Szefela
Szefela, zwana też Równiną („nizina”, „równina”) – w znaczeniu geograficznym nazwa regionu na południu Izraela, w znaczeniu językowym – równina, o której często wzmiankuje Biblia na określenie pagórkowatego kraju – niegórzystego, jak na wschodzie, i nienizinnego, jak nizina nadmorska na zachodzie, przy czym równina ta nie jest tożsama z równiną na północy kraju[1]. W epokach greckiej i rzymskiej Szefelą nazywano obszar, położony pomiędzy Lodem a Bet-Gubrin (1 Księga Machabejska 1 Mch 12,38)[1].
Szefela, obejmująca obszar około 790 km kw.[2], położona jest na południe od Joppą aż do Pogórza Judzkiego[3], od północy sąsiaduje z Szaron, od południa – z Negewem[1]. Pod względem uwarunkowań klimatycznych i formacji geograficznych powierzchnia Szefeli jest jednorodna[4], obszar pokryty pagórkami o wysokości 300–600 m[1].
Żyzne ziemie Szefeli przyciągały osadników już w epoce wczesnego brązu[5]. Jej wschodnie obszary zajmowali Filistyni, południowo-wschodnie – plemię Dana. Na Szefeli uprawiano zboża (pszenicę i jęczmień), pomarańcze i winorośl[3]. Według 1 Księgi Królewskiej (1 Krl 10,27) i 1 Księgi Kronik (1 Krn 27,28) równina była bogata w sykomorę i drzewka oliwne[1].
Szefela, położona pomiędzy nadbrzeżnymi równinami a wzgórzami wnętrza Palestyny, często stanowiła strefę buforową pomiędzy rywalizującymi potęgami[6]. Przebiegał przez nią militarno-handlowy szlak z Egiptu do Syrii i Mezopotamii[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Encyklopedia archeologiczna Ziemi Świętej, oprac. A. Negev, s. 411.
- ↑ Y. Dagan, Archeological surveys in Israel..., s. 3.
- ↑ a b c A. Tschirschnitz, Dzieje ludów biblijnych, s. 135.
- ↑ Y. Dagan, Archeological surveys in Israel..., s. 3–4.
- ↑ Y. Dagan, Archeological surveys in Israel..., s. 4.
- ↑ Y. Dagan, Archeological surveys in Israel..., s. 9.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dagan Y., Archeological surveys in Israel and their contribution to our understanding of settlement distribution: the Judean Shephelah – a case study, Israel Antiquities Authority.
- Encyklopedia archeologiczna Ziemi Świętej, oprac. A. Negev, Warszawa 2002. Na książce ISBN 82-7157-461-4; ISBN 83-7157-461-4.
- Alfred Tschirschnitz, Dzieje ludów biblijnych, Warszawa: Wydaw. M. Sadren i S-ka, 1994, ISBN 83-86340-00-3, OCLC 749734046.
