SN 1604

SN 1604
	; Zdjęcie pozostałości po Gwieździe Keplera (w fałszywych kolorach) wykonane przez: Teleskop Chandra (promieniowanie X, tu: niebieski i zielony); Teleskop Hubble’a (światło widzialne, żółty); Teleskop Spitzera (podczerwień, czerwony); Źródło: HST/NASA/ESA.;
Data odkrycia	9 października 1604
	Dane obserwacyjne (J2000)
Typ supernowej	Ia
Pozostałość	Muszelka
Galaktyka	Droga Mleczna
Gwiazdozbiór	Wężownik
Rektascensja	17h 30m 42s
Deklinacja	−21° 29′
Odległość	20 tys. ly
Największa jasność	-2,25 do -2,5m
	Charakterystyka fizyczna
Typ przodka	biały karzeł
Uwagi	Ostatnia supernowa zaobserwowana w naszej Galaktyce. Widoczna gołym okiem przez 18 miesięcy.
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gwiazda Keplera (również Nowa Keplera lub SN 1604) – supernowa odkryta w 1604 roku, położona w gwiazdozbiorze Wężownika w odległości około 20 tysięcy lat świetlnych od Ziemi. Ostatnia supernowa zaobserwowana w naszej Galaktyce.

Nazwa

Oficjalne oznaczenie supernowej to SN 1604, akronim „SN” oznacza „supernową”, a liczba to rok odkrycia. Bardziej popularnie supernowa jest znana jako Gwiazda Keplera lub Nowa Keplera od nazwiska Johannesa Keplera, który ją opisał.

Odkrycie

Oryginalny rysunek Johannesa Keplera przedstawiający lokalizację *stella nova* (zaznaczona literą „N”)

Supernowa została pierwszy raz zaobserwowana 9 października 1604^[2]. Niemiecki astronom Johannes Kepler zauważył ją pierwszy raz 17 października i opisał w książce De Stella nova in pede Serpentarii (Nowa gwiazda na stopie Wężownika).

Supernowa była widoczna gołym okiem. W czasie szczytowej jasności była najjaśniejszym obiektem na nocnym niebie, łącznie z wszystkimi planetami prócz Wenus, z jasnością gwiazdową równą −2,5.

Charakterystyka

Notatki Keplera na temat gwiazdy są na tyle szczegółowe, że pozwoliły zidentyfikować supernową jako supernową termonuklearną, czyli typu Ia. Tego typu supernowe mogą powstawać w wyniku kolizji dwóch białych karłów lub przez akrecję materii na powierzchni jednego białego karła w ciasnym układzie podwójnym. W przypadku Gwiazdy Keplera dane obserwacyjne sugerują, że do eksplozji doszło w układzie podwójnym, na co wskazuje odkryta w 2013 roku struktura w kształcie dysku oraz duże ilości magnezu w obłoku po supernowej – ten pierwiastek nie jest wytwarzany w dużych ilościach w supernowych, ale mógł pochodzić z towarzyszącej białemu karłowi gwiazdy^[3].

Znaczenie

Była ostatnią obserwowaną supernową bezsprzecznie znajdującą się w naszej Galaktyce, znajdowała się nie dalej niż 6 kiloparseków (około 20 000 lat świetlnych). Była to druga supernowa widziana w czasie jednego pokolenia (pierwszą była SN 1572 widziana przez Tycho Brahe w Kasjopei). Od tego momentu nie zanotowano więcej supernowych w Drodze Mlecznej, jednakże notuje się takie zjawiska w innych galaktykach.

Przypisy

↑ Chandra X-Ray Observatory. [w:] Kepler's Supernova Remnant: A Star's Death Comes to Life [on-line]. [dostęp 2006-01-16].
↑ Bill Blair's Kepler's Supernova Remnant Page. [dostęp 2008-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)].
↑ Famous Supernova Reveals Clues About Crucial Cosmic Distance Markers. sciencedaily.com, 2013-03-18. [dostęp 2013-03-18]. (ang.).

Linki zewnętrzne

SN 1604 w serwisie SEDS (ang.)
SN 1604 w bazie SIMBAD (ang.)

[chandra-1] Chandra X-Ray Observatory. [w:] Kepler's Supernova Remnant: A Star's Death Comes to Life [on-line]. [dostęp 2006-01-16].

[2] Bill Blair's Kepler's Supernova Remnant Page. [dostęp 2008-07-31]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-16)].

[sciencedaily-3] Famous Supernova Reveals Clues About Crucial Cosmic Distance Markers. sciencedaily.com, 2013-03-18. [dostęp 2013-03-18]. (ang.).

[1]

[2]

[3]