Muchomor czerwieniejący
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
muchomor czerwieniejący |
| Nazwa systematyczna | |
| Amanita rubescens Pers. Tent. disp. meth. fung.: 71 (Lipsk, 1797) | |
Muchomor czerwieniejący (Amanita rubescens Pers.) – gatunek grzybów należący do rodziny muchomorowatych (Amanitaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Amanita, Amanitaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Ma około 30 synonimów naukowych. Niektóre z nich[2]:
- Amanita rubescens var. annulosulphurea Gillet
- Amanita rubescens var. rubescens Pers.
Nazwę polską podał Władysław Wojewoda w 1992 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako muchomor czerwonawy, bedłka, muchar czerwonawy, podsadka czerwieniejąca[3].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Cielistoczerwonawy, blado czerwonawy, brązowo-czerwonawy lub jasnobrązowy z czerwonawym odcieniem, o średnicy do 15 cm. Powierzchnia sucha, pokryta brązoworóżowymi łatkami różnej wielkości, u młodych egzemplarzy półkolisty, następnie płasko rozpostarty[4].
Za młodu białe, później z różowawym nalotem, do 12 mm szerokości, przyrośnięte lub zbiegające, dosyć gęsto ustawione. Uszkodzone zmieniają kolor na brązowoczerwonawy[4].
Początkowo białawy, później brązowo czerwonawy, u podstawy bulwiasto zgrubiały, o wysokości do 15 cm, otoczony resztkami pochwy w kształcie nieregularnych wałeczków. Wyposażony jest w prążkowany pierścień[4].
Biały, mięsisty, uszkodzony zmienia barwę na czerwonawą, kruchy, bez zapachu, o łagodnym smaku[4].
Biały. Zarodniki gładkie, szeroko elipsoidalne, o rozmiarach 6–7 × 8–10 μm[5]
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Na półkuli północnej jest szeroko rozprzestrzeniony. Najliczniejsze opisane stanowiska znajdują się w Ameryce Północnej i Europie. Zanotowany także w Afryce[6]. W Polsce jest bardzo pospolity[3].
Występuje w lasach liściastych, iglastych i mieszanych. Rośnie na ziemi, wśród mchów, szczególnie pod brzozami, bukami, sosnami, dębami. Owocniki wytwarza od czerwca do listopada[3].
Znaczenie
[edytuj | edytuj kod]Grzyb jadalny. Ze względu na swoje spore rozmiary i częste występowanie jest atrakcyjny dla grzybiarzy. Niektórzy autorzy odradzają jego spożywanie z powodu możliwości pomyłki z toksycznym muchomorem plamistym (Amanita pantherina)[7].
Gatunki podobne
[edytuj | edytuj kod]Bywa mylony z trującym muchomorem plamistym (Amanita pantherina) oraz z muchomorem twardawym (Amanita excelsa). Dla muchomora czerwieniejącego charakterystyczne jest występowanie różowawego odcienia, czerwienienie miąższu po uszkodzeniu i brak wyraźnego prążkowania na kapeluszu. Ponadto u muchomora plamistego u nasady trzonu występuje pofałdowana pochwa[7].
-
Czasami występuje w grupach -
Powierzchnia kapelusza -
Podstawa trzonu -
Blaszki i trzon -
Stary okaz
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2012-01-02].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-04-15].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0.
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2015-12-16].
- ↑ a b Till R.Lohmeyer, Ute Kũnkele, Grzyby. Rozpoznawanie i zbieranie, Warszawa 2006, ISBN 83-85444-65-3.