Spilornis

	Spilornis
	G.R. Gray, 1840
	; Przedstawiciel rodzaju – wężojad czubaty (S. cheela)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	szponiaste
Rodzina	jastrzębiowate
Podrodzina	jastrzębie
Plemię	Circaetini
Rodzaj	Spilornis
	Typ nomenklatoryczny
	Falco cheela Latham, 1790
Synonimy
	Haematornis Vigors, 1831; Bacha Jameson, 1840; Hypaetos G.R. Gray, 1841; Ophaetus Jerdon, 1844;
	Haematornis Vigors, 1831; Bacha Jameson, 1840; Hypaetos G.R. Gray, 1841; Ophaetus Jerdon, 1844;
Gatunki
	zobacz opis w tekście
	zobacz opis w tekście
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Spilornis – rodzaj ptaków z podrodziny jastrzębi (Accipitrinae) w rodzinie jastrzębiowatych (Accipitridae).

Zasięg występowania

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Azji Południowej, Południowo-Wschodniej i Wschodniej^[7]^[8].

Morfologia

Długość ciała 38–74 cm, rozpiętość skrzydeł 85–169 cm; masa ciała 420–1800 g^[8].

Systematyka

Etymologia

Haematornis: gr. αἱμα haima, αἱματος haimatos „krew”; ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”^[9]. Gatunek typowy: Falco cheela Latham, 1790.
Spilornis: gr. σπιλος spilos „cętka, plamka”; ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”^[9]. Nowa nazwa dla Haematornis.
Bacha: nazwa w hindi Bāsha dla samicy krogulca zwyczajnego (samiec nazywany jest Bāshin)^[9]. Gatunek typowy: Falco bido Horsfield, 1821^[a].
Hypaetos: gr. ὑπο hupo „nieco, trochę”; αετος aetos „orzeł”^[9]. Gatunek typowy: Falco cheela Latham, 1790.
Ophaetus: Gr. οφις ophis, οφεως opheōs „wąż”; αετος aetos „orzeł”^[9]. Gatunek typowy: Falco cheela Latham, 1790.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki^[10]:

Spilornis cheela (Latham, 1790) – wężojad czubaty
Spilornis klossi Richmond, 1902 – wężojad nikobarski – takson wyodrębniony ostatnio z S. minimus^[11]^[12]^[13].
Spilornis kinabaluensis W.L. Sclater, 1919 – wężojad górski
Spilornis rufipectus Gould, 1858 – wężojad celebeski
Spilornis elgini (Blyth, 1863) – wężojad andamański

Uwagi

↑ Podgatunek S. cheela.

Przypisy

↑ Spilornis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds, with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 3. (ang.).
↑ N.A. Vigors. Century of Birds from the Himalayan Mountains. „Proceedings of the Committee of Science and Correspondence of the Zoological Society of London”. 1831, s. 170, 1831. (ang.).
↑ R. Jameson. On the Affinities of the Falconidæ; being an attempt at a Natural Arrangement of this Family. „Calcutta Journal of Natural History”. 1, s. 320, 1840. (ang.).
↑ G.R. Gray: A list of the genera of birds, with their synonyma and an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2nd ed., rev., augm., and accompanied with an index. London: Printed and sold by R. and J.E. Taylor, 1841, s. 4. (ang.).
↑ T.C. Jerdon. Supplement to the Catalogue of Birds of the Peninsula of India. „Madras Journal of Literature and Science”. 13, s. 159, 1844. (ang.).
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-14]. (ang.).
↑ ^a ^b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Hawks, Eagles, and Kites (Accipitridae), version 1.0.. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.accipi1.01. [dostęp 2020-05-30]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Circaetini Sundevall, 1836 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-30].
↑ J. Ferguson-Lees & D.A. Christie: Raptors of the World. Boston: Houghton Mifflin Harcourt, 2001. ISBN 0-618-12762-3. (ang.).
↑ E.C. Dickinson: The Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World. Wyd. 3. Princeton: Princeton University Press, 2003. ISBN 978-0-691-11701-0. (ang.).
↑ P.C. Rasmussen & J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Cz. 2. Waszyngton i Barcelona: Smithsonian Inst. and Lynx Edicions, 2005. ISBN 84-87334-67-9. (ang.).

[a-10] Podgatunek S. cheela.

[itis-1] Spilornis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Gray1840-2] G.R. Gray: A list of the genera of birds, with their synonyma an indication of the typical species of each genus. London: R. and J.E. Taylor, 1840, s. 3. (ang.).

[Vigors-3] N.A. Vigors. Century of Birds from the Himalayan Mountains. „Proceedings of the Committee of Science and Correspondence of the Zoological Society of London”. 1831, s. 170, 1831. (ang.).

[Jameson-4] R. Jameson. On the Affinities of the Falconidæ; being an attempt at a Natural Arrangement of this Family. „Calcutta Journal of Natural History”. 1, s. 320, 1840. (ang.).

[Gray1841-5] G.R. Gray: A list of the genera of birds, with their synonyma and an indication of the typical species of each genus. Wyd. 2nd ed., rev., augm., and accompanied with an index. London: Printed and sold by R. and J.E. Taylor, 1841, s. 4. (ang.).

[Jerdon-6] T.C. Jerdon. Supplement to the Catalogue of Birds of the Peninsula of India. „Madras Journal of Literature and Science”. 13, s. 159, 1844. (ang.).

[ioc-7] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Hoatzin, New World vultures, Secretarybird, raptors. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-11-14]. (ang.).

[Winkler&inni-8] D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette: Hawks, Eagles, and Kites (Accipitridae), version 1.0.. W: S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (red.): Birds of the World. Ithaca, NY: Cornell Lab of Ornithology, 2020. DOI: 10.2173/bow.accipi1.01. [dostęp 2020-05-30]. (ang.).

[Jobling-9] Etymologia za: The Key to Scientific Names, J.A.J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-11] Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Circaetini Sundevall, 1836 (Wersja: 2019-03-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-30].

[Ferguson-lees&Christie-12] J. Ferguson-Lees & D.A. Christie: Raptors of the World. Boston: Houghton Mifflin Harcourt, 2001. ISBN 0-618-12762-3. (ang.).

[Dickinson-13] E.C. Dickinson: The Howard and Moore Complete Checklist of the Birds of the World. Wyd. 3. Princeton: Princeton University Press, 2003. ISBN 978-0-691-11701-0. (ang.).

[Rasmussen&Anderton-14] P.C. Rasmussen & J.C. Anderton: Birds of South Asia: The Ripley Guide. Cz. 2. Waszyngton i Barcelona: Smithsonian Inst. and Lynx Edicions, 2005. ISBN 84-87334-67-9. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[a]

[10]

[11]

[12]

[13]