Pomnik Konstytucji 3 Maja w Białymstoku
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Białystok |
| Typ obiektu |
Pomnik natury |
| Data odsłonięcia |
1921 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie Białegostoku  | |
 53°07′15,6″N 23°09′52,5″E/53,121000 23,164583
| |
Pomnik Konstytucji 3 Maja – obelisk, jak i również zielony pomnik w Białymstoku umiejscowiony na terenie Lasu Zwierzynieckiego, upamiętniający fakt odzyskania przez Polskę niepodległości, a także symbol wolności Polski – Konstytucję 3 Maja[1]. Pomnik znajduje się w Parku Konstytucji 3 Maja, między ZOO – Akcent, a ul. Zwierzyniecką.
Pomnik przyrody
[edytuj | edytuj kod]Święto Narodowe Trzeciego Maja zostało ustanowione 5 maja 1791 r., natomiast już w roku 1795 nastąpił III rozbiór Polski. W roku 1919, czyli rok po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Sejm przywrócił święto. Inicjatywa białostocka wpisywała się w upamiętnienie tego doniosłego wydarzenia. Część terenów leśnych Lasu Zwierzynieckiego w roku 1920 została nazwana Parkiem Miejskim 3 Maja. Realizacja pomysłu zielonego pomnika nastąpiła w roku 1921, w 130 rocznicę ogłoszenia Konstytucji 3 Maja. Wówczas to na niewielkim wzgórzu uroczyście zasadzono trzy dęby, okalając je okręgiem 11 drzew lipowych. Kompozycję zaakcentowano pięcioma alejkami, kierującymi się ku trzem dębom, które otoczono okrągłą alejką.
W roku 1946, po II wojnie światowej, święto zostało zakazane na niemal pół wieku. Prosowieckie władze, starając się zatrzeć wszystko, co wiązało się z niepodległością, dążyły do zatarcia materialnych śladów symbolu wolności Polski – Konstytucji 3 Maja i upamiętniającego ją zielonego pomnika. Zmieniono przebieg dróg tak, by omijały Dęby 3 Maja. Kiedy dwie okalające lipy uschły, nie uzupełniono ich. Okrągła alejka wokół dębów została zatarta. Zaniechano pielęgnacji drzew.
Obelisk Konstytucji 3 Maja
[edytuj | edytuj kod]W roku 2006 z inicjatywy „Forum Białystok Jutra” powstał Społeczny Komitet Opieki nad Pomnikiem dążący do odtworzenia kształtu nadanego mu w okresie międzywojennym. Honorowy patronat objął Ryszard Kaczorowski, były prezydent Rzeczypospolitej Polskiej na Uchodźstwie. Koordynatorem został prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski. W kwietniu 2007 r. dzięki pomocy władz miasta Białegostoku przywrócono pomnik mieszkańcom miasta. Uporządkowano miejsce, wykonano alejkę otaczającą dęby, dosadzono trzy brakujące lipy oraz ustawiono obelisk w kształcie piramidy.[2][1].
W roku 2010 przeprowadzono częściową rewaloryzację zielonego pomnika i jego okolic. Okoliczne alejki zostały odnowione, a niektóre drzewa wycięte. Zamiast nich zostały posadzone nowe dęby upamiętniające przedwojennych białostockich urzędników zamordowanych w Katyniu[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Białystok.pl, Oficjalny portal miejski. [dostęp 2019-01-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-08)].
- ↑ Białystok: nowe alejki i ławeczki. Zielony Pomnik Konstytucji 3 Maja zostanie odnowiony
- ↑ Kurier poranny. Pomnik Konstytucji 3 Maja czeka rewaloryzacja w 2010 r.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Białystok.pl, Oficjalny portal miejski. arch.um.bialystok.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-01-08)].
