Kazimierz Alchimowicz

Kazimierz Alchimowicz
Data i miejsce urodzenia	20 grudnia 1840 ; Dziembrów
Data i miejsce śmierci	31 grudnia 1916 ; Warszawa
Miejsce spoczynku	cmentarz Powązkowski w Warszawie (kw. 172-III-22)
Zawód, zajęcie	malarz
	Multimedia w Wikimedia Commons

Grób malarza Kazimierza Alchimowicza na Starych Powązkach w Warszawie

Kazimierz Alchimowicz (ur. 20 grudnia 1840 w Dziembrowie, zm. 31 grudnia 1916 w Warszawie) – polski malarz^[1] i rzeźbiarz. Był starszym bratem malarza Hiacynta Alchimowicza (1841–1897).

Życiorys

Wychowywał się i ukończył szkołę w Wilnie^[2], a następnie pracował jako zarządca majątku ziemskiego pod Kijowem. W 1863 walczył w powstaniu styczniowym na Litwie, za co został zesłany za Ural do Wierchutorii, gdzie zaczął rysować.

Około roku 1869 wrócił do Warszawy. Uczył się w Klasie Rysunkowej Wojciecha Gersona pod patronatem Akademii Petersburskiej. Jego prace szkolne były dwukrotnie nagradzane przez Akademię srebrnym medalem. W latach 1873–1875 studiował w Monachium pod kierunkiem Alexandra Wagnera (w połowie października 1873 r. zgłosił się do Akademii Sztuk Pięknych - Malklasse)^[3]. Od 1876 do 1877 przebywał we Francji, wystawiając swoje prace w Salonie Paryskim, a także w Gandawie. W 1877 przez krótki czas pełnił funkcję kierownika pracowni ozdób artystycznych w Fontainebleau, ale zrezygnował i w tym samym roku zamieszkał na stałe w Warszawie. W 1880 otworzył tam swoją pracownię. Od 1890 uczył rysunku w prywatnej szkole malarstwa i rzeźby Bronisławy Poświkowej.

Zmarł 31 grudnia 1916^[2] w Szpitalu Dzieciątka Jezus w Warszawie, spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kw. 172-3-24)^[4].

Twórczość

Alchimowicz był malarzem historycznym i rodzajowym, pod wpływem Wojciecha Gersona i Aleksandra Lessera. Malował późnoromantyczne pejzaże Wileńszczyzny, Tatr i Francji oraz obrazy z litewskimi wątkami historycznymi i legendarnymi. Malował również portrety, obrazy i polichromie o tematyce religijnej, tworzył rzeźby z gliny i drewna^[5]. Zajmował się także malarstwem na porcelanie i fajansie oraz malarstwem ściennym^[6]^[7].

Swoje prace wystawiał w Krakowie (1873–1902), Warszawie (1874–1912), Paryżu (1881–1900), Wiedniu (1882, Międzynarodowa Wystawa Sztuki), Wilnie (1888-1915), Odessie i Monachium^[5].

Został dwukrotnie nagrodzony za obraz Pogrzeb Gedymina (1888, Kraków, Muzeum Narodowe).

Sławę zyskał tworząc obrazy i ilustracje do poematu „Pan Tadeusz“ Adama Mickiewicza^[5]^[8], wydanego w 1898^[9]^[10]^[11].

W latach 1908–1910 stworzył polichromię zdobiącą wnętrze kościoła w sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia w Starej Błotnicy. Inne jego dzieła o tematyce religijnej to m.in. obrazy Najświętsza Maria Panna dla kościoła w Zakopanem i Święta Trójca dla katedry w Lublinie.

Jego prace cieszyły się ogromną popularnością zarówno w kraju, jak i za granicą. Duży zbiór prac Alchimowicza znajduje się w Muzeum Narodowym w Warszawie.

Galeria

Lizdejko z córką Pojatą na gruzach swiątyni Perkuna, 1876
Zingara, 1879
Obrona Olsztyna 1587, 1881
Krajobraz, 1886
W oddali Tatry, 1887
Pogrzeb Gedymina, 1888
Milda, 1890
Na etapie, 1894
Świtezianka, 1898-1900
Kapliczka na górze Biruty, 1899
Nad mogiłą Robaka lub Powrót bohaterów, 1901
Młyn wodny, 1901
Żniwa, 1902
Przydrożny krzyż, 1905
Milda, 1910
Biruta, 1914

Przypisy

↑ StanisławS. Zieliński StanisławS., Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich : podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933, s. 649 .
↑ ^a ^b JarosławJ. Godlewski JarosławJ., Obraz "Obrona Olsztyna 1587" Kazimierza Alchimowicza [online], Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie [dostęp 2017-07-26] [zarchiwizowane z adresu 2022-12-18] .
↑ I. Królewska Akademia Sztuk Pięknych..., [w:] H.H. Stępień H.H., M.M. Liczbińska M.M., Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914 (materiały źródłowe), wyd. II, Kraków: Agencja Wydawniczo-Reklamowa Chors, 1994, s. 11, ISBN 83-903086-1-4 .
↑ Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ ALCHIMOWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-29] .
↑ ^a ^b ^c AxelA. Feuß AxelA., Alchimowicz, Kazimierz [online], Porta Polonica [dostęp 2024-07-17] (pol. • ang. • niem.).
↑ Artyzm ↓.
↑ Czartoryski-Sziler 2009 ↓.
↑ DESA ↓.
↑ MałgorzataM. Rowicka MałgorzataM., O neurotycznym cenzorze, przebiegłym wydawcy i manipulowanym czytelniku, czyli Pan Tadeusz w Warszawie w okresie zaborów, Biblioteka Narodowa, 2004, s. 84, ISBN 978-83-7009-403-4 [dostęp 2024-07-17] (pol.).
↑ MariaM. Podlodowska-Reklewska MariaM., Jerzy T.J.T. Petrus Jerzy T.J.T., DorotaD. Gabryś DorotaD., Pan Tadeusz Adama Mickiewicza: pokaz autografu dzieła ze zbiorów Ossolineum w dwusetną rocznicę urodzin poety : Zamek Królewski na Wawelu, 18-29 listopada 1998, Zamek Królewski na Wawelu, 1998, s. 35, ISBN 978-83-908491-2-6 [dostęp 2024-07-17] (pol.).
↑ AlicjaA. Karwowska-Bajdor AlicjaA., "Pan Tadeusz" w ilustracjach, Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984, s. 20, ISBN 978-83-03-00174-0 [dostęp 2024-07-17] (pol.).

Bibliografia

PiotrP. Czartoryski-Sziler PiotrP., Kazimierz Alchimowicz - powstaniec i malarz, „Nasz Dziennik” (196 (3517)), 23 sierpnia 2009 [dostęp 2024-07-17] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] .
Malarstwo historyczne - Kazimierz Alchimowicz. Kraków wczoraj i dziś. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-06)].
Kazimierz Alchimowicz [online], Artyzm [dostęp 2024-07-17] .
Desa-Unicum, K. Alchimowicz. DESA. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-08)].
H. Pieńkowski. Kazimierz Alchimowicz. „Tygodnik Ilustrowany”. 2, s. 26, 13 stycznia 1917. [dostęp 2013-03-14].
Jan Kiełkowski: Alchimowicz Kazimierz. W: Małgorzata i Jan Kiełkowscy (red.): Wielka encyklopedia gór i alpinizmu. T. 6: Ludzie gór. Katowice: Wydawnictwo STAPIS, 2013, s. 12. ISBN 978-83-61050-89-6.

Linki zewnętrzne

Twórczość Kazimierza Alchimowicza
Kazimierz Alchimowicz, Internetowy Polski Słownik Biograficzny [dostęp 2021-12-15].

Literatura uzupełniająca

Mieczysław Treter, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 55–56. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0

[slownik649-1] StanisławS. Zieliński StanisławS., Mały słownik pionierów polskich kolonialnych i morskich : podróżnicy, odkrywcy, zdobywcy, badacze, eksploratorzy, emigranci - pamiętnikarze, działacze i pisarze migracyjni, Warszawa: Inst. Wyd. Ligi Morskiej i Kolonialnej, 1933, s. 649 .

[:0-2] JarosławJ. Godlewski JarosławJ., Obraz "Obrona Olsztyna 1587" Kazimierza Alchimowicza [online], Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie [dostęp 2017-07-26] [zarchiwizowane z adresu 2022-12-18] .

[3] I. Królewska Akademia Sztuk Pięknych..., [w:] H.H. Stępień H.H., M.M. Liczbińska M.M., Artyści polscy w środowisku monachijskim w latach 1828-1914 (materiały źródłowe), wyd. II, Kraków: Agencja Wydawniczo-Reklamowa Chors, 1994, s. 11, ISBN 83-903086-1-4 .

[4] Cmentarz Stare Powązki: KAZIMIERZ ALCHIMOWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-10-29] .

[:1-5] AxelA. Feuß AxelA., Alchimowicz, Kazimierz [online], Porta Polonica [dostęp 2024-07-17] (pol. • ang. • niem.).

[CITEREFArtyzm-6] Artyzm ↓.

[CITEREFCzartoryski-Sziler2009-7] Czartoryski-Sziler 2009 ↓.

[CITEREFDESA-8] DESA ↓.

[9] MałgorzataM. Rowicka MałgorzataM., O neurotycznym cenzorze, przebiegłym wydawcy i manipulowanym czytelniku, czyli Pan Tadeusz w Warszawie w okresie zaborów, Biblioteka Narodowa, 2004, s. 84, ISBN 978-83-7009-403-4 [dostęp 2024-07-17] (pol.).

[10] MariaM. Podlodowska-Reklewska MariaM., Jerzy T.J.T. Petrus Jerzy T.J.T., DorotaD. Gabryś DorotaD., Pan Tadeusz Adama Mickiewicza: pokaz autografu dzieła ze zbiorów Ossolineum w dwusetną rocznicę urodzin poety : Zamek Królewski na Wawelu, 18-29 listopada 1998, Zamek Królewski na Wawelu, 1998, s. 35, ISBN 978-83-908491-2-6 [dostęp 2024-07-17] (pol.).

[11] AlicjaA. Karwowska-Bajdor AlicjaA., "Pan Tadeusz" w ilustracjach, Krajowa Agencja Wydawnicza, 1984, s. 20, ISBN 978-83-03-00174-0 [dostęp 2024-07-17] (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]