Przejdź do zawartości

Stanisław Bochniak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Bochniak
Żaba
Ilustracja
podpułkownik pilot podpułkownik pilot
Data i miejsce urodzenia

5 grudnia 1919
Mińsk Mazowiecki

Data i miejsce śmierci

22 czerwca 2010
Katowice

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF

Jednostki

dywizjon 317
dywizjon 316
dywizjon 308

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
lądowanie w Normandii

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941, trzykrotnie) Medal Lotniczy Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wybitnej Służby Lotniczej (Wielka Brytania)

Stanisław Bochniak (ur. 5 grudnia 1919 w Mińsku Mazowieckim, zm. 22 czerwca 2010 w Katowicach) – podpułkownik pilot, kapitan Polskich Sił Powietrznych, kawaler Virtuti Militari.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Józefa i Stanisławy. Ukończył gimnazjum im. Fryderyka Chopina w Sochaczewie i w 1937 r. został przyjęty do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Wcześniej ukończył szkolenie szybowcowe i posiadał kategorię B pilota szybowcowego[1].

Został skierowany na kurs unitarny do 4. pułku piechoty Legionów w Kielcach. Po jego ukończeniu w styczniu 1938 r. rozpoczął naukę w SPL w Dęblinie. Szkolenie ukończył z 45. lokatą na roku[2]. Po wybuchu II wojny światowej został ewakuowany do Rumunii, gdzie trafił do obozu internowania w Slatine. Szybko z niego uciekł i przedostał się do portu Bałczik, skąd na pokładzie statku „St. Nikolaus” przedostał się do Syrii. Tam został zaokrętowany na pokład „Ville de Strasbourg” i dotarł do Marsylii. We Francji został skierowany do szkoły nawigatorów i strzelców w Villacoublay, gdzie służył jako pilot[3].

Po upadku Francji przedostał się do Bordeaux, skąd na pokładzie polskiego statku „Kmicic” przedostał się do Wielkiej Brytanii. Wstąpił do Polskich Sił Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF P-1069[4]. Został skierowany na szkolenie zapoznawcze ze sprzętem angielskim, a następnie latał jako pilot w Air Transport Auxiliary. W marcu 1941 r. został przydzielony do dywizjonu 317. W 56. Operational Training Unit odbył szkolenie na samolotach Hawker Hurricane. 16 lipca wszedł w skład delegacji 317. dywizjonu na uroczystość przekazania Sztandaru Polskich Sił Powietrznych w bazie lotniczej w Swinderby[5].

19 sierpnia 1942 r. wziął udział w osłonie desantu w Dieppe. Od stycznia 1943 r. pełnił funkcję zastępcy dowódcy eskadry „B” 317. dywizjonu myśliwskiego. W czerwcu został skierowany na odpoczynek do 58. OTU w Grangemouth. Do latania bojowego powrócił w grudniu, dołączył do 316. dywizjonu myśliwskiego. 19 marca 1944 r. został przeniesiony do 308. dywizjonu myśliwskiego, gdzie objął stanowisko dowódcy eskadry „A”. W jego składzie wziął udział w osłonie lądowania w Normandii oraz w późniejszych walkach nad Europą. W październiku 1944 r. został wycofany z latania bojowego i przydzielony do operations roomu 131 Skrzydła Myśliwskiego. W marcu 1945 r. powrócił do 308. dywizjonu myśliwskiego na stanowisko dowódcy eskadry „B”. Po zakończeniu działań wojennych przebywał na terenie okupowanych Niemiec, tam odnalazł swoją siostrę Krystynę. Został zdemobilizowany w 1947 r. i powrócił do Polski[6].

Jako były oficer PSP nie został przyjęty do ludowego Wojska Polskiego, rozpoczął więc studia w Szkole Inżynierskiej w Szczecinie. W 1950 r. znalazł zatrudnienie jako urzędnik w przedsiębiorstwie produkującym włókna sztuczne, ale w kwietniu został zatrzymany przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Szczecinie. Został zmuszony do podjęcia współpracy w charakterze tajnego współpracownika. Świadomie doprowadził do swej dekonspiracji, w konsekwencji czego został aresztowany i 26 czerwca 1951 r. skazany przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Szczecinie na trzy lata więzienia. Na mocy amnestii został zwolniony z więzienia 17 stycznia 1953 r.[7]

W lutym 1953 r. przeniósł się na Śląsk, znalazł zatrudnienie w Katowicach. W 1955 r. otrzymał tytuł inżyniera, od 1963 r. pracował w Przedsiębiorstwie Prefabrykacji Przemysłu Węglowego. Był kierownikiem zakładu nr 10 w Knurowie. Następnie został zatrudniony w przedsiębiorstwie Kopex, a potem w Głównym Biurze Studiów i Projektów Górniczych. Z racji znajomości języka angielskiego brał udział w delegacjach zagranicznych jako tłumacz. W 1986 r. przeszedł na emeryturę[8]. Zajął się popularyzacją historii lotnictwa, gromadził pamiątki i zdjęcia w prywatnym archiwum, które udostępniał badaczom. W 1999 r. został awansowany na stopień podpułkownika[9].

Zmarł 22 czerwca 2010 r. w Katowicach, pochowany został na cmentarzu komunalnym Gdynia-Witomino[10].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

W 1949 r. poślubił Pelagię z domu Kitowską, Miss Sopotu. Małżeństwo było bezdzietne[6].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Za swą służbę został odznaczony[11][8]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Lotnictwo i 9/2010 ↓, s. 82.
  2. Pawlak 2009 ↓, s. 228.
  3. Śliżewski 2010 ↓, s. 48.
  4. Krzystek 2012 ↓, s. 102.
  5. Lotnictwo i 9/2010 ↓, s. 83.
  6. a b Lotnictwo i 9/2010 ↓, s. 85.
  7. Stanisław Bochniak. Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 2023-03-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2022-08-14)]. (pol.).
  8. a b Lotnictwo i 9/2010 ↓, s. 86.
  9. Lotnictwo i 9/2010 ↓, s. 87.
  10. Stanisław Bochniak. Niebieska eskadra - groby, cmentarze, pomniki, miejsca pamięci polskich lotników. [dostęp 2023-03-11]. (pol.).
  11. Bochniak Stanisław. Personel Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii 1940-1947. [dostęp 2023-03-07]. (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940-1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK-WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Jerzy Pawlak: Absolwenci Szkoły Orląt: 1925-1939. Warszawa: Retro-Art, 2009. ISBN 83-87992-22-4. OCLC 69472829.
  • Grzegorz Śliżewski: Gorzka słodycz Francji : polscy piloci myśliwscy wiosny 1940. Warszawa ; Piekary Śląskie: ZP Wydawnictwo - ZP Grupa, 2010. ISBN 978-83-61529-42-2. OCLC 750525221.
  • Krzysztof Kubala. Stanisław Bochniak (1919-2010). „Lotnictwo : magazyn miłośników lotnictwa”. 9/2010, wrzesień 2010. Warszawa: Magnum X Sp. z o.o.. ISSN 1732-5323. OCLC 749496804.