towarzystwie przestępców, pochówek w grobie bogacza: Iz 53:9 – Mt 27:38 i Mt 27:57–60
7. Zmartwychwstanie: Ps 16,10 – Łk 24,6

Bibliografia

• Meissner W. W. SJ: Jung i Biblia. W: Słownik Wiedzy Biblijnej (tyt. ang. The Oxford Companion to the Bible). Bruce M. Metzger, Michael G. Coogan (red. nauk.), Waldemar Chrostowski (kons. wyd. pol.), Paweł Pachciarek (red. meryt.), T. Mieszkowski (przekład). Warszawa: Vocatio, 1996, s. 279-283. ISBN 83-7146-023-6.
• Jezus. W: Langkammer H. OFM: Słownik biblijny. Katowice: Księgarnia św. Jacka, 1982, s. 79.