Tadeusz Żaba
Kościesza | |
Rodzina | |
---|---|
Data urodzenia |
1750 |
Data śmierci |
1800 |
Żona |
Ludwika Kiełpsz |
Odznaczenia | |
Tadeusz Żaba herbu Kościesza z następującą odmianą - w klejnocie zamiast trzech piór strusich uniesiona ręka z szablą[1] (zm. 1800) – przedstawiciel rodziny Żabów herbu Kościesza, ostatni wojewoda połocki 1784–1792 po śmierci Józefa Sosnowskiego, kasztelan połocki 1776–1784, podkomorzy wileński 1771–1776, podwojewodzi wileński 1767–1771. Senator Rzeczypospolitej. Marszałek wileński w konfederacji radomskiej (1767)[2], chorąży husarski w 1767 roku, dyrektor wileńskiego sejmiku trybunalskiego i sejmiku elekcyjnego w 1768 roku[3].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Właściciel dóbr Świady. Poddany cesarzowej Katarzyny II. W załączniku do depeszy z 2 października 1767 roku do prezydenta Kolegium Spraw Zagranicznych Imperium Rosyjskiego Nikity Panina, poseł rosyjski Nikołaj Repnin określił go jako posła właściwego dla realizacji rosyjskich planów na sejmie 1767 roku, poseł powiatu wileńskiego na sejm 1767 roku[4]. Członek konfederacji Andrzeja Mokronowskiego i poseł na sejm 1776 roku z województwa wileńskiego[5]. Był chorążym usarskim. Był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[6].
Odznaczony Orderem Orła Białego w 1781, odznaczony Orderem Świętego Stanisława w 1777. Pochowany w Giełwanach.
Do historii przeszedł jako człowiek okrutny, dumny, niewyrozumiały dla swych poddanych. Od niego pochodzi przysłowie: „Nie ta Żaba, co w błocie, Ale ta co w złocie” – Darowski „Jeden rozdział do przyszłej księgi przysłów polskich” (str. 82). Ignacy Chodźko pisał o Tadeuszu Żabie „Panie wojewoda, Cóż to za moda, Na to nie zgoda, żołnierzy zbierasz, szlachtę pożerasz...”
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, t. X, Lipsk 1845, s. 1.
- ↑ Szczęsny Morawski, Materyały do konfederacyi barskiej r. 1767–1768: z niedrukowanych dotąd i nieznanych rękopisów Lwów 1851, s. 29.
- ↑ Robertas Jurgaitis, Vilniaus seimelio veikla 1717–1795 m., Kaunas 2007, s. 231.
- ↑ Носов Б. В. Установление российского господства в Речи Посполитой. 1756–1768 гг. Moskwa, 2004, s. 668.
- ↑ Volumina Legum, t. VIII, Petersburg 1860, s. 528.
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. ..., Warszawa 1791, s. 309.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Kawalerowie i statuty Orderu Orła Białego 1705-2008, 2008.
- „Encyklopedia Powszechna Orgelbranda” (1859-1868), tom 28, str. 906
- „Encyklopedia Powszechna Orgelbranda z Ilustracjami” (1898-1904), tom 16, str. 181
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Żaba Tadeusz (II). Bibliografia Estreichera. s. 2-4. [dostęp 2015-05-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-18)].
- Chorążowie husarii
- Członkowie konfederacji Andrzeja Mokronowskiego 1776
- Członkowie konfederacji Sejmu Czteroletniego
- Kasztelanowie połoccy
- Marszałkowie konfederacji radomskiej
- Marszałkowie sejmikowi (województwo wileńskie)
- Odznaczeni Orderem Orła Białego (I Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Orderem Świętego Stanisława (I Rzeczpospolita)
- Podkomorzowie wileńscy
- Podwojewodziowie wileńscy
- Posłowie na sejm nadzwyczajny delegacyjny (1767–1768)
- Posłowie na sejm zwyczajny 1776
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej (powiat wileński)
- Senatorowie świeccy I Rzeczypospolitej
- Senatorowie za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego
- Wojewodowie połoccy (I Rzeczpospolita)
- Zmarli w 1800
- Żabowie herbu Kościesza