Klawiatura programisty

Klawiatura programisty

Klawiatura programisty – określenie układu klawiatury QWERTY umożliwiającego wprowadzanie znaków charakterystycznych dla języka polskiego.

Litery z polskimi znakami diakrytycznymi (ą, ć, ę, ł, ń, ó, ś, ż, ź) uzyskuje się poprzez równoczesne wciśnięcie prawego klawisza Alt (lub AltGr) i łacińskiej litery, z której wywodzi się dodatkowy polski znak, np. „ę” uzyskuje się kombinacją klawiszy Alt i E. Wyjątkiem jest litera „ź”, którą uzyskuje się poprzez wciśnięcie równocześnie klawiszy Alt oraz X.

W systemie operacyjnym firmy Apple litery „ź” i „ż” były zamienione miejscami, czyli ⌥ Option+Z dawało „ź”, a ⌥ Option+X – „ż”. W wersji Mac OS X 10.5 (Leopard) sterownik klawiatury został zmieniony i litery ź oraz ż uzyskuje się tak jak w innych systemach operacyjnych.

Jest to obecnie najczęściej używany układ klawiatury w Polsce – mimo jego nieprzystosowania do profesjonalnego wpisywania danych tekstowych w języku polskim. Podstawowym punktem krytyki jest to, że pisanie metodą bezwzrokową jest znacznie trudniejsze, a co za tym idzie mniej wydajne niż w układzie maszynistki. Argumenty o jego uniwersalności też nie są do końca trafne; poza Polską i USA układ amerykański jest rzadko używany w krajach rozwiniętych, w układzie tym brakuje typowego dla większości układów europejskich klawisza OEM 102 obok lewego klawisza Shift, nie są też dostępne martwe klawisze dla znaków diakrytycznych spoza języka polskiego w odróżnieniu od układów z innych krajów, co znacząco utrudnia pisanie w obcych językach, np. niemieckim, francuskim.

Według normy PN-I-06000:1997 układ programisty powinien dodatkowo zawierać: pod AltGr+3 kropkę (martwy znak), pod AltGr+4 kreskę (martwy znak), pod AltGr+5 ogonek (martwy znak), a pod AltGr+M symbol µ.

Układ programisty poza Polską jest używany także w Czechach i w Rumunii, przy czym rumuński układ programisty jest bardziej podobny do polskiego.

Litery z czeskimi znakami diakrytycznymi (á, č, ě, é, í, ř, š, ů, ú, ý, ž) uzyskuje się poprzez równoczesne wciśnięcie prawego klawisza Alt (lub AltGr) i odpowiednich klawiszy takich jak: 8, 4, 2, 0, 9, 5, 3, ;, [, 7, 6.

Litery z rumuńskimi znakami diakrytycznymi (â, ț, î, ă, ș) uzyskuje się poprzez równoczesne wciśnięcie prawego klawisza Alt (lub AltGr) i łacińskiej litery, z której wywodzi się dodatkowy rumuński znak (literę â uzyskuje się przez wciśnięcie prawego Alt+Q lub AltGr+Q).