Siekówko
52°01′55″N 16°19′21″E/52,031944 16,322500
| wieś | |
 Wiatrak koźlak w Siekówku | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
438[2] |
| Strefa numeracyjna |
65 |
| Kod pocztowy |
64-234[3] |
| Tablice rejestracyjne |
PWL |
| SIMC |
0375579 |
Położenie na mapie gminy Przemęt  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wolsztyńskiego  | |
| 52°01′55″N 16°19′21″E/52,031944 16,322500[1]
| |
Siekówko (pol. hist. Siekowo Małe[4]) – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Przemęt[5]. Na zachód od wsi przepływa Południowy Kanał Obry[6][7].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od pierwszej połowy XIV lub XV wieku. Dawniej miała inną nazwę i notowana było jako Siekowo Małe. Wymieniona w dokumencie zapisanym po łacinie z 1428 pod nazwą utraque Seccowo, 1432 Minor Syeccowa, 1445 Minus Syekowo, 1463 Minus Szyekowo, 1468 Minor Szyekowo, 1510 Minor Syekowo, 1580 Siekowo minor[4][8]. Historycy zakładają, ze Siekówko musiało istnieć już w XIV wieku kiedy to po łacinie w 1319 odnotowano także sąsiednie Siekowo określono w archiwalnym źródle spisanym po łacinie jako antiquum Zekow[9][7].
Tereny, na których leżała wieś, zasiedlone jednak były znacznie wcześniej niż podają to archiwalne zapisy. W XIX wieku archeolodzy odkryli w pobliżu miejscowości grodzisko wkłęsłe z VII-X wieku z fosą oraz wałem obronnym, położone 2,5 km na północny wschód od Siekówka[4][9]. Znaleziska z XIX wiecznych wykopalisk jakie miały miejsce we wsi trafiły do zbiorów Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk[7].
Miejscowość była początkowo własnością szlachecką należącą do lokalnej szlachty wielkopolskiej z rodu Siekowskich, którzy od nazwy sąsiedniego Siekowa przyjęli odmiejscowe nazwisko i którzy byli właścicielami obu wsi. W 1463 należała do powiatu kościańskiego Korony Królestwa Polskiego. W 1439 należała w parafii św. Andrzeja w Przemęcie[4].
Właścicielami byli kolejno w 1428 Sędziwój Siekowski, w 1428 Przybysław Gryżyński, w latach 1432–1439 chorąży poznański, a później asesor w sądzie królewskim w Kościanie Teodoryk, 1443-1463 Wojciech Grobski, w 1443 Michał Siekowski, 1443-63 Jakub Grobski, 1469-72 Stanisław Siekowski syn Michała, 1490 Sędziwój syn Stanisława, 1516 Anna córka Stanisława, 1517-1522 Małgorzata Grocholska i jej mąż Piotr Ćmachowski, 1523 Katarzyna Roszkowska, 1524-1525 Jan Rozdrażewski, 1533-1540 jego syn Hieronim. Historia wsi w dużej mierze wspólna jest z pobliskim Siekowem gdzie można znaleźć dokładniejsze zapisy na temat przekształceń własnościowych[4][9].
W 1468 imiennie odnotowany został Jakub kmieć z Siekówka[4].
Wieś odnotowały także historyczne rejestry podatkowe. W 1510 w Siekówku odnotowano 5 łanów, folwark oraz wiatrak. W 1530 miał miejsce pobór od 4 łanów. W 1563 pobrano podatki od 8,5 łana, rzemieślnika oraz karczmy, w której warzono lokalne piwo. W 1580 miał miejsce pobór od 4 łanów, 3 zagrodników, trzech komorników, 10 owiec oraz młyna dorocznego[4].
W 1580 miejscowość była wsią szlachecką i odnotowano ją po łacinie jako Siekowo minor. Położona była w powiecie kościańskim województwa poznańskiego w Rzeczypospolitej Obojga Narodów[10]. Pod koniec XVIII wieku wieś i dwór były własnością Wiktora Szołdrskiego[7].
W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej w 1793, miejscowość przeszła w posiadanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Siekówko należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Kosten rejencji poznańskiej[11]. Siekówko należało do okręgu wielichowskiego tego powiatu i stanowiło część prywatnego majątku Wilkowo Polskie, którego właścicielem był wówczas Marceli Czarnecki[11]. Według spisu urzędowego z 1837 roku Siekówko liczyło 259 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 30 dymów (domostw)[11].
Pod koniec XIX wieku wieś liczyła 29 domostw i 298 mieszkańców (wszyscy wyznania katolickiego)[7]. Dwór liczył 9 gospodarstw i 92 mieszkańców, a właścicielem był hr. Stanisław Czarnecki[7]. Na 1149 ha majątku składało się 648 ha łąk, 236 ha lasów i 229 ha gruntów ornych[7].
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa leszczyńskiego[6]. W 2011 Siekówko liczyło 438 mieszkańców[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 122084
- ↑ a b woj. wielkopolskie >> pow. wolsztyński >> gmina Przemęt. Wszystkie dane dla miejscowości Siekówko. [w:] Bank Danych Lokalnych [on-line]. Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-02-11].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1160 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ a b c d e f g Tomasz Jurek: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. IV (R – S), zesz. 2, hasło „Siekowo Małe”. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 2003, s. 396–397.
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1953, 13 lutego 2013. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-02-11].
- ↑ a b Alicja Dziewulska, Jan Maj: Kościan: mapa topograficzna Polski. Wydanie turystyczne. Warszawa: Państwowe Przedsiębiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne, 1997. ISBN 83-7135-149-6.
- ↑ a b c d e f g Siekówko, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 523.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 81.
- ↑ a b c Tomasz Jurek: Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. IV (R – S), zesz. 2, hasło „Siekowo”. Poznań: Wydawnictwo PTPN, 2003, s. 388–396.
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 81.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 213.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Siekówko jako Siekowo Małe w „Słowniku historyczno-geograficznym województwa poznańskiego w średniowieczu”
- Siekowo w „Słowniku historyczno-geograficznym województwa poznańskiego w średniowieczu”
| Wsie | |
|---|---|
| Osady | |
| Osady leśne | |
| Integralne części wsi | |
| Nieistniejące osady |
