Kora (sztuka)
Kora (stgr. κόρη kore – dziewczyna; lm. korai) – w sztuce Grecji okresu archaicznego najstarszy typ greckiego posągu kobiecego, wyobrażający stojącą dziewczynę w długich szatach, często z owocem, kwiatem lub ptakiem w ręku; żeński odpowiednik kurosa[1].
Cechy charakterystyczne
[edytuj | edytuj kod]Rzeźba wykonywana była z wapienia, marmuru lub porosu. Artyści starannie opracowywali szczegóły stroju i uczesania, które podkreślali polichromowaniem, a wyraz twarzy przedstawiali z charakterystycznym archaicznym uśmiechem. Posągi te miały prawdopodobnie charakter portretowy, ich cechy fizjonomii, stroje, uczesanie są zróżnicowane[2].
Kory były darami wotywnymi składanymi w świątyniach. Greczynki dedykowały je m.in. bogini Herze lub Atenie[3]. Wyjątkowo miały przeznaczenie sepulkralne[1].
W budowlach jońskich pełniły funkcję podpór architektonicznych tzw. kariatyd, zastępując kolumny np. w skarbcu Syfnijczyków w Delfach lub w ganku Erechtejonu w Atenach[2].
Najbardziej znane
[edytuj | edytuj kod]- Kora z Berlina, ok. 570 r. p.n.e. – w zbiorach Antikensammlung Berlin (od 2011 roku w Starym Muzeum w Berlinie)[4]
- Hera z Samos, ok. 560 r. p.n.e. – dłuta Charamyesa, obecnie w zbiorach Muzeum Luwru w Paryżu[3].
- Peplofora, ok. 530 r. p.n.e. – dłuta Antenora w Muzeum Akropolu w Atenach[2].
- Kora nadąsana, ok. 490 r. p.n.e. – dłuta Entidikosa w Muzeum Akropolu w Atenach[2].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Nowa encyklopedia PWN. T. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, ISBN 83-01-11966-7.
- ↑ a b c d Sztuka świata. T. 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, ISBN 978-83-213-4726-4.
- ↑ a b Encyklopedia sztuki starożytnej. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1974.
- ↑ Wolf-Dieter Heilmeyer: Archaische weibliche Marmorstatue, sogenannte Berliner Göttin oder Berliner Kore. [dostęp 2021-05-01]