John Neumeier
| Data i miejsce urodzenia |
24 lutego 1939 |
|---|---|
| Narodowość |
amerykańska |
| Alma Mater | |
| Dziedzina sztuki | |
| Odznaczenia | |
    
| |
John Neumeier (ur. 24 lutego 1939 w Milwaukee) – amerykański tancerz baletowy, choreograf i dyrektor teatru.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]John Neumeier urodził się 24 lutego 1939 w Milwaukee, w stanie Wisconsin, w Stanach Zjednoczonych, w polsko-niemieckiej rodzinie[1]. W 1961 uzyskał licencjat w dziedzinie literatury angielskiej i studiów teatralnych na Marquette University[1][2]. Tam też stworzył pierwsze prace choreograficzne[1]. W latach 1960–1962 tańczył w Sybil Shearer Company[3].
W 1962 rozpoczął studia londyńskiej Royal Ballet School. W 1963 rozpoczął pracę jako tancerz i choreograf z Balecie Stuttgarckim (niem. Stuttgarter Ballett)[1][2].
Od 1973 związany jest z Baletem Hamburskim (niem. Hamburg Ballett), początkowo jako dyrektor artystyczny i naczelny choreograf. Za jego sprawą, od 1975 roku, na koniec każdego sezonu organizowane są Hamburskie Dni Baletu. W 1978 założył Szkołę Baletu Hamburskiego. W 1996 został dyrektorem generalnym Baletu Hamburskiego[1][2].
W 2006 powołał Fundację Johna Neumeiera, chroniącą jego kolekcję obiektów związanych z historią tańca i baletu[1].
W 2011 stworzył Narodowy Balet Młodzieżowy (niem. Bundesjugendballett) z siedzibą w Hamburgu[1]. Został jego dyrektorem i opiekunem artystycznym[4].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]John Neumeier opracował choreografię i wyreżyserował ponad 120 baletów, w tym[3][5]:
- 1971, Romeo i Julia z muzyką Prokofjewa[2][3][5]
- 1971, Dziadek do orzechów[2][5]
- 1975, Trzecia symfonia Gustava Mahlera[2]
- 1976, Iluzje, jako Jezioro łabędzie[2]
- 1977, Sen nocy letniej z muzyką Mendelssohna i Ligetiego[3]
- 1978, Dama kameliowa z muzyką Chopina[2][3]
- 1978, Śpiąca królewna[2]
- 1985, Otello, z muzyką Pärta[2][3]
- 1995, Odyseja[2]
- 2000, Niżyński[2]
- 2005, Mała syrenka[2]
- 2011, Liliom[2]
- 2014, Tatjana[2]
- 2017, Anna Karenina[5]
- 2018, Beethoven Project[5]
- 2019, Szklana menażeria[5]
Nagrody i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]- 1988, Deutscher Tanzpreis[6]
- 1992, Prix Benois de la Danse: za choreografię[7]
- 2003, kawaler Orderu Legii Honorowej[1]
- 2006, Nagroda Niżyńskiego[1][2]
- 2007, Herbert von Karajan Musikpreis[1][2]
- 2008, Deutscher Tanzpreis[6]
- 2011, krzyż komandorski Orderu Zasługi RFN[8]
- 2012, rosyjski Order Przyjaźni[9]
- 2013, złoty medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[10]
- 2015, Nagroda Kioto w dziedzinie sztuki i filozofii[2]
- 2016, Prix Benois de la Danse: za całokształt[11]
- 2017, Prix de Lausanne: nagroda za całokształt twórczości[12]
- 2021, duński medal „Ingenio et arti”[13]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j John Neumeier [online], Teatr Wielki Opera Narodowa [dostęp 2021-01-16] (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r John Neumeier [online], Kyoto Prize [dostęp 2021-01-16] (ang.).
- ↑ a b c d e f John Neumeier, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-01-19] (ang.).
- ↑ Leitung & Team [online], Bundesjugendballett [dostęp 2021-01-17] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-17] (ang.).
- ↑ a b c d e f John Neumeier [online], Hamburg Ballett [dostęp 2021-01-19] (ang.).
- ↑ a b Bisherige Preisträger*innen [online], Deutscher Tanzpreis [dostęp 2021-01-16] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-22] (niem.).
- ↑ 1992 [online], Prix Benois de la Danse [dostęp 2021-01-16] (ang.).
- ↑ Ordensverleihung zum Tag der Deutschen Einheit [online], Bundespräsidialamt, 4 października 2011 [dostęp 2021-01-16] (niem.).
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 14.10.2012 № 1362 [online], Официальный интернет-портал правовой информации [dostęp 2021-01-16] (ros.).
- ↑ Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze - Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2021-01-16] (pol.).
- ↑ 2016 [online], Prix Benois de la Danse [dostęp 2021-01-16] (ang.).
- ↑ A conversation with John Neumeier [online], Prix de Lausanne [dostęp 2021-01-16] (ang.).
- ↑ Jan René Westh: Hæder til kunst og kultur. Kokken Claus Meyer og balletmester John Neumeier er blandt de nyligt dekorerede. www.omsd.dk (Ordenshistorisk Selskab), 2021-06-18. [dostęp 2021-10-06]. (duń.).
- Amerykańscy tancerze baletowi
- Kawalerowie Legii Honorowej
- Laureaci Nagrody Kioto
- Ludzie urodzeni w Milwaukee
- Odznaczeni Medalem „Ingenio et Arti”
- Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
- Cudzoziemcy odznaczeni Orderem Przyjaźni (Federacja Rosyjska)
- Odznaczeni Orderem Zasługi Republiki Federalnej Niemiec
- Urodzeni w 1939