Płyta afrykańska
Płyta afrykańska – płyta tektoniczna, obejmująca swoim zasięgiem Afrykę i znaczną część południowego Atlantyku oraz Oceanu Indyjskiego.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Od zachodu graniczy z płytą północnoamerykańską i płytą południowoamerykańską, a od północy z płytą euroazjatycką. Od wschodu kontaktują z nią płyta arabska, płyta indyjska i płyta australijska. Dwie ostatnie są często traktowane łącznie jako płyta indoaustralijska. Południową i południowo-wschodnią granicę tworzy płyta antarktyczna.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Płytę afrykańską od północnego zachodu, zachodu, południa, wschodu i północnego wschodu otaczają grzbiety śródoceaniczne, w obrębie których, w strefie spreadingu powstaje nowa skorupa oceaniczna. Tym samym oceany Atlantycki i Indyjski coraz bardziej powiększają swoją powierzchnię, zaś Afryka oddala się od pozostałych kontynentów (śr. roczne tempo ruchu w strefie spreadingu Ocean Atlantyckiego wynosi 2,5 cm), jednocześnie pękając wzdłuż strefy Wielkich Rowów Afrykańskich.
Podział płyty
[edytuj | edytuj kod]Według części autorów z płyty afrykańskiej wydzielone są:
- płyta somalijska – wschodnią część kontynentu
- płyta madagaskarska
- płyta Seszeli
- płyta nubijska
Wiek skorupy kontynentalnej Afryki określono na okres od prekambru do czasów obecnych, a skorupy oceanicznej płyty afrykańskiej na okres od wczesnej kredy do dziś.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Wilbur E. Garrett (red.): Earth’s Dynamic crust. National Geographic, sierpień, 1985
- A.N. Strahler: Plate Tectonics, Geo Books Publishing, Cambrige, Massachusetts, 1998, ISBN 0-9668594-4-8