Krzysztof Hilary Szembek

Sukcesja apostolska
Data konsekracji	29 września 1767
Miejscowość	Kobyłka
Konsekrator	Józef Andrzej Załuski
Współkonsekratorzy	Andrzej Ignacy Baier; Jerzy Mikołaj Hylzen
Konsekrowani biskupi
Iwo Onufry Rogowski	26 lutego 1786
Józef Olechowski	16 lipca 1786
Współkonsekrowani biskupi
Jan Kanty Lenczowski	18 października 1767
Stanisław Wykowski	2 grudnia 1770
Antoni Narzymski	27 września 1778
Franciszek Ksawery Rydzyński	14 stycznia 1781

Krzysztof Hilary Szembek
Data urodzenia	1722
Data śmierci	9 września 1797
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Nominacja biskupia	1 czerwca 1767
Sakra biskupia	29 września 1767
	Odznaczenia

Krzysztof Hilary Szembek herbu Szembek (ur. 1722 w Biały^[a], zm. 9 września 1797 roku w Krakowie^[1]) – biskup płocki w latach (1785 – 1797), wychowanek jezuitów, kanonik gnieźnieński, był trzykrotnie deputatem na Trybunał Główny Koronny, w latach (1783—1784) pełnił zastępczo funkcje nuncjusza w Polsce, prepozyt płockiej kapituły katedralnej w latach 1766–1784^[2].

Był konsyliarzem konfederacji generalnej koronnej w konfederacji targowickiej^[3], mianowany i ordynowany biskupem tytularnym Verinopolis w 1767 roku^[4].

Życiorys

Około 1740 wstąpił do seminarium św. Krzyża w Warszawie, prowadzonego przez Misjonarzy. Po ukończeniu nauki wyjechał do Rzymu, gdzie między innymi studiował w akademii szlachetnej młodzi duchownej (Academia Nobilium Ecclesiasticorum). Po powrocie do kraju odprawił 25 marca 1748 w Łowiczu mszę primicyjną, po czym został kanonikiem gnieźnieńskim^[5].

Po raz pierwszy został deputatem na Trybunał Koronny w Piotrkowie w 1749 jako delegat kapituły krakowskiej, jednak trybunał się nie odbył, nawet nie wybrano marszałka. Ponownie został wybrany, również z kapituły krakowskiej w 1754. W tym czasie August III Sas uczynił go kanclerzem swoim młodszych synów Alberta i Klemensa. W listopadzie 1759 król powierzył mu archidiakonię Kolegiaty św. Jana w Warszawie. Po podziale w 1764 trybunału został deputatem na Trybunał Koronny Wielkopolski z kapituły gnieźnieńskiej a w latach 1765 – 1766 był prezydentem – przewodniczącym deputatów kościelnych.

Papież Klemens XIII 29 września 1767 zatwierdził decyzję króla Stanisława II Augusta i w marcu 1768 biskup kijowski Józef Andrzej Załuski wyświęcił Szembeka na biskupa uranopolitańskiego. W 1770 został odznaczony przez króla Orderem św. Stanisława. Był uczestnikiem obiadów czwartkowych a król zlecił malarzowi Marteau namalowanie jego portretu i polecił zawiesić go w sali poprzedzającej pokój marmurowy na zamku^[5].

W 1782 król wydał przywilej dla Kompanii Olkuskiej na prowadzenie wydobycia rud miedzi w rejonie Olkusza, pod Buskiem i w Krzestanowicach i powołał 10 kwietnia Komisję Górniczą, na której prezesa wyznaczył Szembeka.

Król 11 czerwca 1783 odznaczył go Orderem Orła Białego a od 14 czerwca 1783 do 2 grudnia tegoż roku pełnił obowiązki nuncjusza apostolskiego w Polsce z tytułem Delegat Apostolski.

14 marca 1785 został biskupem płockim. Ingres do katedry miał miejsce 8 kwietnia. We wrześniu 1786 zasiadł po raz pierwszy w gronie senatorów na sejm w Warszawie i został wybrany prezesem deputacji do komisji skarbowej litewskiej. W tym także roku, 25 października, został konsyliarzem do Rady Nieustającej i zasiadał przez dwa lata w departamencie skarbowym^[5]. Konsyliarz Departamentu Skarbowego Rady Nieustającej w 1788 roku^[6].

Karierę swoją zawdzięczał protekcji swojego krewnego prymasa Krzysztofa Antoniego Szembeka. Brał czynny udział w pracach Rady Nieustającej i Sejmu Czteroletniego, oraz w przygotowaniu kodeksu Andrzeja Zamoyskiego. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego^[7].

Ordery i odznaczenia

Uwagi

↑ w dobrach rodzinnych zwanych Czarnkowszczyzną, w owym czasie, w powiecie wałeckim.

Przypisy

↑ Krzysztof R. Prokop, Wiadomości do biografii biskupów oraz opatów i ksień z ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów z osiemnastowiecznej prasy warszawskiej doby saskiej i stanisławowskiej (1729-1795), w: Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, t. 86, 2006, s. 321.
↑ Antoni Julian Nowowiejski, Płock : monografia historyczna / napisana podczas wojny wszechświatowej i wydrukowana w roku 1930, Płock [1931], s. 355.
↑ Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 - styczeń 1793), Katowice 2000, s. 163.
↑ Bishop Krysztof Hilary Szembek [Catholic-Hierarchy] [online], www.catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-02-27] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Julian Bartoszewicz: Znakomici mężowie Polscy w XVIII w., t. III. Petersburg: B.M. Wolffa, 1856, s. 129 – 159.
↑ Kalendarzyk Polityczny Na Rok Przestępny 1788, Warszawa 1788, [b.n.s]
↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 308.

Linki zewnętrzne

Krzysztof Hilary Szembek [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-08-26] (ang.).
Mowy Krzysztofa Hilarego Szembeka w bibliotece Polona

[1] w dobrach rodzinnych zwanych Czarnkowszczyzną, w owym czasie, w powiecie wałeckim.

[2] Krzysztof R. Prokop, Wiadomości do biografii biskupów oraz opatów i ksień z ziem Rzeczypospolitej Obojga Narodów z osiemnastowiecznej prasy warszawskiej doby saskiej i stanisławowskiej (1729-1795), w: Archiwa, Biblioteki I Muzea Kościelne, t. 86, 2006, s. 321.

[3] Antoni Julian Nowowiejski, Płock : monografia historyczna / napisana podczas wojny wszechświatowej i wydrukowana w roku 1930, Płock [1931], s. 355.

[4] Dariusz Rolnik, Szlachta koronna wobec konfederacji targowickiej (maj 1792 - styczeń 1793), Katowice 2000, s. 163.

[5] Bishop Krysztof Hilary Szembek [Catholic-Hierarchy] [online], www.catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-02-27] (ang.).

[szembek-6] Julian Bartoszewicz: Znakomici mężowie Polscy w XVIII w., t. III. Petersburg: B.M. Wolffa, 1856, s. 129 – 159.

[7] Kalendarzyk Polityczny Na Rok Przestępny 1788, Warszawa 1788, [b.n.s]

[8] Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 308.

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]