Park Narodowy Åsnen
 Widok na teren obecnego Parku Narodowego Åsnen w 2011 roku | |
| park narodowy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie | |
| Data utworzenia |
25 maja 2018[1] |
| Powierzchnia | |
Położenie na mapie Kronobergu  | |
Położenie na mapie Szwecji  | |
 56°36′56,0″N 14°39′14,9″E/56,615556 14,654139
| |
| Strona internetowa | |
Park Narodowy Åsnen (szw. Åsnens nationalpark) – park narodowy o powierzchni 1868 ha znajdujący się w zachodniej części jeziora Åsnen, w południowej Szwecji. Utworzony 25 maja 2018 roku jako 30. park narodowy na terenie kraju[1].
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]
Park Narodowy Åsnen znajduje się w południowej części historycznej Smalandii (szw. Småland)[3], zaś pod względem administracyjnym jego obszar wchodzi w skład gmin Alvesta i Tingsryd w regionie administracyjnym (län) Kronoberg. Park graniczy również z gminą Växjö[2].
Rzeźba terenu parku ma charakter polodowcowy[3]. Około 75% jego powierzchni zajmuje jezioro Åsnen[2]. Jest to duży i płytki zbiornik z licznymi zatokami, większymi wyspami i mniejszymi skalistymi wysepkami, którego słodkie wody są stosunkowo ubogie w składniki odżywcze[4]. Jego średnia głębokość wynosi 3 metry, a maksymalna to 14 metrów[3]. Podłoże skalne tworzą granit i porfir, w okolicach jeziora występują też gołoborza. Przez obszar parku, również pod powierzchnią jeziora, przebiega masywny oz Husebyåsen, którego częścią jest wydłużony półwysep Ulvöås[3].
Całe jezioro Åsnen wraz z parkiem narodowym stanowi od 1989 roku obszar wodno-błotny o znaczeniu międzynarodowym konwencji ramsarskiej[4]. Teren parku częściowo pokrywa się również z utworzonym w 1996 roku obszarem Natura 2000 Västra Åsnen (SE0320040) o powierzchni 1619,3 ha[5].
Fauna i flora
[edytuj | edytuj kod]
Wody jeziora Åsnen zamieszkuje około 20 gatunków ryb, w tym m.in. krytycznie zagrożony wyginięciem węgorz europejski (Anguilla anguilla)[4], rzadkie: kiełb (Gobio gobio), kleń (Leuciscus cephalus), sielawa (Coregonus albula) i sieja (Coregonus lavaretus), a także okoń (Perca fluviatilis), szczupak (Esox lucius), płoć (Rutilus rutilus) oraz introdukowany sandacz (Sander lucioperca)[6][7]. W jeziorze żyje – również introdukowany – rak sygnałowy (Pacifastacus leniusculus)[6].
Park Narodowy Åsnen jest miejscem gniazdowania wielu gatunków ptaków, m.in. rybitwy czarnej (Chlidonias niger), a także miejscem postoju migrujących osobników ptaków z rodziny kaczkowatych, głównie gęsi gęgawy (Anser anser), gęsi zbożowej (A. fabalis) oraz nurogęsi (Mergus merganser)[4]. Występuje tutaj także rybołów (Pandion haliaetus), bielik (Haliaeetus albicilla), kobuz (Falco subbuteo), trzmielojad (Pernis apivorus), nur czarnoszyi (Gavia arctica) i perkoz dwuczuby (Podiceps cristatus)[7].
Do zamieszkujących park ssaków należą łosie, daniele, dziki, rysie, lisy, zające i wydry[7]. Stare, spróchniałe drzewa w lasach są natomiast siedliskiem wielu gatunków chrząszczy (Coleoptera), m.in. zmorsznika czarnego (Stictoleptura scutellata) oraz Uloma culinaris i Dendrophagus crenatus[7].
Brzegi jeziora i niektóre wyspy porastają lasy iglaste (głównie sosnowe) oraz liściaste, występują tu również torfowiska i bory bagienne[4][5]. W północnej części parku narodowego oraz w przylegającym do niego rezerwacie Bjurkärr rosną stare lasy bukowe[2]. Lasy porastają również wzniesienie Trollberget w zachodniej części parku[2]. Występują tu rzadkie gatunki mchów, grzybów i porostów, m.in. moczara włoskowata (Dichelyma capillaceum), soplówka jeżowata (Hericium erinaceus), soplówka bukowa (Hericium coralloides) oraz kropnica różowa (Bacidia rosella)[8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Åsnen National Park – History [online], www.sverigesnationalparker.se [dostęp 2024-06-12] (ang.).
- ↑ a b c d e About Åsnen National Park [online], www.sverigesnationalparker.se [dostęp 2024-06-12] (ang.).
- ↑ a b c d Åsnen National Park – Geology [online], www.sverigesnationalparker.se [dostęp 2024-06-21] (ang.).
- ↑ a b c d e Åsnen – Ramsar Sites Information Service [online], rsis.ramsar.org, 6 kwietnia 2017 [dostęp 2024-06-12] (ang.).
- ↑ a b Natura2000 Viewer – SE0320040 [online], natura2000.eea.europa.eu [dostęp 2024-06-12] (ang.).
- ↑ a b Ann Wahlström, Helene Pettersson: Åsnen – Information Sheet on Ramsar Wetlands (RIS). 2009-01-17. [dostęp 2024-06-12]. (ang.).
- ↑ a b c d Åsnen National Park – Wildlife [online], www.sverigesnationalparker.se [dostęp 2024-06-12] (ang.).
- ↑ Åsnen National Park – Plant life [online], www.sverigesnationalparker.se [dostęp 2024-06-21] (ang.).