Mleczna (wieś)

Mleczna

wieś
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	wrocławski
Gmina	Jordanów Śląski
Wysokość	128 m n.p.m.
Liczba ludności (III 2011)	140
Strefa numeracyjna	71
Kod pocztowy	55-065
Tablice rejestracyjne	DWR
SIMC	0874791
Położenie na mapie gminy Jordanów Śląski Mleczna
Położenie na mapie Polski Mleczna
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Mleczna
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego Mleczna
50°50′09″N 16°51′59″E

Mleczna – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Jordanów Śląski.

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa wrocławskiego.

Położenie geograficzne

Mleczna leży na obszarze Przedgórza Sudeckiego, na północno-zachodnim krańcu Wzgórz Łagiewnickich, będących częścią Wzgórz Niemczańsko-Strzelińskich, tuż przy międzynarodowej trasie E67. Teren wsi rozciąga się pomiędzy rzeką Ślęzą (od strony wschodniej) a położoną od strony zachodniej Jańską Górą, 253 m n.p.m. (niem. Johnsberg). W kierunku północno-wschodnim od wsi znajduje się również jeszcze jedno niewielkie wzniesienie Miedziana, 188 m n.p.m. (niem. Kupferberg).

Nazwa

Nazwa miejscowości jest niejasna i wywodzi się być może od polskiej nazwy mleka, czynności mielenia lub imienia Mieszko. Miejscowość została wymieniona w staropolskiej formie Mleczcow w łacińskim dokumencie wydanym 13 sierpnia 1315 roku w Brzegu przez księcia śląskiego Bolesława. Dokument ten wymienia również Piotra z Melecza we fragmencie Petrus de Melecz.

• 1288 r. – Mlesco
• 1351 r. – Mleczow
• 1783 r. – Mlitsch lub Mlietsch
• 1845 r. – Mlietsch
• 1936 r. – Lohetal (polityka władz hitlerowskich polegająca na usuwaniu nazw o brzmieniu słowiańskim)
• 1946 r. – Mleczna

Historia

Wieś typu ulicówki. Na terenie Mlecznej znajdowała się udokumentowana archeologicznie osada kultury łużyckiej. Pierwsze wzmianki pisane pochodzą z roku 1351 (dokument potwierdzający prawa własności wsi, która należała wówczas do kapituły Kościoła św. Krzyża we Wrocławiu). W roku 1783 wieś stała się własnością kapituły katedry we Wrocławiu. W roku 1898 Mleczna przeszła na własność Reinholda Zirpla i Paula Froemsdorfa, którzy łącznie posiadali 280 hektarów gruntów rolnych. Źródła pisane wspominają również o tym, że we wsi znajdował się wiatrak oraz o tym, że liczyła ona wówczas 132 mieszkańców. W latach 1937–1945 prawa własności uzyskali syn wspomnianego Reinholda Zirpla o imieniu Alfred i Leopold von Schickfus und Neudorff, będący ostatnimi właścicielami wsi oraz przylegających do niej gruntów. W roku 1933 wieś zamieszkiwało 189 osób. W roku 1939 Mleczna liczyła 162 mieszkańców. Wybuch II wojny światowej spowodował zmniejszenie się ilości osób zamieszkujących wieś, o czym świadczą zachowane źródła statystyczne.

Archiwalna historyczna lista mieszkańców Mlecznej z 1943 roku

Zachowała się lista wszystkich pełnoletnich mieszkańców wsi Mleczna z 1943 roku, która opublikowana została w księdze mieszkańców ówczesnego przedwojennego powiatu dzierżoniowskiego (niem. Kreis Reichenbach). Lista ta zawiera również specyfikację przynależności zawodowej ludności wsi. Przekrój zawodowy mieszkańców w niej wyszczególnionych świadczy o folwarczno-najemnym charakterze gospodarki rolnej na terenie Mlecznej:

• Adam, Paul – pracownik rolny
• Bagrowsky, Stanislaus – zagrodnik
• Beßner, Berta – pracownica rolna
• Beßner, Hermann – woźnica rolny
• Böse, Ernst – pracownik rolny
• Brauner, Ernst – zagrodnik
• Ernst, Luise – pracownik rolny
• Fengler, Ernst – strażnik drogowy
• Fichtner, Ernst – woźnica rolny
• Gallinsky, Johann – woźnica rolny
• Hallmann, August – pracownik rolny
• Hellmich, Ernst – woźnica rolny
• Hoffmann, Paul – woźnica rolny
• Jenke, Eduard – dojarz
• Loske, Albert – zagrodnik
• Mann, Paul – konduktor
• Milde, Hermann – traktorzysta
• Müller, Ernst – zagrodnik
• Müller, Heinrich – zagrodnik
• Reich, Emma – pracownica rolna
• Reich, Martha – pracownica rolna
• Salomo, Kurt – pracownik rolny
• Schammler, Alfred – robotnik niefolwarczny
• Schramm, Max – pracownik rolny
• Schrodt, Emil – woźnica rolny
• Skripzak, Stanislaus – pracownik rolny
• Sperling, Paul – pracownik odpowiedzialny za paszę
• Stephan, Luise – rencistka
• Thums, Paul – pracownik rolny
• Trautmann, Paul – właściciel gospody, odpowiedzialny za publiczny aparat telefoniczny
• Tschirne, Robert – murarz
• Überschaer, Ernst – woźnica rolny
• Überschaer, Ernst – robotnik
• Walter, August – zagrodnik
• Weber, Max – woźnica rolny
• Wenzel, Oskar – niezależny rolnik
• Wiezorek, Alfred – dojarz
• Willenberger, Paul – strażnik wsi (policjant)
• Zirpel, Alfred – rolnik, współwłaściciel wsi pełniący funkcję burmistrza, numer telefonu: Jordanów 36

Zabytki oraz pozostałości geologiczne

We wsi znajduje się znacznie już zdewastowany niewielki murowany dwór pochodzący z początków XIX wieku wraz z pozostałościami zabudowań gospodarczych, resztkami ogrodu oraz głazem narzutowym o średnicy 250 cm. Kolejny głaz narzutowy o średnicy 350 cm znajduje się przy drodze prowadzącej w kierunku Jezierzyc, przy której zachował się także kamienny słup graniczny o wysokości ok. 2 metrów. W budynku dworu mieszka obecnie kilka rodzin. Dobrze zachowany duży grobowiec rodziny Zirplów znajduje się w północno-zachodniej części cmentarza gminno-parafialnego w pobliskim Jordanowie Śląskim. Nieopodal wsi zabytkowa Wieża Bismarcka na Jańskiej Górze.

Inne obiekty

• świetlica wiejska wraz z niewielką salą taneczną
• drewniany przydrożny krzyż wiejski
• most na rzece Ślęza

Współczesny profil produkcji rolnej

Specyfika gospodarcza wsi to uprawa głównie cebuli konsumpcyjnej i cebuli nasiennej (ok. 12% pow.) oraz w mniejszym stopniu buraków cukrowych, pszenicy, ziemniaków, a także ogórków.

Bibliografia

• Colmar Grünhagen: Codex Diplomaticus Silesiae T.9 Urkunden der Stadt Brieg. Breslau: Josef Max & COMP., 1870.

• oficjalna strona internetowa gminy Jordanów Śląski
• archiwalna niemiecka mapa sztabowa z 1937 roku przedstawiająca okolice Mlecznej. amzpbig.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
• lista mieszkańców Mlecznej z roku 1943