Przejdź do zawartości

Patison

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Patison
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

dyniowce

Rodzina

dyniowate

Rodzaj

dynia

Gatunek

dynia zwyczajna

Odmiana

Patison

Nazwa systematyczna
Cucurbita pepo var. patisoniana Greb
Patisony konserwowe
Patison disco

Patison (Cucurbita pepo var. patisoniana) – odmiana dyni zwyczajnej należąca do rodziny dyniowatych. Roślina jednoroczna, pochodzi z Ameryki Północnej, do Europy sprowadzona została przez Hiszpanów.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Krzaczasty.
Owoce
Białe, zielonawe, zielone, bywają także granatowo-fiołkowe, prawie czarne. Mają pofałdowane faliście brzegi. Wielkość od 10 do ponad 20 cm średnicy. Są jadalne.

Zmienność

[edytuj | edytuj kod]

Wybrane odmiany uprawne:

  • 'Disco'
  • 'Gagat'
  • 'Polo F1 Eden'
  • 'KELMO'

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
  • Roślina uprawna : Uprawiany jako warzywo już przez Indian z Jukatanu i Azteków. Obecnie cieszy się popularnością w zachodniej i południowej Europie i w Rosji. Również w Polsce zdobywa popularność. Uprawia się go z nasion, owoce zbiera się po 5 tygodniach od wysiewu. Owocuje aż do pierwszych przymrozków. Jest łatwy w uprawie i odporny na choroby i szkodniki.
  • Sztuka kulinarna : Owoce są lekkostrawne, dietetyczne, o delikatnym smaku. Zawierają witaminę C, nieco witamin B1, B2, PP, wapń, fosfor, żelazo, magnez, karoten i pewne ilości węglowodanów. Młode mają delikatną skórkę, której nie trzeba obierać, starsze wymagają obierania. Można je dodawać do gulaszu mięsnego, oraz spożywać smażone i faszerowane. Często spotykane są patisony w postaci konserwowej, są smaczne i dobrze gaszą pragnienie. Młode patisony o długości 4–6 cm używane są do przygotowywania surówek z dodatkiem soku cytrynowego, oliwy i czosnku[3].
  • Istnieją odmiany o szczególnie pięknych owocach, uprawiane jako rośliny ozdobne, tzw. dynie ozdobne.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-03] (ang.).
  3. Patison, przysmak i ozdoba. [dostęp 2007-11-20].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Gapiński M. (red.), Warzywa mało znane i zapomniane, PWRiL, Poznań 1993.
  • Szweykowscy A. i J. (red.), Słownik botaniczny, Wiedza Powszechna, Warszawa 1993.
  • Anna Czerni, Warzywa rzadko spotykane, Wydawnictwo „Watra”, Warszawa 1986