Michaił Orda
Data urodzenia |
28 września 1966 |
---|---|
Deputowany do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi II, III, IV i VIII kadencji | |
Okres |
od 21 listopada 2000 |
Okres |
od 2024 |
I sekretarz Komitetu Centralnego Białoruskiego Republikańskiego Związku Młodzieży | |
Okres |
od 25 marca 2003 |
Michaił Siarhiejewicz Orda (biał. Міхаіл Сяргеевіч Орда, ros. Михаил Сергеевич Орда, Michaił Siergiejewicz Orda; ur. 28 września 1966 w Zdzięciole) – białoruski polityk, działacz młodzieżowy i lekarz weterynarii, w latach 2003–2006 I sekretarz Komitetu Centralnego Białoruskiego Republikańskiego Związku Młodzieży, w latach 2000–2012 deputowany do Izby Reprezentantów II, III, IV i VIII kadencji; oskarżany o udział w fałszowaniu wyborów na Białorusi i w represjach wobec oponentów władzy Alaksandra Łukaszenki.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 28 września 1966 roku w osiedlu typu miejskiego Zdzięcioł, w obwodzie grodzieńskim Białoruskiej SRR, ZSRR. Ukończył Witebski Instytut Weterynaryjny, uzyskując wykształcenie lekarza weterynarii i Rosyjską Akademię Wydziału Służby Publicznej przy Prezydencie Federacji Rosyjskiej ze specjalnością „administracja publiczna i komunalna”[1].
Pracę rozpoczął jako ślusarz w kołchozie „Rosja” w rejonie zdzięcielskim. Odbył służbę wojskową w szeregach Armii Radzieckiej. Następnie był dowódcą sztabu okręgowego oddziałów studenckich obwodu witebskiego, dyrektorem obwodowej ochotniczej służby pracy młodzieży, prezesem Republikańskiej Asocjacji Międzynarodowych Wymian Młodzieży i Turystyki w Mińsku[1]. Pełnił funkcję II sekretarza Komitetu Centralnego Białoruskiego Patriotycznego Związku Młodzieży. Zrezygnował z niej 27 marca 2001 roku w związku z rozpoczęciem pracy w parlamencie. Od 25 marca 2003 do 1 sierpnia 2006 pełnił funkcję I sekretarza Komitetu Centralnego Białoruskiego Republikańskiego Związku Młodzieży[2]. Był doradcą prezydenta Białorusi ds. obwodu grodzieńskiego[1].
21 listopada 2000 roku został deputowanym do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi II kadencji z Lidzkiego Wiejskiego Okręgu Wyborczego Nr 57[3]. Pełnił w niej funkcję zastępcy przewodniczącego Stałej Komisji ds. Budownictwa Państwowego, Samorządu Lokalnego i Regulacji. Był szefem grupy deputackiej „Przyjaciele Bułgarii” i członkiem grupy deputackiej „Jedność”. Jednocześnie był deputowanym do Zgromadzenia Parlamentarnego Związku Białorusi i Rosji II kadencji. Wchodził w nim w skład Komisji ds. Prawodawstwa i Regulacji[4]. W 2004 roku został deputowanym Izby Reprezentantów III kadencji z tego samego okręgu wyborczego. Pełnił w niej funkcję zastępcy przewodniczącego tej samej komisji[5]. 27 października 2008 roku został deputowanym do Izby Reprezentantów IV kadencji ze Zdzięcielskiego Okręgu Wyborczego Nr 55[6]. Od 31 października 2008 roku pełnił w niej funkcję zastępcy przewodniczącego tej samej komisji[7][8]. Od 13 listopada 2008 roku był członkiem Narodowej Grupy Republiki Białorusi w Unii Międzyparlamentarnej[9]. Był także szefem grupy Zgromadzenia Narodowego ds. Współpracy z Parlamentem Republiki Bułgarii oraz członkiem Delegacji Narodowej Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE. Wchodził w skład Rady ds. Koordynacji Działalności Kontroli Państwowej w Republice Białorusi[1].
W latach 2014–2024 stał na czele Federacji Związków Zawodowych Białorusi[10]. W latach 2016–2019 był członkiem Rady Republiki VI kadencji[11]. W wyborach prezydenckich w 2015 i 2020 roku stanął na czele grupy inicjatywnej Aleksandra Łukaszenki[12]. W 2024 roku w wyniku wyborów został deputowanym do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi VIII kadencji[13].
Oskarżenia o udział w łamaniu praw człowieka
[edytuj | edytuj kod]Według raportu przygotowanego przez polską Fundację Wolność i Demokracja, Michaił Orda brał udział w fałszowaniu wyborów parlamentarnych i prezydenckich, a także współpracował z Komitetem Bezpieczeństwa Państwowego w zakresie represji politycznych[14]. 2 lutego 2011 roku znalazł się na liście pracowników organów administracji Białorusi, którzy za udział w domniemanych fałszerstwach i łamaniu praw człowieka w czasie wyborów prezydenckich w 2010 roku otrzymali zakaz wjazdu na terytorium Unii Europejskiej[15].
20 listopada 2020 został umieszczony na listach sankcyjnych Litwy, Łotwy i Estonii (zakaz wjazdu oraz blokada aktywów)[16].
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Podziękowanie Prezydenta Republiki Białorusi;
- Gramota Pochwalna Administracji Prezydenta Republiki Białorusi;
- Gramota Pochwalna Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi[1].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Michaił Orda jest żonaty, ma syna i córkę[1].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Орда Михаил Сергеевич. Izba Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi. [dostęp 2016-08-17]. (ros.).
- ↑ Орда Михаил Сергеевич. who.bdg.by. [dostęp 2016-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-17)]. (ros.).
- ↑ В. Попов: Постановление Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь от 21 ноября 2000 г. №5-П2/I. pravo.levonevsky.org, 2000-11-21. [dostęp 2016-03-14]. (ros.).
- ↑ Орда Михаил Сергеевич. Izba Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi. [dostęp 2016-08-17]. (ros.).
- ↑ Орда Михаил Сергеевич. Izba Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi. [dostęp 2016-08-17]. (ros.).
- ↑ В. Андрейченко: Постановление Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь от 27 октября 2008 г. № 4-П4/I. pravo.levonevsky.org, 2008-10-27. [dostęp 2016-08-17]. (ros.).
- ↑ В. Андрейченко: Постановление Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь от 31 октября 2008 г. № 13-П4/I. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2008-10-31. [dostęp 2016-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-10)]. (ros.).
- ↑ В. Андрейченко: Постановление Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь от 31 октября 2008 г. № 27-П4/I. Narodowy Internetowy Portal Prawny Republiki Białorusi, 2008-10-31. [dostęp 2016-08-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-06)]. (ros.).
- ↑ В. Андрейченко: Постановление Палаты представителей Национального собрания Республики Беларусь от 13 ноября 2008 г. №40-П4/I. pravo.levonevsky.org, 2008-11-13. [dostęp 2016-08-17]. (ros.).
- ↑ В Беларуси избран новый глава Федерации профсоюзов – что о нем известно
- ↑ Шестой созыв
- ↑ ПЕЧАЛЬ СВЕТЛА (1)
- ↑ ЦИК подвел итоги парламентских выборов – кто победил
- ↑ Zalewski, Bućko i Kurkiewicz 2007 ↓, s. 45
- ↑ Поўны спіс 208 беларускіх чыноўнікаў, якім забаронены ўезд у ЕС. Nasza Niwa, 2011-10-11 12:05. [dostęp 2016-08-17]. (biał.).
- ↑ Литва, Латвия и Эстония расширили санкционные списки беларусских чиновников. REFORM.by, 2020-11-20. [dostęp 2021-09-05]. (ros.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dariusz Zalewski, Marek Bućko, Michał Kurkiewicz: Lista osób odpowiedzialnych za łamanie praw człowieka i represje polityczne na Białorusi. W: pod red. dr. Dariusza Zalewskiego, Marka Bućko, Michała Kurkiewicza i Tomasza Pisuli: Białoruski system represji. Prześladowcy i ich ofiary. Raport z realizacji projektu „Centrum dokumentacji i pomocy ofiarom represji politycznych na Białorusi”. Warszawa: Fundacja Wolność i Demokracja, grudzień 2007, s. 41–72.
- Absolwenci uczelni w Rosji
- Absolwenci Witebskiego Instytutu Weterynaryjnego
- Białoruscy działacze młodzieżowi
- Białoruscy lekarze
- Deputowani do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi II kadencji
- Deputowani do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi III kadencji
- Deputowani do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi IV kadencji
- Członkowie Rady Republiki Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi VI kadencji
- Deputowani do Izby Reprezentantów Zgromadzenia Narodowego Republiki Białorusi VIII kadencji
- Deputowani do Zgromadzenia Parlamentarnego Związku Białorusi i Rosji
- Lekarze weterynarii
- Ludzie związani z Witebskiem
- Ludzie urodzeni w Zdzięciole
- Urodzeni w 1966
- Białoruskie osoby na czarnej liście UE