Roman Czarnomski
generał | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
28 kwietnia 1892 |
Przebieg służby | |
Stanowiska |
1830 podporucznik 1848 major 1855–1856 pułkownik 1871 generał |
Główne wojny i bitwy |
Powstanie listopadowe (1830-1831) Powstanie wielkopolskie (1848) Powstanie badeńskie (1849) Wojna krymska (walczył w latach 1855–1856) Powstanie styczniowe (1863–1864) Wojna francusko-pruska (1870–1871) Komuna Paryska (1871) |
Roman Aleksander Czarnomski herbu Jastrzębiec, niekiedy zwany Czarnocki (ur. 28 lutego 1800 w Tłuchówku koło Lipna, zm. 28 kwietnia 1892 w Paryżu) – oficer Wojska Polskiego i generał Komuny Paryskiej.
Był prawdopodobnie bliskim krewnym generała Franciszka Czarnomskiego (1783–1855). W 1830 r. był podporucznikiem Pułku 2 Strzelców Konnych Najjaśniejszej Cesarzowej i Królowej Aleksandry w Łowiczu. Uczestniczył w powstaniu listopadowym, gdzie wyróżnił się w bitwie pod Stoczkiem.
W czasie tzw. Wiosny Ludów uczestniczył w powstaniu wielkopolskim 1848 r. (dosłużył się wtedy stopnia majora)[1] i w zrywie badeńskim 1849 r. Działał potem jako oficer turecki (dowódca pułku kozaków osmańskich) w latach 1855–1856 (został wówczas awansowany przez gen. Wł. Zamoyskiego na stopień pułkownika)[2].
Po wybuchu powstania styczniowego powrócił do Polski i był w latach 1863–1864 generalnym organizatorem województwa płockiego. Po upadku powstania zbiegł do Francji, gdzie zaciągnął się do armii Drugiego Cesarstwa. Jako oficer francuski walczył w wojnie francusko-niemieckiej.
W 1871 r. brał udział w tworzeniu Komuny w Paryżu, od której władz otrzymał stopień generała[3] i zadanie organizowania oddziału kawalerii. Był członkiem sztabu gen. W. Wróblewskiego. Po klęsce Komuny Paryskiej został skazany na galery. Po ogłoszonej w 1883 r. amnestii osiadł w Paryżu, gdzie zmarł w 92. roku życia.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Z. Miłkowski, Sylwety emigracyjne, „Wirtualna Biblioteka Literatury Polskiej” Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego, s. 77 (PDF).
- ↑ Z. Miłkowski, op. cit., s. 77 (PDF).
- ↑ Z. Miłkowski, op. cit., s. 78 (PDF); J. W. Borejsza, Rewolucjonista polski. Szkic do portretu, w: Polska XIX wieku. Państwo, społeczeństwo, kultura, pod red. St. Kieniewicza, Wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1982.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Zygmunt Miłkowski, Sylwety emigracyjne, „Wirtualna Biblioteka Literatury Polskiej” Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Gdańskiego, s. 74–78 (PDF)
- Jerzy W. Borejsza, Rewolucjonista polski. Szkic do portretu, w: Polska XIX wieku. Państwo, społeczeństwo, kultura, pod red. St. Kieniewicza, Wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1982.
- Oficerowie kawalerii Królestwa Kongresowego
- Polacy – generałowie armii francuskiej
- Polacy – oficerowie armii II. Cesarstwa Francuskiego
- Polacy w Komunie Paryskiej
- Polacy – wojskowi armii tureckiej
- Powstańcy wielkopolscy (1848)
- Organizatorzy w powstaniu styczniowym
- Uczestnicy bitwy pod Stoczkiem (1831)
- Urodzeni w 1800
- Zmarli w 1892
- Żołnierze powstania listopadowego