Sosna drobnokwiatowa

Sosna drobnokwiatowa
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	nagonasienne
Klasa	iglaste
Rząd	sosnowce
Rodzina	sosnowate
Rodzaj	sosna
Gatunek	sosna drobnokwiatowa
	Nazwa systematyczna
	Pinus parviflora Siebold et Zucc.; Fl. Jap. 2: 27. 1842.
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sosna drobnokwiatowa (Pinus parviflora Siebold et Zucc.) – gatunek drzewa iglastego z rodziny sosnowatych (Pinaceae). Sosna drobnokwiatowa występuje w Japonii i Korei Południowej (wyspa Ulleungdo).

Morfologia

Pokrój: Drzewo iglaste o pokroju kolumnowym, czasem nieregularnym. Starsze egzemplarze przybierają kształt parasolowaty. Korona gęsta, z nisko osadzonymi gałęziami.
Pień: W rodzimym klimacie osiąga wysokość 25 m^[5], chociaż przeważnie nie przekracza 8–10 m. Średnica pnia do 1 m. Kora na początku szara i gładka, z czasem szarobrązowa i spękana. Pień prosty, czasem podzielony na 2 lub 3.
Liście: Igły zebrane po 5 na krótkopędach, sztywne, lekko wygięte, długości 3–6 cm, z wierzchu ciemnozielone, od spodu srebrzyste.
Szyszki: Szyszki męskie cylindryczne, czerwono-brązowe, długości 5–6 mm, wyrastają w grupach po 20–30 u podstawy młodych pędów. Szyszki żeńskie w grupach po 1–10 w pobliżu szczytu młodych pędów. Dojrzałe brązowe, jajowate, o długości 6–8 cm, średnicy 3–3,5 cm^[6]. Nasiona brązowo-czarne, o długości 8–10 mm, z krótkim skrzydełkiem (3–7 mm).

Pokrój
Igły, kwiaty męskie, pęd
Szyszki nasienne

Biologia i ekologia

Drzewo wolno rosnące i wiecznie zielone. Gatunek jednopienny. Pylenie w maju, nasiona dojrzewają w październiku następnego roku. Szyszki po otworzeniu pozostają na drzewie przez wiele lat. Igły trójkątne w przekroju poprzecznym, z 2 kanałami żywicznymi.

Wymagania glebowe i wilgotnościowe niewielkie, lubi miejsca nasłonecznione. Porasta górzyste tereny, odmiana typowa na wysokościach 200–1800 m n.p.m., odmiana var. pentaphylla 60–800 m na Hokkaido i 300–2500 m na Honsiu. Jest wytrzymała na mróz i rdzę wejmutkowo-porzeczkową.

Nasiona rozsiewane są przez orzechówkę (Nucifraga caryocatactes).

Systematyka i zmienność

Pozycja gatunku w obrębie rodzaju Pinus^[7]:

podrodzaj Strobus
- sekcja Quinquefoliae
  - podsekcja Strobus
    - gatunek P. parviflora

Wyróżnia się dwie odmiany^[6]:

P. parviflora var. parviflora (syn.: P. cembra L. var. japonica E.J. Nelson, Strobus parviflora (Sieb. et Zucc.) Moldenke, P. cembra Thunb. non L., P. heterophylla C. Presl non K. Koch, P. himekomatsu Miyabe et Kudô) – odmiana typowa
P. parviflora var. pentaphylla (Mayr) A. Henry 1910 (syn. P. pentaphylla Mayr) – skrzydełka nasion trochę dłuższe (10–12 mm).

Sosna drobnokwiatowa posiada wiele kultywarów, w tym:

'Blauer Engel'
'Blue Giant'
'Glauca'
'Miyajima'

Zagrożenia

Międzynarodowa organizacja IUCN przyznała temu gatunkowi kategorię zagrożenia LC (least concern), czyli jest gatunkiem najmniejszej troski, spośród gatunków niższego ryzyka^[4].

Zastosowanie

Drzewo ozdobne

W Japonii uprawiane jako bonsai, w Polsce rzadkie, sadzone w arboretach lub ogrodach botanicznych.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).
↑ M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).
↑ ^a ^b A.A. Farjon A.A., Pinus parviflora, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-07-27] (ang.).
↑ Pinus parviflora, [w:] Flora of China [online] [dostęp 2009-07-27] (ang.).
↑ ^a ^b Christopher J.Ch.J. Earle Christopher J.Ch.J., Pinus parviflora, [w:] Gymnosperm Database [online] [dostęp 2009-07-27] (ang.).
↑ Christopher J.Ch.J. Earle Christopher J.Ch.J., Pinus, [w:] Gymnosperm Database [online] [dostęp 2009-07-27] (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Pinales : Pinaceae, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-28] (ang.).

[christenhusz2011-3] M.J.M.M.J.M. Christenhusz M.J.M.M.J.M. i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19 (1), 2011, s. 55–70, DOI: 10.11646/phytotaxa.19.1.3 (ang.).

[iucn-4] A.A. Farjon A.A., Pinus parviflora, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2009-07-27] (ang.).

[eflora-5] Pinus parviflora, [w:] Flora of China [online] [dostęp 2009-07-27] (ang.).

[Gymn2-6] Christopher J.Ch.J. Earle Christopher J.Ch.J., Pinus parviflora, [w:] Gymnosperm Database [online] [dostęp 2009-07-27] (ang.).

[Gymn-7] Christopher J.Ch.J. Earle Christopher J.Ch.J., Pinus, [w:] Gymnosperm Database [online] [dostęp 2009-07-27] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]