Kamienica Eduarda Schulza w Bydgoszczy

Kamienice Eduarda Schulza w Bydgoszczy
	; Widok od ul. Gdańskiej
Państwo	Polska
Miejscowość	Bydgoszcz
Adres	ul. Gdańska 66-68
Styl architektoniczny	secesja
Architekt	Rudolf Kern
Kondygnacje	4
Rozpoczęcie budowy	1904
Ukończenie budowy	1905
Pierwszy właściciel	Eduard Schulz
	Położenie na mapie Bydgoszczy Kamienice Eduarda Schulza w Bydgoszczy
	Położenie na mapie Polski Kamienice Eduarda Schulza w Bydgoszczy
	Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Kamienice Eduarda Schulza w Bydgoszczy
	53°07′54″N 18°00′34″E/53,131667 18,009444
	Multimedia w Wikimedia Commons

Kamienice Eduarda Schulza w Bydgoszczy – kamienice położone w Bydgoszczy przy ul. Gdańskiej 66-68.

Położenie

Budynki stoją we wschodniej pierzei ul. Gdańskiej, między ul. Słowackiego a al. Mickiewicza.

Historia

Kamienice wzniesiono w latach 1904–1905 dla restauratora Eduarda Schulza, prawdopodobnie według projektu architekta Rudolfa Kerna. Jednorodne stylistycznie budynki powstały na należących do właściciela dwóch posesjach (Gdańska 66 i 68). Obie kamienice tworzyły kompleks połączony zarówno formą architektoniczną, jak również osobami właścicieli i pełnioną funkcją. Nieruchomości powstały na miejscu wcześniejszej zabudowy, wykorzystywanej do celów rozrywkowo-wypoczynkowych.

W połowie XIX wieku na zapleczu dzisiejszych kamienic znajdował się ogród letni i kręgielnia należące do egzekutora sądowego Karla Hildebrandta, a w latach 80. XIX wieku powstała restauracja. W 1882 roku w ogrodzie na zapleczu posesji wzniesiono drewniany budynek letniego teatru, nazywany początkowo „Wiktoria”, według projektu budowniczych: Józefa Święcickiego i Antona Hoffmanna. Odbywały się tu przedstawień teatralne i koncerty.

W 1893 roku posesję nabył restaurator Eduard Schulz. Za jego czasów kompleks nosił nazwę „Elysium”, a od 1906 roku restaurację umieszczoną w nowym budynku nazwano „Restaurant zum Reichskanzler”. W 1922 roku właścicielem parceli stało się Towarzystwo Hotelowe „Deutsches Haus”, które prowadziło tu dalej restaurację, niemiecki teatr „Deutsche Bühne” oraz hotel działający w kamienicach przy ul. Gdańskiej 66-68 do 1945 roku. W okresie po II wojnie światowej funkcjonowała tutaj restauracja "Słowianka", w której górnej sali w listopadzie 1975 roku uruchomiono dyskotekę^[1]. W latach 1947–1949 w miejscu dawnego budynku teatralnego wybudowano według projektu architekta Alfonsa Licznerskiego obecny Teatr Polski.

W 2015, z okazji 250-lecia Teatru Publicznego w Polsce, na szczycie kamienicy przy ul. Gdańskiej 68 pojawił się mural o powierzchni 120 m kw. projektu Jakuba Woynarowskiego, jednego z najbardziej znanych polskich artystów sztuk wizualnych. Głównym elementem dzieła jest gigantyczne oko, wyglądające zza odsłoniętych kurtyn zaciemnionej sceny na ruchliwe ulice współczesnego miasta. Fundatorem malowidła jest Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego. Początkowo miało ono powstać na zachodniej ścianie 'Kamienicy pod Żaglowcem' przy ul. Siennej 45 w Warszawie, ale na skutek protestów realizacja projektu nastąpiła w Bydgoszczy^[2].

W 2019 na zapleczu kamienicy urządzono niewielki skwer z krótką ścieżką i kolistym placem, przy którym ustawione będą ławki i murki pełniące rolę siedzisk. Na skwerze mają pojawić się kwitnące krzewy, przewiduje się dosadzenie drzew^[3].

Architektura

Kamienice posiadają fasady zdobione dekoracją o formach secesyjnych, znacznie uszczuplone w wyniku przebudów i remontów. Z dawnej dekoracji fasady budynku na Gdańskiej 66, zniszczonej podczas współczesnych prac remontowych, pozostały jedynie relikty sztukaterii i boniowanie parteru. Natomiast na fasadzie kamienicy przy Gdańskiej 68 przetrwały maszkarony i stylizowane motywy roślinne. Zachowała się również klatka schodowa z oryginalnymi drzwiami, balustradami i sztukateriami.

Galeria

Kamienice Gdańska 66 i 68
Gdańska 66
Gdańska 68
Secesyjne płaskorzeźby na kamienicy nr 66
Zdobienia na kamienicy nr 68
Naświetle

Przypisy

↑ Express Bydgoski 8 listopada 2014
↑ Oko, które patrzy na ul. Gdańską
↑ Pierwszy park kieszonkowy powstaje w centrum Bydgoszczy

Bibliografia

Bręczewska-Kulesza Daria, Derkowska-Kostkowska Bogna, Wysocka A. [i inni], Ulica Gdańska. Przewodnik historyczny, Bydgoszcz 2003.

Panorama ulicy Gdańskiej z kamienicą nr 68

[1] Express Bydgoski 8 listopada 2014

[2] Oko, które patrzy na ul. Gdańską

[3] Pierwszy park kieszonkowy powstaje w centrum Bydgoszczy

[1]

[2]

[3]

Pierzeja zachodnia (od południa)	kamienica pod nr 5 (Muzeum Farmacji) kamienica pod nr 9 Dom Towarowy Jedynak Pomnik „Wędrowiec” kamienica pod nr 17 kamienica pod nr 27 kamienica pod nr 31 kamienica pod nr 33 kamienica pod nr 35 Ławeczka Mariana Rejewskiego kamienica pod nr 51 kamienica pod nr 63 kamienica pod nr 67 kamienica pod nr 71 kamienica pod nr 75 kamienica pod nr 79 kamienica pod nr 81 kamienica pod nr 91 kamienica pod nr 93 kamienica pod nr 95 kamienica pod nr 101 kamienica pod nr 113 willa pod nr 119 kamienica pod nr 127 Stadion im. Zdzisława Krzyszkowiaka (Galeria Sportu Bydgoskiego) Leśny Park Kultury i Wypoczynku
Pierzeja wschodnia (od południa)	Kościół Klarysek Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego kamienica pod nr 10 (Klub Mózg) Hotel Pod Orłem kamienica pod nr 16 Pomorski Dom Sztuki Plac Wolności kamienica pod nr 22 kamienica pod nr 28 kamienica pod nr 30 kamienica pod nr 34 kamienica pod nr 36 kamienica pod nr 42 willa pod nr 48 willa pod nr 50 Kaplica sióstr Klarysek kamienica pod nr 60 kamienica pod nr 62 kamienice pod nr 66-68 willa pod nr 84 kamienica pod nr 86 willa pod nr 88-90 kamienice pod nr 92-94 kamienica pod nr 96 kamienica pod nr 130 w Bydgoszczy Gmach Szkoły Wojennej Stacja wodociągów Las Gdański
Obiekty wspólne	Dom Mody Drukarnia Kościół św. Piotra i Pawła Park Kazimierza Wielkiego Pomorskie Muzeum Wojskowe
Obiekty nieistniejące	Kościół św. Ducha
Imprezy	Święto ulicy Gdańskiej