Stefan Radosław
| |
| |
| król Serbii | |
| Okres | |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Dane biograficzne | |
| Dynastia | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
Stefan Radosław (serb. Стефан Радослав, Stefan Radoslav) – syn Stefana I Koronowanego, król serbski w latach 1228–1234.
Dzieciństwo
[edytuj | edytuj kod]Najstarszy syn Stefana I Koronowanego i jego pierwszej żony Eudoksji Angeliny. Małżeństwo jego rodziców zostało zawarte jako potwierdzenie traktatu pokojowego pomiędzy Bizancjum a Serbią w 1190 roku, a rozpadło się po 1198 roku. Pomiędzy tymi dwoma datami należy więc umieścić datę narodzenia Radosława. Matka jego była Greczynką, w 1195 jej ojciec Aleksy III Angelos w drodze zamachu wojskowego objął tron cesarzy bizantyńskich. Bardzo prawdopodobne, że jej wpływ zaważył na skłonnościach filohelleńskich syna. Stefan Nemanicz miał z Eudoksją najprawdopodobniej jeszcze dwóch synów i dwie córki. W 1198 roku Stefan Nemanicz, od 1196 roku, po abdykacji ojca, władca Serbii, oskarżył swą żonę o zdradę. Eudoksja zbiegła do Zety na dwór szwagra Wukana, który przygotowywał się właśnie do obalenia brata, a stamtąd do Konstantynopola. W 1204 roku miała na krótko poślubić ostatniego cesarza bizantyńskiego przed najazdem krzyżowców, Aleksego V Murzuflosa. W 1202 roku Wukan wspólnie z królem węgierskim Emerykiem, pokonał ojca Radosława Stefana Nemanicza, który zbiegł na dwór cara bułgarskiego Kałojana. W 1203, a najpóźniej 1204 roku Stefan Nemanicz odzyskał tron. Losy Radosława w tym czasie nie są nam znane[1][2].
Następca tronu
[edytuj | edytuj kod]W 1216 roku Stefan Nemanicz interweniował w sprawie wygnanego księcia Humu Andrzeja, swego bratanka. Po odzyskaniu Humu na rzecz Andrzeja, na części terytorium osadził swego najstarszego syna Radosława. W tym samym roku interweniował również w Zecie, gdzie władzę po śmierci Wukana objął jego syn król Jerzy. Również Zetę Stefan Nemanicz poddał pod władzę Radosława. W dokumencie pochodzącym najprawdopodobniej z 1222 roku Radosław figuruje wraz z ojcem Stefanem I Koronowanym jako fundator monasteru w Żiczy, siedzibie pierwszego patriarchy serbskiego, stryja Radosława Sawy.
Po objęciu władzy w Epirze około 1216 roku przez Teodora Angelosa Dukasa Stefan Nemanicz doprowadził do zażegnania konfliktu między obydwoma państwami żeniąc swego najstarszego syna Radosława z córką Teodora, Anną. Prawdopodobnie około 1227 roku zrzekł się władzy na rzecz syna i wstąpił do klasztoru[3].
Król
[edytuj | edytuj kod]W 1228 roku Radosław został koronowany w Żiczy przez swego stryja Sawę na króla Serbii. Jego teść Teodor Angelos około 1227 roku, po opanowaniu Tesaloniki ogłosił się cesarzem Romejów i podjął energiczne kroki zmierzające do opanowania Konstantynopola. Radosław całkowicie podporządkował się teściowi. Nawet na dokumentach podpisywał się po grecku. Greckie napisy umieszczał też na wybijanym pieniądzu. W sprawach wiary i Kościoła zwracał się o radę do biskupa Ochrydy Demetriosa Chomatianosa. Jego progrecka postawa nie przysporzyła mu poparcia w kraju. Klęska Teodora Angelosa pod Kłokotnicą w 1230 roku i zdobycie hegemonii przez Bułgarię na Bałkanach doprowadziło w 1233 roku do wybuchu buntu możnowładców serbskich o orientacji probułgarskiej. Radosław zbiegł do Dubrownika, gdzie zdążył jeszcze wydać przywilej dla kupców dubrownickich. Ostatecznie władzę w państwie przejął jego młodszy brat Władysław. Bardzo prawdopodobne, że Radosław wrócił do Serbii, gdzie wraz z żoną wstąpił do klasztoru. Okoliczności jego śmierci nie są znane[4].
Związki rodzinne
[edytuj | edytuj kod]| Stefan Nemania wielki żupan 1170-1196 |
Anna | |||||||||||
| Wukan | Rastko | Wuka mniszka |
nieznana z imienia żona Manuela Angelosa |
nieznana z imienia żona jednego z Asenowiczów | ||||||||
| 1. Eudoksja Angelina córka Aleksego III Angelosa |
Stefan I Koronowany (ur. ok. 1165, panował 1196-1227) |
2. Anna Dandolo wnuczka Henryka Dandolo | ||||||||||
| 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | ||||||||
| Stefan Radosław (panował 1228-1234) |
Stefan Władysław (panował 1234-1243) |
Przedzisław patriarcha serbski |
nieznana z imienia | Stefan Urosz I (panował 1243-1276) | ||||||||
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ G. Ostrogorski: Dzieje Bizancjum. s. 388–389.T. Wasilewski: Historia Jugosławii. s. 108–111.
- ↑ Ch. Cawley: Medieval Lands. Cawley uważa jednak, że następni synowie Stefana Nemanicza: Władysław i Przedzisław są synami zrodzonymi z jego drugiej, nieznanej żony.
- ↑ Ch. Cawley: Medieval Lands.
- ↑ T. Wasilewski: Historia Jugosławii. s. 111–112. Ch. Cawley: Medieval Lands.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Ch. Cawley: Medieval Lands. Foundation for Medieval Genealogy, 2006–2007.
- T. Wasilewski: Historia Jugosławii do XVIII wieku. W: W. Felczak, T. Wasilewski: Historia Jugosławii. Wrocław: Ossolineum, 1985. ISBN 83-04-01638-9.
- J. Skowronek, M. Tanty, T. Wasilewski: Historia Słowian południowych i zachodnich. Warszawa: PWN, 1988. ISBN 83-01-07549-X.
| Wyszesławice |
|
|---|---|
| Wukanowicze | |
| Nemanicze |
|
| Hrebeljanowicze |
|
| Brankowicze |
|
| Obrenowicze | |
| Karadziordziewicze |
|
| Obrenowicze |
|
| Karadziordziewicze |
|
