Salno (powiat grudziądzki)
53°29′06″N 18°56′00″E/53,485000 18,933333
| wieś | |
 Park dworski | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2006) |
220 |
| Strefa numeracyjna |
56 |
| Kod pocztowy |
86-330[2] |
| Tablice rejestracyjne |
CGR |
| SIMC |
0844531 |
Położenie na mapie gminy Gruta  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu grudziądzkiego  | |
| 53°29′06″N 18°56′00″E/53,485000 18,933333[1]
| |
Salno – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie grudziądzkim, w gminie Gruta.
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa toruńskiego.
Rys Historyczny
[edytuj | edytuj kod]W dokumentach wieś Salno występuje jako Czadem (1414), Tczadel (1423), Sadlno (1570). Pierwsza wzmianka pochodzi z ok. roku 1381 i informuje, że jest to majątek ziemski o powierzchni 30 włók należący do zakonu krzyżackiego. W roku 1414 wieś pojawia się w wykazie strat poniesionych podczas tzw. wojny głodowej. W tej wzmiance wymieniona jest „pani z Czadla”, która w wyniku wojny poniosła straty w wysokości 700 grzywien. W roku 1468 Augustyn z Szewy sprzedał majątek Mirosławowi Jankowskiemu. W roku 1505 majątek nabywa Jan Sadlenski. Kolejni właściciele majątku to: Gnoińscy (do roku 1561), Michał Konojadzki i Jerzy Jasiński (1570), Jan Zygmunt Kostka h. Dąbrowa (do roku 1619), kasztelan chełmiński i starosta rogoziński Stanisław Niemojewski (od roku 1619), Wierzbowski i Sztorc (1667), Adam Trzciński (1682), Antoni Piwnicki ławnik chełmińskiego sądu ziemskiego (od roku 1727). W roku 1761 od Ksawerego Piwnickiego (syna Antoniego) majątek kupił Jan Pląskowski. Dwa lata później właścicielem Salna został Jan Wit Jeżewski, a w roku 1796 August Gruszczyński. Od roku 1816 do wybuchu II wojny światowej Salno było w posiadaniu rodu Osmannów.
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Według rejestru zabytków NID[3] na listę zabytków wpisany jest park dworski z k. XIX w., nr rej.: 521 z 16.02.1987.
Prawdopodobnie obecny dwór pochodzi z XVIII wieku i został gruntownie przebudowany na początku XIX wieku (1809). Murowany z cegły, na kamiennym cokole, otynkowany, parterowy z facjatą i mieszkalnym poddaszem. Wysoko podpiwniczony. Fasada frontowa trzynastoosiowa, z trójosiową częścią środkową. Fasada ogrodowa siedmioosiowa z facjatą i dobudowaną w wieku XIX werandą. Dach naczółkowy kryty dachówką. Otoczony płotem park zajmuje powierzchnię ok. 4 ha, w tym 0,1 ha to staw. Znajdują się tu również XIX-wieczne zabudowania gospodarcze: zbudowany w roku 1803 spichlerz, w dolnej kondygnacji murowany z cegły, otynkowany, w górnej o konstrukcji szachulcowej, pochodząca z I połowy XIX wieku bażanciarnia, neogotycka, zbudowana w roku 1867 kuźnia (po przeciwnej stronie drogi), i pozostałe budynki gospodarcze.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 120508
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1147 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 39 [dostęp 2016-05-15].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Adam Stenzel, Tureckie korzenie dziedziców Salna, "Kalendarz Grudziądzki", ISSN 1427-700X, 11, 2007
- Jerzy Antoni Kostka, Kostkowie herbu Dąbrowa, Wyd. Z.P. POLIMER, Koszalin 2010, ISBN 978-83-89976-40-6, s. 55,60 i 61
