Karabinek TAR-21

Tavor Assault Rifle – 21

TAR-21
Państwo	Izrael
Producent	Israel Weapon Industries
Rodzaj	karabinek automatyczny
Historia
Prototypy	1991
Produkcja	ok. 2000 – do chwili obecnej
Dane techniczne
Kaliber	5,56 mm
Nabój	5,56 × 45 mm
Magazynek	30 nab.
Wymiary
Długość	720 mm (TAR-21)
Długość lufy	460 mm (TAR-21)
Masa
broni	2,8/3,63 kg (TAR-21 niezaładowany/załadowany)
Inne
Prędkość pocz. pocisku	890 m/s (TAR-21)
Szybkostrzelność teoretyczna	750-900 strz/min

Tavor Assault Rifle – 21 – izraelski karabinek automatyczny produkowany przez koncern Israel Weapon Industries. Nazwa pochodzi od góry Tabor (hebrajska nazwa Tavor).

Historia konstrukcji

Pierwszym opracowanym w Izraelu karabinkiem (bronią indywidualną, zasilaną nabojem pośrednim) był Galil, będący mocno zmodernizowaną wersją karabinka AK, a dokładniej fińskiego Valmeta M62. Jednak w jednostkach liniowych został on dość szybko zastąpiony przez amerykańskie karabinki M16. Na początku lat 90. dowództwo izraelskich sił lądowych postanowiło wprowadzić do uzbrojenia nowy karabinek, który po roku 2000 zastąpiłby w uzbrojeniu Galile i M16. Zadanie opracowania nowej broni powierzono firmie Israel Military Industries Ltd.

Pierwszym etapem prac projektowych było zebranie informacji o oczekiwaniach przyszłych użytkowników karabinka – izraelskich żołnierzy piechoty. Okazało się, że oczekują oni broni lżejszej, łatwiejszej w obsłudze. Oczekiwano także, że nowa broń zostanie wyposażona w celownik ułatwiający strzelanie (inny niż mechaniczny).

Opierając się na tych sondażach, zespół konstrukcyjny IMI Ltd. przyjął założenia konstrukcyjne nowego karabinu. Do prac włączono też specjalistów z firmy Formtech, którzy mieli się zająć zewnętrzną formą nowego karabinu (celem było uzyskanie maksymalnie ergonomicznej konstrukcji). Na tym etapie prac podjęto decyzję, że nowa broń będzie zbudowana w układzie bullpup. Prace nad prototypem rozpoczęto w 1991 roku, ale były one utrzymywane w tajemnicy. Pomiędzy 1991 a 1993 rokiem wyprodukowano partię prototypową karabinów (95 sztuk). Zostały one przekazane do jednostek wojskowych w celu przetestowania. 10 sierpnia 1993 roku karabinek został po raz pierwszy zaprezentowany. Produkcję karabinka rozpoczęto ok. 2000 roku.

Od 2001 roku Tavor jest wprowadzany na uzbrojenie kolejnych jednostek Cahalu. W 2006 roku stał się podstawowym uzbrojeniem brygady Golani, w 2007 Giwati. Tavor był także eksportowany do kilkunastu krajów. Tajlandia zamówiła do 2009 roku ok. 45 000 karabinków TAR-21 (15 000 w 2007, 15037 we wrześniu 2008 i 13868 we wrześniu 2009). Armia Kolumbii zakupiła 30 000 tych karabinków. W mniejszych ilościach karabinki te używane są przez Indie (ok. 3500 sztuk przez jednostki specjalne), Azerbejdżan, Kostarykę, Gruzję, Gwatemalę, Peru i Turcję.

W październiku 2008 roku ukraińskie MSW poinformowało o nabyciu licencji na produkcję karabinka Tavor. Równocześnie poinformowano o nabyciu licencji na karabin maszynowy Negev. Nowa broń ma początkowo trafić na uzbrojenie funkcjonariuszy jednostek specjalnych MSW Ukrainy, a jej producentem mają być zakłady KP NWO Fort MWS Ukrainy.

Wersje

CTAR-21

• TAR-21 – wersja podstawowa
• STAR-21 – (Sharpshooter TAR-21) wersja wyborowa z wydłużoną lufą i dwójnogiem. Zamiast celownika kolimatorowego optyczny. Według niepotwierdzonych informacji trwają prace nad dostosowaniem tej wersji do amunicji 7,62 × 51 mm NATO
• CTAR-21 – (Commando TAR-21) karabinek ze skróconą lufą
• MTAR-21 – (Micro TAR-21) karabinek z bardzo krótką lufą.

Opis konstrukcji

Karabinek TAR-21 jest indywidualną bronią samoczynno-samopowtarzalną zasilaną standardowym nabojem pośrednim 5,56x45mm NATO. Zasada działania oparta na wykorzystaniu energii gazów prochowych odprowadzanych przez boczny otwór lufy. Ryglowanie przez obrót zamka. Mechanizm spustowy umożliwia strzelanie ogniem pojedynczym i seriami. Przełącznik rodzaju ognia (połączony z bezpiecznikiem) po obu stronach broni, w zasięgu kciuka dłoni spoczywającej na chwycie pistoletowym. Zasilanie z dwurzędowych magazynków łukowych o pojemności 30 naboi (można stosować dowolne magazynki zgodne ze STANAG NATO). Dźwignia zamkowa może znajdować się zarówno po lewej jak i prawej stronie karabinka przy tłoku gazowym, nie jest połączona z zespołem ruchomym broni i nie porusza się z nim podczas prowadzenia ognia. Broń standardowo wyposażona w celownik kolimatorowy MARS (Multi-purpose Aiming Reflex Sight). Przed kolimatorem znajduje się podstawa - szyna do montażu celownika noktowizyjnego. Broń wyposażona jest również w zaczep zamka, który zatrzymuje zamek z suwadłem w tylnym położeniu. By go zwolnić, należy wcisnąć do góry duży przycisk na spodzie komory zamkowej, za magazynkiem.

Dane taktyczno-techniczne

Wzór	TAR-21	STAR-21	CTAR-21	MTAR-21
Nabój	5,56 × 45 mm NATO	5,56 × 45 mm NATO	5,56 × 45 mm NATO	5,56 × 45 mm NATO
Masa broni niezaładowanej (kg)	2,8	?	2,7	2,4
Masa broni załadowanej (kg)	3,63	?	3,54	3,24
Długość broni (mm)	720	?	640	480
Długość lufy (mm)	460	?	380	250
Prędkość początkowa pocisku (m/s)	890	?	860	770
Szybkostrzelność teoretyczna (strz/min)	750-900	750-900	750-900	750-900

Zobacz też

• Wepr

Bibliografia

• Ireneusz Chloupek. Broń przyszłości. „Komandos”. 2000. nr 4(91). s. str. 49-52. ISSN 0867-8669. 
• Łukasz Cymer. Cztery Jokery. „Raport-wto”. 2003. nr 6. s. str. 48-52. ISSN 1479-270X. 

Linki zewnętrzne

• Zdjęcia