Sanidyn
 Sanidyn | |
| Właściwości chemiczne i fizyczne | |
| Skład chemiczny |
glinokrzemian potasu (KAlSi3O8) |
|---|---|
| Twardość w skali Mohsa |
6–6,5 |
| Przełam |
muszlowy, nierówny |
| Łupliwość |
doskonała |
| Układ krystalograficzny |
jednoskośny |
| Gęstość |
2,55–2,63 g/cm³ |
| Właściwości optyczne | |
| Barwa |
bezbarwny, biały rzadziej szary, żółtawy, brązowy |
| Rysa |
biała |
| Połysk |
szklisty |
Sanidyn – minerał z grupy krzemianów, rzadki. Jest to jedna z trzech (oprócz ortoklazu i mikroklinu) odmian polimorficznych skalenia potasowego.
Nazwa minerału pochodzi od gr. sanis = tabliczka, płytka lub deska oraz idos = widzieć, nawiązując do tabliczkowego pokroju minerału.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Tworzy zazwyczaj prawidłowo wykształcone, tabliczkowe (niekiedy listewkowe lub krótkosłupowe) kryształy o długości od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Często występują zbliźniaczenia. Niekiedy wykazuje efekty optyczne charakterystyczne dla kamieni księżycowych (adularyzacja).
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Jest minerałem bogatych w potas wylewnych skał magmowych. Tworzy się w wysokich temperaturach. Szczególnie duże okazy są spotykane w tufach wulkanicznych.
Miejsca występowania:
- Na świecie: Włochy – Sycylia (kryształy różowe), Viterbo, Monte Somma, Niemcy – Kaiserstuhl, Norwegia – okolice Oslo, Czechy – Wyżyna Środkowoczeska, Rosja – Kaukaz, USA Idaho, Nowy Meksyk, Oregon (kryształy nawet do 60 cm), Kenia.
- W Polsce: na Dolnym Śląsku koło Opolna-Zdroju, w rejonie Wielisława Złotoryjskiego "Organy Wielisławskie", okolice Mieroszowa, w okolicach Krzeszowic k. Krakowa.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Głównie znaczenie naukowe i kolekcjonerskie. Okazy przezroczyste oraz wykazujące cechy kamieni księżycowych są niekiedy wykorzystywane w jubilerstwie (szlif fasetkowy lub szlif kaboszonowy).
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów. Videograf II, 2003.