Sundini (gmina)
| gmina | |
 Wjazd do Oyrarbakki, siedziby władz gminy. | |
| Państwo | |
|---|---|
| Terytorium zależne | |
| Region | |
| Siedziba | |
| Data powstania | |
| Burmistrz |
Heðin Zachariasen |
| Powierzchnia |
157,5 km²[1] |
| Populacja (01.01.2014) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
10 os./km² |
| Numer kierunkowy |
+298 |
| Kod pocztowy |
FO-400, FO-420, |
Adres urzędu: Oyrarbakkavegur 3FO-400 Oyrarbakki | |
Położenie na mapie Wysp Owczych
| |
| 62°09′N 6°56′W/62,150000 -6,933333 | |
| Strona internetowa | |
Sundini (far. Sunda kommuna) – gmina na Wyspach Owczych, terytorium zależnym Danii, położonym na Oceanie Atlantyckim. Graniczy z takimi jednostkami administracyjnymi, jak: Eiði, Kvívík, Runavík, Sjóv oraz Vestmanna. Siedzibą jej władz jest Oyrarbakki.
Gmina położona jest po dwóch stronach cieśniny Sundini. Zajmuje północno-wschodnią część wyspy Streymoy, a także trzy mniejsze, rozproszone obszary na Eysturoy - w północnej części wyspy, na wybrzeżu północno-zachodnim oraz w centralnej części wybrzeża zachodniego. Do roku 2005 w skład gminy wchodziły tylko te ostatnie tereny. Zajmuje powierzchnię 157,5 km², co czyni ją drugą pod względem wielkości gminą na Wyspach Owczych[1].
Według danych na 1 stycznia 2014 roku liczba mieszkańców gminy wynosi 1 645 osób[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 1872 roku powstały: Eysturoyar Prestagjalds kommuna oraz Norðstreymoyar Prestagjalds kommuna, zajmujące tereny obecnej gminy Sundini[3][4]. Z pierwszej z nich w 1894 roku wydzielono gminę Eiði, w której skład weszły także tereny późniejszej Sunda kommuna[3]. W 1944 roku ostatecznie oddzielono Sunda kommuna od Eiðis kommuna, wówczas jednak w skład tej pierwszej wchodziły jedynie trzy miejscowości: Norðskáli, Oyri oraz Oyrarbakki[3]. Wówczas zajmowała ona 20 km²[3]. Do powiększenia tego terytorium doszło 1 stycznia 2005 roku, kiedy w życie weszło postanowienie Løgting, farerskiego parlamentu o redukcji liczby gmin na Wyspach Owczych[3]. W skład gminy Sundini weszły wówczas terytoria pięciu innych jednostek administracyjnych: Gjáar, Haldarsvíkar Hósvíkar, Hvalvíkar oraz Saksunar kommuna[5].
Populacja
[edytuj | edytuj kod]
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Gminę zamieszkuje obecnie 1 645 osób[2]. Wskaźnik feminizacji wynosi tam niewiele ponad 85 (na 756 kobiet przypada 889 mężczyzn)[2]. Jest to społeczeństwo stosunkowo młode, ponad 30% populacji stanowią osoby poniżej dwudziestego roku życia, podczas gdy osoby starsze niż lat 60, ok. 20,5%[2]. Największą grupą, licząc w przedziałach dziesięcioletnich, są osoby w wieku 10-19 lat (15,56%)[2], jednak znaczącymi są także dwie inne: osoby w wieku 0-9 lat (14,83%) oraz 30-39 lat (14,04%)[2].
Ogólnodostępne dane dotyczące populacji gminy Sundini gromadzone są od 1960 roku[3]. Wówczas, na powierzchni ośmiokrotnie mniejszej niż obecnie, mieszkało 284 ludzi[3]. Liczba ta zmniejszyła się do roku 1966 o dziesięć osób, jednak od tamtej pory zaczęła wzrastać (281 osób w 1970, 369 w 1977, 420 w 1983, 430 w 1985) do roku 1990, kiedy wyniosła 475 ludzi[2][3]. W latach 90. na Wyspach Owczych panował kryzys gospodarczy, będący przyczyną emigracji wielu ludzi z archipelagu[6]. Populacja gminy zmniejszyła się w 1995 roku do 440 osób[2]. Następnie ponownie zaczęła rosnąć, osiągając w 2000 roku wartość 454[2]. W 2005 roku po włączeniu terenów innych gminy liczba mieszkańców gminy wyniosła 1 558 i mimo krótkotrwałego wzrostu (1 655 osób w 2010 roku) obecnie maleje[2].
Polityka
[edytuj | edytuj kod]Burmistrzem gminy jest Heðin Zachariasen, wybrany z list Partii Ludowej[7]. Prócz niego w radzie gminy zasiada dziesięć osób[7]. Ostatnie wybory samorządowe na Wyspach Owczych miały miejsce w roku 2012, a ich wyniki w Sunda kommuna przedstawiały się następująco[8]:
| Lista | Nazwa partii | Głosy | Procent | Mandaty | |
|---|---|---|---|---|---|
| A | Partia Ludowa (Fólkaflokkurin) | 926 | 100 | 11 | +7 |
| Suma | 932 | 100 | 11 | 0 | |
| Lista A | ||
|---|---|---|
| Fólkaflokkurin | ||
| Nr | Kandydat | Głosy |
| 1. | Ulla Joensen | 70 |
| 2. | Trygvi Kallsoy Joensen | 60 |
| 3. | Tordis Dahl | 57 |
| 4. | Sonni Samuelsen | 97 |
| 5. | Sofus Debes Johannesen | 51 |
| 6. | Magnus Pauli Dahl-Olsen | 55 |
| 7. | Heðin S. Zachariasen | 176 |
| 8. | Hans Kristian A. Abrahamsen | 32 |
| 9. | Hans Jákup Kolsslíð | 29 |
| 10. | Hans Dávid Dam | 58 |
| 11. | Eyðgerð Mørkøre Kruse | 65 |
| 12. | Elias Hammer | 75 |
| 13. | Danvør Zachariasen | 46 |
| 14. | Asbjørn J. Djurhuus | 55 |
| Lista | 0 | |
Frekwencja wyniosła 79,01% (na 1 172 uprawnionych do głosowania przystąpiło 932 osoby)[8]. Oddano sześć kart niewypełnionych i ani jednej wypełnionej niewłaściwie[8].
Miejscowości wchodzące w skład gminy Sundini
[edytuj | edytuj kod]| Miejscowość | Liczba mieszkańców (01.01.2014)[2] | Krótki opis | Zdjęcie |
|---|---|---|---|
| Gjógv | 29 | Znajduje się tam kościół z 1929[9], a także budynek szkoły datowany na 1884 rok[10]. Jej nazwa oznacza szczelinę lub wąwóz i bierze ją od tego typu formy znajdującej się w miejscowości[11]. Do 2005 roku była siedzibą odrębnej gminy. |  |
| Haldórsvík | 172 | Zwana czasem Haldórsvík[2]. Kamienny kościół w tej miejscowości powstał w 1856 roku[12]. Jest to jedyny oktagonalny kościół na Wyspach Owczych[13]. Do roku 2005 miejscowość stanowiła siedzibę władz osobnej gminy. |  |
| Hósvík | 334 | Znajduje się tam kościół z 1929[14]. Do 2005 roku miejscowość była siedzibą władz osobnej gminy. |  |
| Hvalvík | 229 | Do 2005 roku miejscowość stanowiła centrum administracyjne osobnej gminy. W 1829 wzniesiono tam tradycyjny, farerski kościół drewniany, najstarszy tego typu budynek na Wyspach Owczych[15][16]. Świątynię poprzedziło kilka wcześniejszych kościołów, budowanych przynajmniej od XVIII wieku[17]. W kościele znajduje się ambona z 1609 roku, pochodząca ze starego kościoła w Tórshavn[16]. Znajdują się na niej głębokie wyżłobienia, które miały powstać podczas ataku piratów na Tórshavn w 1677 roku[16]. |  |
| Langasandur | 40 | Nazwa miejscowości oznacza z farerskiego Długa Plaża[18]. | |
| Nesvík | 1 | Znajduje się tam ewangelicki obóz oraz centrum konferencyjne zwane Leguhúsið í Nesvík[19]. Przeprowadzono stamtąd most do Oyrarbakki, łączący wyspy Eysturoy i Streymoy, który zwany jest przez Farerów jedynym mostem na Atlantyku[20]. |  |
| Norðskáli | 301 | Między Norðskáli a Nesvík przeprowadzono most łączący wyspy Streymoy i Eysturoy, zwany przez Farerów jedynym mostem na Atlantyku[20]. W miejscowości dominuje współczesna zabudowa mieszkalna[21]. Tamtejszy kościół wybudowano w 1932 roku[22]. |  |
| Oyrarbakki | 130 | Znajduje się tam szkoła Felagsskulin a Oyrarbakka, do której uczęszczają uczniowie z okolicznych gmin[23]. Brama wejściowa została wykonana z kości kaszalota[23]. | |
| Oyri | 135 | Znajduje się tam fabryka zajmująca się przetwórstwem krewetek oraz małży od 1970 roku[24]. |  |
| Saksun | 14 | Miejscowość stanowiła siedzibę władz osobnej gminy do 2005 roku. Znajduje się tam stale używane gospodarstwo z XVI wieku, częściowo przekształcone w muzeum[25]. Znajduje się tam także drewniany kościół zbudowany w 1858 roku[26]. Kręcono w nim sceny ekranizacji jednej z najsłynniejszych farerskich powieści - Barbara Jørgena-Frantza Jacobsena[17]. |  |
| Streymnes | 246 | Nieopodal miejscowości, w miejscu zwanym Gjanoyri Norwegowie wybudowali stację wielorybniczą w 1893 roku[27]. Istniała ona przez 34 lata[27]. Miejscowość jest siedzibą jednego z ważniejszych klubów piłkarskich na Wyspach Owczych - EB/Streymur. | |
| Tjørnuvík | 59 | Kościół w Tjørnuvík powstała w 1937 roku[28]. W 1956 roku odkryto w miejscowości miejsce pochówku, dowodzące osadnictwa wikińskiego w tamtym regionie[29]. Dwa razy w roku urządzana jest dla turystów wyprawa na Tjørnuvíksstakkur, gdzie wypasane tradycyjnie wypasane są owce, których mięso uznawane jest za najsmaczniejsze na całym archipelagu[30]. |  |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Kommunustøddir. Umhvørvisstovan. [dostęp 2015-02-18]. (far.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p Population by gender, age and village/city, 1. January. Hagstova, 2014-01-01. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • far.).
- ↑ a b c d e f g h i 3.18 Sunda kommuna. W: Frágreiðing um kommunur. T. I. Cz. II. Tórshavn: Landsstýrið, czerwiec 1998, s. 166 - 174. ISBN 99918-3-044-8. [dostęp 2015-02-18]. (far.).
- ↑ 3.24 Hvalvíkar kommuna. W: Frágreiðing um kommunur. T. I. Cz. II. Tórshavn: Landsstýrið, czerwiec 1998, s. 218 - 226. ISBN 99918-3-044-8. [dostęp 2015-02-18]. (far.).
- ↑ Søgan. Gmina Sundini. [dostęp 2015-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-18)]. (far.).
- ↑ Współczesność. W: Marcin Jakubowski, Marek Loos: Wyspy Owce - przewodnik turystyczny. Szczecin: PCIT TRAMP, 2003, s. 30 - 32. ISBN 83-913526-3-3. (pol.).
- ↑ a b Býráðslimir. Gmina Sundini. [dostęp 2015-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-02-18)]. (far.).
- ↑ a b c Kommunuval 2012 – Sunda kommuna. Kringvarp Føroya, 2012. [dostęp 2015-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-11-26)]. (far.).
- ↑ J. P. Gregoriussen: Gjógv. Fólkakirkjan. [dostęp 2015-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-07-26)]. (far.).
- ↑ Gjógv. FaroeIslands.dk. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ Eysturoy. W: Marcin Jakubowski, Marek Loos: Wyspy Owce - przewodnik turystyczny. Szczecin: PCIT TRAMP, 2003, s. 78. ISBN 83-913526-3-3. (pol.).
- ↑ J. P. Gregoriussen: Haldarsvík. Fólkakirkjan. [dostęp 2015-02-18]. (far.).
- ↑ Haldarsvík. FaroeIslands.dk. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ J. P. Gregoriussen: Hósvík. Fólkakirkjan. [dostęp 2015-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (far.).
- ↑ J. P. Gregoriussen: Hvalvík. Fólkakirkjan. [dostęp 2015-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (far.).
- ↑ a b c Hvalvík. FaroeIslands.dk. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ a b Streymoy. W: Marcin Jakubowski, Marek Loos: Wyspy Owce - przewodnik turystyczny. Szczecin: PCIT TRAMP, 2003, s. 65. ISBN 83-913526-3-3. (pol.).
- ↑ Langasandur. FaroeIslands.dk. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ Nesvík. FaroeIslands.dk. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ a b Eysturoy. W: Marcin Jakubowski, Marek Loos: Wyspy Owce - przewodnik turystyczny. Szczecin: PCIT TRAMP, 2003, s. 76. ISBN 83-913526-3-3. (pol.).
- ↑ Norðskáli. FaroeIslands.dk. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ J. P. Gregoriussen: Norðskáli. Fólkakirkjan. [dostęp 2015-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (far.).
- ↑ a b Oyrarbakki. FaroeIslands.dk. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ Oyri. FaroeIslands.dk. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ Saksun. FaroeIslands.dk. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ J. P. Gregoriussen: Saksun. Fólkakirkjan. [dostęp 2015-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-17)]. (far.).
- ↑ a b Streymnes. FaroeIslands.dk. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ J. P. Gregoriussen: Tjørnuvík. Fólkakirkjan. [dostęp 2015-02-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-17)]. (far.).
- ↑ Tjørnuvík. FaroeIslands.dk. [dostęp 2015-02-18]. (ang. • duń. • wł.).
- ↑ Streymoy. W: Marcin Jakubowski, Marek Loos: Wyspy Owce - przewodnik turystyczny. Szczecin: PCIT TRAMP, 2003, s. 69 - 71. ISBN 83-913526-3-3. (pol.).
