Oblężenie Waco
Kompleks Mount Carmel w trakcie oblężenia przed podpaleniem | |||
Czas |
28 lutego – 19 kwietnia 1993 | ||
---|---|---|---|
Miejsce | |||
Terytorium | |||
Przyczyna |
podejrzenie naruszenia przepisów prawa federalnego o posiadaniu broni automatycznej[1] | ||
Wynik |
podpalenie Mount Carmel i śmierć większości członków sekty | ||
Strony konfliktu | |||
| |||
Dowódcy | |||
| |||
Siły | |||
| |||
Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Teksasu | |||
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych | |||
31°35′45″N 96°59′17″W/31,595833 -96,988056 |
Oblężenie Waco – trwające 51 dni oblężenie przez organy ścigania kompleksu Mount Carmel należącego do sekty religijnej Gałąź Dawidowa w okolicach miasta Waco w stanie Teksas.
Nalot ATF
[edytuj | edytuj kod]Przygotowania
[edytuj | edytuj kod]Korzystając z oświadczenia złożonego pod przysięgą przez Aguilerę, w którym zarzucono, że dawidianie naruszyli prawo federalne, ATF uzyskała nakazy przeszukania i aresztowania Davida Koresha i określonych zwolenników pod zarzutem posiadania broni, powołując się na wiele zgromadzonej przez nich broni palnej[2]. Nakaz przeszukania nakazał przeszukanie „w dniu 28 lutego 1993 roku lub wcześniej”, w porze dziennej między godziną 6:00 a 22:00. ATF twierdziło, że Koresh prawdopodobnie prowadził laboratorium metamfetaminy, aby stworzyć związek narkotykowy i zdobyć aktywa wojskowe w ramach wojny z narkotykami. Chociaż dochodzenie ATF „koncentrowało się na naruszeniach dotyczących broni palnej, a nie na nielegalnych narkotykach”, ATF zwróciła się o pomoc do DEA i DOD „powołując się na związek z narkotykami” w oparciu o 1) niedawną dostawę do kompleksu „chemikaliów, instrumentów i wyrobów szklanych”, 2) pisemne zeznanie byłego mieszkańca kompleksu, twierdzące, że „Howell powiedział mu, że handel narkotykami jest pożądanym sposobem zbierania pieniędzy”, 3) kilku obecnych mieszkańców, którzy „wcześniej byli zaangażowani w narkotyki”, 4) dwóch byłych mieszkańców, którzy byli więzieni za przestępstwa związane z handlem narkotykami oraz 5) obrazy termowizyjne z przelotów Gwardii Narodowej pokazujące „gorący punkt wewnątrz kompleksu, prawdopodobnie wskazujący na laboratorium metamfetaminy”. Chociaż pierwotny wniosek o pomoc został początkowo zatwierdzony, oddział zakwestionował prośbę, a ATF uzyskało tylko miejsce szkoleniowe w Fort Hood w Teksasie od 25 do 27 lutego z inspekcjami bezpieczeństwa na torach szkoleniowych i otrzymało tylko szkolenie i sprzęt medyczny i komunikacyjny. ATF zaplanował swój nalot na poniedziałek 1 marca 1993 roku pod kryptonimem „Showtime”. ATF twierdziło później, że nalot został przesunięty dzień wcześniej na 28 lutego 1993 roku, w odpowiedzi na serię artykułów „Waco Tribune-Herald” o tytule The Sinful Messiah (pol. Grzeszny mesjasz), której publikacji ATF próbowała zapobiec. Począwszy od 1 lutego, agenci ATF odbyli trzy spotkania z personelem „Tribune-Herald” w sprawie opóźnienia w publikacji artykułu. Gazeta została po raz pierwszy poinformowana przez ATF, że nalot odbędzie się 22 lutego, który zmieniono na 1 marca, a następnie ostatecznie na nieokreśloną datę[1]. Agenci ATF uważali, że gazeta wstrzymała publikację na prośbę ATF przez co najmniej trzy tygodnie. Podczas spotkania 24 lutego pomiędzy personelem „Tribune-Herald” i agentem ATF Phillipem Chojnackim oraz dwoma innymi agentami, ATF nie było w stanie dać personelowi gazety jasnego pojęcia, jakie działania są planowane i kiedy. „Tribune-Herald” poinformował ATF, że publikują serię, która zawierała artykuł redakcyjny wzywający władze lokalne do działania. Personel „Tribune-Herald” dowiedział się o zbliżającym się nalocie już po ukazaniu się pierwszej części artykułu 27 lutego[1].
Chociaż ATF wolało aresztować Koresha, gdy był poza Górą Karmel, planiści otrzymali niedokładne informacje, że Koresh rzadko ją opuszczał[3]. Członkowie Gałęzi Dawidowej byli dobrze znani lokalnie i utrzymywali serdeczne stosunki z innymi mieszkańcami. Dawidianie częściowo utrzymywali się z handlu bronią na pokazach broni i dbali o posiadanie odpowiednich dokumentów, aby ich transakcje były legalne[1]. Dawidianin Paul Fatta był federalnym licencjonowanym sprzedawcą broni palnej, a grupa prowadziła handel detaliczny bronią o nazwie Mag Bag. Kiedy przybyły przesyłki do Mag-Bag, zostały one podpisane przez Fattę, Steve’a Schneidera lub Koresha. Rankiem w dniu nalotu Paul Fatta i jego syn Kalani byli w drodze na pokaz broni w Austin, aby prowadzić interesy.
28 lutego
[edytuj | edytuj kod]ATF podjęła próbę wykonania nakazu przeszukania w niedzielę rano 28 lutego 1993 roku. Miejscowy szeryf na taśmach audio wyemitowanych po incydencie powiedział, że nie został poinformowany o nalocie. Pomimo informacji, że dawidianie wiedzieli o zbliżającym się nalocie dowódca ATF rozkazał, aby się odbył, mimo że ich plan polegał na dotarciu do kompleksu bez uzbrojenia i przeszukania dawidian. Chociaż nie jest to standardowa procedura, agenci ATF mieli wypisaną grupę krwi na ramionach lub szyi po opuszczeniu miejsca postoju i przed nalotem, ponieważ było to zalecane przez wojsko w celu ułatwienia szybkiej transfuzji krwi w przypadku obrażeń[4].
Wszelka przewaga zaskoczenia została utracona, gdy reporter KWTX-TV, który został powiadomiony o nalocie, poprosił o wskazówki listonosza US Postal Service, który przypadkowo był szwagrem Koresha. Następnie Koresh powiedział tajnemu agentowi ATF Robertowi Rodriguezowi, że wiedzieli, że nalot jest nieuchronny. Rodriguez zinfiltrował dawidian i był zdumiony, gdy odkrył, że jego przykrywka została zdemaskowana. Agent usprawiedliwił się i opuścił kompleks. Zapytany później, co dawidianie robili, kiedy opuszczał kompleks, Rodriguez odpowiedział: Modlili się. Ocaleni z Mount Carmel napisali, że Koresh nakazał wybranym wyznawcom płci męskiej rozpoczęcie uzbrojenia i zajęcia pozycji obronnych, podczas gdy kobietom i dzieciom kazano ukryć się w swoich pokojach. Koresh powiedział im, że spróbuje porozmawiać z agentami, a to, co stanie się dalej, będzie zależało od intencji agentów. ATF przybył o godzinie 9:45 w konwoju pojazdów cywilnych, w skład którego wchodzili umundurowani pracownicy SWAT wraz ze sprzętem.
Agenci ATF oświadczyli, że słyszeli strzały dochodzące z wnętrza kompleksu, podczas gdy ocaleni z Branch Davidian twierdzili, że pierwsze strzały pochodziły od agentów ATF na zewnątrz. Sugerowanym powodem mogło być przypadkowe wystrzelenie broni, prawdopodobnie przez agenta ATF, powodujące, że ATF odpowiedział ogniem z broni automatycznej[3]. Inne raporty twierdzą, że pierwsze strzały zostały oddane przez „psią drużynę” ATF wysłaną w celu zabicia psów w hodowli Gałęzi Dawidowej[5]. Trzy helikoptery Armii Gwardii Narodowej zostały użyte do odwrócenia uwagi z powietrza i wszystkie zostały ostrzelane. Podczas pierwszych strzałów Koresh został ranny, postrzelony w rękę i brzuch. W ciągu minuty od rozpoczęcia nalotu Wayne Martin wezwali służby ratunkowe, prosząc o zaprzestanie strzelania. Martin poprosił o zawieszenie broni, a na taśmach audio nagrano go mówiącego: „Oto znowu nadchodzą!” i „To oni strzelają! To nie my!”.
Pierwszą ofiarą ATF był agent, który dotarł do zachodniej strony budynku, zanim został ranny. Agenci szybko ukryli się i ostrzelali budynki, podczas gdy helikoptery rozpoczęły dywersję i przeleciały nisko nad kompleksem sto pięć metrów od budynku. Dawidianie strzelali do helikopterów, które zostały trafione. Chociaż żaden z członków załogi nie został ranny, w odpowiedzi na to piloci helikopterów zdecydowali wycofać się z kompleksu Mount Carmel i wylądować. Po wschodniej stronie kompleksu agenci wnieśli dwie drabiny i ustawili je pod ścianą budynku. Następnie weszli na dach, aby zabezpieczyć go i dostać się do pokoju Koresha i miejsca, w którym jak sądzili, przechowywana była broń. Na zachodnim zboczu dachu trzech agentów dotarło do okna Koresha i kucało przy nim, kiedy znaleźli się pod ostrzałem. Jeden agent został zabity, a drugi ranny. Trzeci agent wspiął się na szczyt dachu i dołączył do innych agentów próbujących wejść do zbrojowni. Okno zostało wybite, wrzucono granat ogłuszający, a do zbrojowni weszło trzech agentów. Kiedy inny agent próbował za nimi podążać, grad kul przebił ścianę i zranił go, ale był w stanie dotrzeć do drabiny i ześlizgnąć się w bezpieczne miejsce. Agent strzelił ze strzelby w dawidianina, dopóki nie został trafiony w głowę ogniem zwrotnym i zabity. W zbrojowni agenci zabili Branch Davidian i odkryli skład broni, ale później znaleźli się pod ciężkim ostrzałem; dwóch zostało rannych. Kiedy uciekli, trzeci agent położył się, zasłaniając ogień, zabijając dawidianina. Kiedy uciekał, uderzył głową w drewnianą belkę nośną i spadł z dachu, ale przeżył. Agent na zewnątrz zapewnił im ogień osłonowy, ale został postrzelony przez dawidian i zabity na miejscu. Dziesiątki agentów ATF ukryło się, wielu za pojazdami dawidian i odpowiedziało ogniem. Liczba rannych ATF wzrosła, a agent został zabity przez ostrzał z kompleksu, gdy agenci strzelali do dawidian, znajdujących się na szczycie wieży. Wymiana ognia była kontynuowana, ale po 45 minutach nalotu ostrzał zaczął zwalniać, ponieważ agentom zaczęło brakować amunicji.
Szeryf porucznik Lynch z Departamentu Szeryfa Hrabstwa McLennan skontaktował się z ATF i wynegocjował zawieszenie broni. Agent ATF, Chuck Hustmyre, napisał później: „Po około 45 minutach strzelaniny w końcu strzelanina zaczęła słabnąć. Kończyła nam się amunicja. Dawidianie mieli jednak jej mnóstwo”. W sumie czterech agentów ATF (Steve Willis, Robert Williams, Todd McKeehan i Conway Charles LeBleu) zginęło podczas wymiany ognia. Kolejnych 16 zostało rannych. Po zawieszeniu broni Gałąź Dawidowa zezwoliła na ewakuację zabitych i rannych agentów ATF i wstrzymali ogień podczas ich odwrotu.
Oblężenie FBI
[edytuj | edytuj kod]Agenci ATF nawiązali kontakt z Koreshem i innymi osobami wewnątrz kompleksu po tym, jak się wycofali. FBI przejęło akcję wkrótce po śmierci agentów federalnych, mianując Jeffa Jamara szefa biura terenowego Biura w San Antonio odpowiedzialnym za oblężenie jako dowódca miejsca. Zespołem ratowania zakładników FBI (Hostage Rescue Team) kierował dowódca HRT Richard Rogers, który wcześniej był krytykowany za swoje działania podczas incydentu w Ruby Ridge. Podobnie jak w Ruby Ridge, Rogers często wyprzedzał dowódcę miejsca w Waco i mobilizował zarówno zespoły taktyczne Blue, jak i Gold HRT w tym samym miejscu, co ostatecznie stworzyło presję, aby taktycznie rozwiązać sytuację z powodu braku rezerw HRT. Początkowo dawidianie kontaktowali się telefonicznie z lokalnymi mediami, a Koresh udzielał wywiadów telefonicznych. FBI przerwało komunikację Davida ze światem zewnętrznym. Przez następne 51 dni komunikacja z osobami w środku odbywała się telefonicznie przez grupę 25 negocjatorów FBI. W końcowym raporcie Departamentu Sprawiedliwości stwierdzono, że negocjatorzy krytykowali dowódców taktycznych za podcinanie negocjacji[1].
W ciągu pierwszych kilku dni FBI wierzyło, że dokonało przełomu, negocjując z Koreshem porozumienie, zgodnie z którym Dawiadianie pokojowo opuszczą kompleks w zamian za wiadomość nagraną przez Koresha, która zostanie wyemitowana w ogólnokrajowym radiu. Transmisja została nadana, ale Koresh następnie powiedział negocjatorom, że Bóg kazał mu pozostać w budynku i „czekać”.
19 kwietnia 1993 podczas akcji FBI mającej miejsce po trwającym 51 dni oblężeniu farma stanęła w płomieniach. Ogień rozniecili członkowie sekty w celu dokonania samospalenia. Kompleks uległ całkowitemu spaleniu. Zginęło 75 osób, w tym 22 dzieci. Zginął na miejscu też wówczas David Koresh. W ciągu oblężenia i pożaru zginęło w sumie 86 osób, w tym 4 agentów[6].
Film
[edytuj | edytuj kod]Na podstawie wydarzeń w tym samym roku powstał film Oblężenie Waco oparty na tym wydarzeniu.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Report of the Department of the Treasury on the Bureau of Alcohol, Tobacco, and Firearms investigation of Vernon Wayne Howell also known as David Koresh, Washington, D.C.: Bureau of Alcohol, Tobacco, and Firearms, wrzesień 1993 [dostęp 2023-12-09] (ang.).
- ↑ Theodore H. Fiddleman, David B. Kopel: ATF's basis for the assault on Waco is shot full of holes - Bureau of Alcohol, Tobacco and Firearms fatal attack on the Branch Davidian complex in Waco, Texas - Column. Business Library, 28.06.1993. [dostęp 2023-12-09]. (ang.).
- ↑ a b Albert K. Bates: Showtime at Waco. Communities Magazine, 1995. [dostęp 2023-12-09]. (ang.).
- ↑ "Agents prepared for worst before Waco raid". Associated Press, 5.07.2000. [dostęp 2023-12-09]. (ang.).
- ↑ James Bovard: Waco, R.I.P.. 19.04.2007. [dostęp 2023-12-09]. (ang.).
- ↑ Anthony Storr: Kolosy na glinianych nogach. Studium guru. Przemysław Prokopiuk, Jan Sieradzan (tłum.). Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2009, s. 20–21, 41–42. ISBN 978-83-7414-651-7.