Kościół Matki Bożej Zwycięskiej w Rzymie

Kościół Matki Bożej Zwycięskiej
*Santa Maria della Vittoria*
	Kościół tytularny
Państwo	Włochy
Miejscowość	Rzym; Via XX Settembre 17
Wyznanie	katolickie
Kościół	rzymskokatolicki
Parafia	św. Kamila de Lellis
Historia
Data rozpoczęcia budowy	1608
Data zakończenia budowy	1620
Dane świątyni
Styl	barok
Architekt	Carlo Maderno; Giovanni Battista Soria
Świątynia; • długość; • szerokość	; 35 m; 19 m
	Położenie na mapie Rzymu Kościół Matki Bożej Zwycięskiej
	Położenie na mapie Włoch Kościół Matki Bożej Zwycięskiej
	Położenie na mapie Lacjum Kościół Matki Bożej Zwycięskiej
	41°54′17″N 12°29′39″E/41,904722 12,494167
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Kościół Matki Bożej Zwycięskiej w Rzymie (wł. Santa Maria della Vittoria, łac. Sanctae Mariae de Victoria^[2]) – barokowa świątynia rzymskokatolicka na Kwirynale, kościół tytularny kard. Seána O’Malleya.

Świątynia ta jest kościołem rektoralnym parafii św. Kamila de Lellis oraz kościołem tytularnym^[3].

Lokalizacja

Kościół znajduje się w XVII Rione Rzymu – Sallustiano przy Via XX Settembre 17.^[1]

Historia

Obecny kościół powstał w miejscu starej kaplicy św. Pawła^[3]. Teren ten kupili karmelici bosi w 1607 roku z zamiarem wybudowania nowego kościoła i klasztoru^[3]. Podczas prac odkryto starożytny posąg (obecnie znany jako Hermafrodyta Borghese), co doprowadziło do zawarcia umowy między zakonnikami a kardynałem Scipione Caffarelli-Borghese, który w zamian za rzeźbę zobowiązał się do finansowania dalszych prac^[3]. Budowa rozpoczęła się w 1608 roku pod kierownictwem Carlo Maderno, natomiast od 1624 roku w prace zaangażował się architekt kardynała Borgese Giovanni Battista Soria, który zaprojektował fasadę (wzorując się na fasadzie kościoła św. Zuzanny autorstwa Carlo Maderno)^[3]. Klasztor otwarto w 1612, z kolei kościół ukończono w 1626 roku^[3]. Początkowo nosił on wezwanie św. Pawła, w nawiązaniu do wcześniejszej kaplicy istniejącej w tym miejscu.^[3]. Wezwanie kościoła zmieniono po bitwie na Białej Górze (8 listopada 1620 roku), kiedy to wojska katolickie pokonały czeskich protestantów^[3].

Kościół poważnie ucierpiał w pożarze 29 czerwca 1833 roku, zostały wówczas zniszczone freski w apsydzie oraz spłonęła ikona uznawana za cudowną, którą miał przy sobie kapelan karmelita podczas bitwy na Białej Górze^[3].

Architektura i sztuka

Plan kościoła oparty jest na krzyżu łacińskim, z centralną kopułą, krótką nawą i apsydą^[3].

Obraz na suficie przedstawia Maryję w otoczeniu aniołów oraz upadek z nieba zbuntowanych aniołów, którym przewodzi Lucyfer^[3]. Malowidło to, z ok. 1663 roku autorstwa Giovanniego Domenico Cerriniego, jest alegorią bitwy na Białej Górze^[3]. Stiukowe anioły i putta na suficie pochodzą z początku XVIII wieku^[3]. Fresk w kopule (również autorstwa Cerriniego) kontynuuje tematykę z malowidła na sklepieniu^[3].

Wnętrze kościoła

Sufit z malowidłem Giovanniego Domenico Cerriniego z ok. 1663 r.

Malowidła w kopule

Nad ołtarzem głównym jest kopia cudownej ikony Narodzenia zniszczonej w pożarze w 1833 roku.^[3] W górnej części apsydy znajduje się XIX-wieczne malowidło przedstawiająca wprowadzenie cudownego wizerunku do Pragi (zastąpiło ono zniszczony w pożarze fresk Celliniego).^[3].

Na ścianie nad wejściem znajdują się organy i kantoria autorstwa Mattia de' Rossi^[3].

W jednej z kaplic bocznych świątyni znajduje się barokowa grupa rzeźbiarska wykonana przez Giovanniego Lorenzo Berniniego Ekstaza świętej Teresy^[4]^[5].

W zakrystii znajduje się kolekcja sztandarów wojskowych zdobytych podczas bitwy o Ceutę w 1415 roku oraz bitwy pod Wiedniem w 1683^[3].

Malowidło w górnej części apsydy

Organy z kantorią

Kaplica Coronaro z Ekstazą św. Teresy Berniniego

Kardynałowie prezbiterzy

Kościół Matki Bożej Zwycięskiej jest jednym z kościołów tytularnych nadawanych kardynałom-prezbiterom (Titulus Sanctae Mariae de Victoria)^[6]. Tytuł ten został ustanowiony 23 grudnia 1801 roku.^[6]

Michelangelo Luchi (1801–1802)
vacat (1802-1803)
Joseph Fesch (1803–1822); (in commendam 1822–1839)
Ferdinando Maria Pignatelli (1839–1853)
Adriano Fieschi (1853–1858)
Joseph Othmar von Rauscher (1858–1875)
Godefroy Brossais-Saint-Marc (1876–1878)
Louis-Édouard-François-Desiré Pie (1879–1880)
Lodovico Jacobini (1880–1887)
Elzéar-Alexandre Taschereau (1887–1898)
Giovanni Battista Casali del Drago (1899–1908)
François-Marie-Anatole de Rovérié de Cabrières (1911–1921)
Alexis Charost (1922–1930)
Angelo Maria Dolci (1933–1936)
Federico Tedeschini (1936–1951)
Giuseppe Siri (1953–1989)
Giuseppe Caprio (1990–2005)
Seán O’Malley (2006–nadal)

Zobacz też

Tytularne kościoły kardynalskie

Przypisy

↑ ^a ^b Chiesa rettoria santa Maria della Vittoria w serwisie Diocesi di Roma. [dostęp 2018-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-17)]. (wł.).
↑ David M. Cheney: Santa Maria della Vittoria. www.catholic-hierarchy.org, 2015-01-20. [dostęp 2015-10-05]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r Santa Maria della Vittoria na Churches of Rome. [dostęp 2018-11-15]. (ang.).
↑ A. Bochnak: Historia sztuki nowożytnej. T. II. Warszawa-Kraków: 1985, s. 36.
↑ red. R. Toman: Sztuka baroku. 2004, s. 286.
↑ ^a ^b Kościół Matki Bożej Zwycięskiej w Rzymie [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-11-15] (ang.).

[DR-1] Chiesa rettoria santa Maria della Vittoria w serwisie Diocesi di Roma. [dostęp 2018-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-17)]. (wł.).

[2] David M. Cheney: Santa Maria della Vittoria. www.catholic-hierarchy.org, 2015-01-20. [dostęp 2015-10-05]. (ang.).

[ChR-3] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r Santa Maria della Vittoria na Churches of Rome. [dostęp 2018-11-15]. (ang.).

[4] A. Bochnak: Historia sztuki nowożytnej. T. II. Warszawa-Kraków: 1985, s. 36.

[5] red. R. Toman: Sztuka baroku. 2004, s. 286.

[Ch-6] Kościół Matki Bożej Zwycięskiej w Rzymie [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-11-15] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]