Przejdź do zawartości

Mimansa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Świątynia Vidyashankara w Sringeri

Mimansa (dewanagari मीमांसा, trl. Mīmāṃsā) – ortodoksyjny kierunek w filozofii indyjskiej, jedna z darśan. Powstał prawdopodobnie w IV wieku p.n.e. Założył go Dźajmini. Jego wyznawcy to mimansakowie[1].

Według mimansy Wedy są źródłem wewnętrznej wiedzy, są wieczne i nieomylne. Zajmując się wedyjskim rytuałem ofiarnym i objaśnieniami o sposobach składania ofiar wedyjskich[2], przedstawiciele szkoły próbowali przeprowadzić systematyczną interpretację tekstów wedyjskich i usunąć istniejące sprzeczności. Ważnym założeniem mimamsy jest wiara w zbawienie poprzez czyny (co zbliżone jest do filozofii karmajogi). Funkcjonuje pod nazwą „karmamimasa”.

Przedstawiciele szkoły i ich dzieła:

„Mimansasutra”
„Samkarsanakanda” („Rozdział podsumowujący”) – komentarz do Mimamsasutr
„Mimansabhaszja” („Szczegółowy komentarz do systemu mimansy”)
  • Kumarila (VII w. n.e.) – założyciel szkoły mimansy, nurt polemiczny, teorie poznania
„Slokawarttika” („Wierszowany komentarz uzupełniający”),
„Tantra-varttika” („Objawienie doktryny”),
„Tup-tika” („Mały komentarz”),
„Brhata – tika” („Wielki komentarz”),
„Nibandhana”,
„Laghwi” („Wiwarana”)
„Bhavanavireka” („Rozpatrzenie idei siły stwórczej wezwania”),
„Vidhiviveka” („Rozpatrzenie kwestii wezwania wedyjskiego”)
„Ślokawarttika”
„Prakaranapańćika” („Objaśnienie w formie samodzielnego dzieła”),
„Rjuwimalapaćika” („Właściwe i klarowne objaśnienie”)
„Kasika” („Komentarz z Benares”)
„Njajaratnakara” („Kopalnia klejnotów logiki”),
„Śastradipika” („Rozjaśnienie nauk”),
„Nyaya-ratnamala” („Girlanda klejnotów dialektyki”)
„Mimamsanyayaprakasa” („Objaśnienie reguł mimansy”)
„Arthasamgraha” („Kompendium przedmiotów rozważań”)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Filozofia Wschodu. Beata Szymańska (red.). Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001. ISBN 83-233-1487-X.
  2. Obraz świata w hinduizmie. W: Andrzej Szyszko-Bohusz: Hinduizm, buddyzm, islam. Wyd. 1. Wrocław: Ossolineum, 1990, s. 20. ISBN 83-04-03162-0.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]