Przejdź do zawartości

Powiat wieluński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Powiat wieluński
powiat
Ilustracja
Rzeka Pyszna pomiędzy mostem drogowym (DK8) i kolejowym (LK181) w Dąbrowie k/Wielunia
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

TERC

1017

Siedziba

Wieluń

Starosta

Maciej Bryś

Powierzchnia

927,69 km²

Populacja (31.12.2020)
• liczba ludności


75 736[1]

• gęstość

82,2 os./km²

Urbanizacja

30,73%

Tablice rejestracyjne

EWI

Adres urzędu:
pl. Kazimierza Wielkiego 2
98-300 Wieluń
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba gmin miejsko-wiejskich

2

Liczba gmin wiejskich

8

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa

Powiat wieluńskipowiat w Polsce (województwo łódzkie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Wieluń.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 76 256 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 76 081 osób[3].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Utworzony w XIV wieku powstał na obszarze historycznej ziemi rudzkiej (wieluńskiej), istniejącej już od XIV w. Terytorialne ukształtowanie się powiatów zależało wówczas od miejsca odbywania się sądów, te zaś odbywały się w miejscach bardziej zaludnionych. Na przestrzeni wieków granice powiatu ulegały zmianom. W czasie okupacji hitlerowskiej został wcielony do III Rzeszy. Po wojnie odbudowano administrację powiatową wedle stanu z 1939 r. Kolejne zmiany, a zarazem duży cios ukształtowanej przez stulecia wspólnocie kulturalnej, ekonomicznej i społecznej, jaką na przestrzeni blisko ośmiu wieków była ziemia wieluńska, zadała reforma podziału administracyjnego państwa z 1 czerwca 1975 r. Powiat wieluński przestał istnieć, a jego obszar znalazł się w granicach dwóch województw: sieradzkiego i częstochowskiego.

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

W skład powiatu wchodzą:

Powiat wieluński graniczy z pięcioma powiatami województwa łódzkiego: wieruszowskim, sieradzkim, łaskim, bełchatowskim i pajęczańskim, z jednym powiatem województwa śląskiego: kłobuckim oraz z jednym powiatem województwa opolskiego: oleskim.

Ludność i powierzchnia
lp. Herb Gmina siedziba
1 Biała Biała Druga
2 Czarnożyły Czarnożyły
3 Konopnica Konopnica
4 Mokrsko Mokrsko
5 Osjaków Osjaków
6 Ostrówek Ostrówek
7 Pątnów Pątnów
8 Skomlin Skomlin
9 Wieluń Wieluń
10 Wierzchlas Wierzchlas
Razem 10 10


Demografia

[edytuj | edytuj kod]

Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2005):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
osób % osób % osób %
Ogółem 78 326 100 40 096 51,19 38 230 48,81
Miasto 24 432 31,19 12 912 16,48 11 520 14,71
Wieś 53 894 68,81 27 184 34,71 26 710 34,10
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu wieluńskiego w 2014 roku[4].


Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

Surowce

[edytuj | edytuj kod]

Na terenie powiatu wieluńskiego[5] znajduje się część złoża węgla brunatnego o zasobności ok. 490 mln ton.[5] Złoże nosi nazwę „Złoczew” i zlokalizowane jest 20 km na północ od Wielunia, na terenie gmin[6]: Ostrówek, Złoczew i Burzenin (na pograniczu powiatów wieluńskiego i sieradzkiego). Eksploatację złoża wstępnie planuje się na lata 2025–2045[7]. Wydobyty węgiel będzie transportowany do elektrowni Bełchatów. Transport do elektrowni będzie najprawdopodobniej odbywał się za pomocą przenośników taśmowych[8].

Transport

[edytuj | edytuj kod]
DW 488 na wylocie z Wielunia (fragment ul. Warszawskiej)
Pociąg relacji Kraków–Szczecin po ruszeniu ze stacji Wieluń Miasto wjeżdża na wiadukt nad ulicą Warszawską

Transport drogowy

[edytuj | edytuj kod]

Przez powiat przebiegają drogi krajowe i międzynarodowa:

oraz wojewódzkie:

W 2017 roku została oddana do użytku obwodnica północna Wielunia w ciągu drogi krajowej nr 74. Przez obrzeża powiatu przebiega także odcinek drogi ekspresowej S8.

Komunikacja PKS

[edytuj | edytuj kod]

Komunikację z okolicą oraz z całym krajem zapewnia PKS Wieluń oraz wybudowany w 1976 dworzec autobusowy, obsługujący również komunikację międzynarodową.

Transport kolejowy

[edytuj | edytuj kod]

Przez powiat przebiega również wybudowana w 1926 roku linia kolejowa nr 181 (relacji Kępno – Wieluń – Herby Nowe). Obecnie na terenie powiatu zlokalizowane są cztery działające stacje i przystanki kolejowe: Wieluń Dąbrowa, Wieluń, Pątnów Wieluński oraz Dzietrzniki.

Do końca lat 80. XX wieku funkcjonowała Wieluńska Kolej Dojazdowa, która łączyła Wieluń z Praszką.

Współpraca międzynarodowa

[edytuj | edytuj kod]

Powiat w 1999 roku zawarł umowy partnerskie z chorwackimi miejscowościami: Karlobag, Senj, Novalija, a w 2010 z niemieckim miastem Ochtrup.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wyniki badań bieżących - Baza Demografia - Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-05-20].
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. GUS, TABL. II. LUDNOŚĆ, RUCH NATURALNY ORAZ MIGRACJE LUDNOŚCI WEDŁUG POWIATÓW W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2020 R., 30 czerwca 2020.
  4. Powiat wieluński w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-01-21], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  5. a b http://www.pgi.gov.pl/surowce_mineralne/PDF/wegle_brunatne.pdf.
  6. http://www.igo.wroc.pl/foresight/plansze/11.jpg.
  7. Bełchatów spogląda na węgiel w Złoczewie – Dziennik Łódzki.
  8. http://www.igo.wroc.pl/foresight/plansze/zesprac.pdf.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]