Ukraiński kryzys uchodźczy
 Kierunki dostaw pomocy i migracji uchodźców | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data |
od 24 lutego 2022 r. |
| Uczestnicy |
6,74 mln (stan na 29.05.2022[1]) |
Ukraiński kryzys uchodźczy – kryzys uchodźczy, spowodowany rosyjską inwazją na Ukrainę w 2022 roku. Rozpoczął się wraz z inwazją wojsk rosyjskich 24 lutego 2022 r. W sumie do 20 kwietnia swoje domy na Ukrainie opuściło dziesięć milionów osób – ponad jedna czwarta populacji[2].
Większość uchodźców znalazła schronienie w sąsiednich krajach na zachód od Ukrainy: Polsce, Węgrzech, Mołdawii, Rumunii i Słowacji. Niektórzy uchodźcy przenieśli się następnie dalej na zachód, do innych krajów europejskich i do Ameryki (głównie do Kanady[3] i USA[4]).
Kraje znajdujące się w Unii Europejskiej oraz graniczące z Ukrainą zezwoliły na wjazd wszystkim osobom uciekającym przed wojną na Ukrainie ze względów humanitarnych, niezależnie od tego, czy posiadają paszporty biometryczne. Unia Europejska postanowiła również przyznać prawo do pobytu, pracy i nauki w dowolnym wybranym przez uchodźcę kraju członkowskim, początkowo na okres jednego roku[5].
Przewoźnicy kolejowi w kilku krajach, takich jak Polska i Niemcy, umożliwili ukraińskim uchodźcom bezpłatne podróżowanie pociągami. Obywatele Ukrainy mogli swobodnie podróżować do wielu innych krajów europejskich.
Liczby
[edytuj | edytuj kod]Biuro Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Koordynacji Pomocy Humanitarnej oszacowało 27 lutego, że na Ukrainie 18 milionów ludzi jest dotkniętych konfliktem, a 12 milionów ludzi będzie potrzebować opieki zdrowotnej. Liczba osób uciekających przed[6] wojną może sięgnąć 4 milionów[7][8].
Według danych ONZ na dzień 20 kwietnia 2022 r. liczba ukraińskich uchodźców przekroczyła 5 mln osób. Najwięcej, bo 2451,3 tys. uchodźców, znalazło się do tego dnia w Polsce. Do 19 marca do Rumunii dotarło ich 643 tys., do Mołdawii 394,7 tys., na Węgry 390,3 tys., do Słowacji 301,4 tys., do Rosji 350,6 tys., na Białoruś 2,5 tys.[9] Do 14 marca ponad 304 tys. osób trafiło do innych krajów europejskich.
| Kierunek migracji uchodźców | Liczba uchodźców |
|---|---|
 Rosja
|
1 212 585 |
 Niemcy
|
1 139 690 |
 Polska
|
956 635 |
 Czechy
|
381 400 |
 Włochy
|
168 840 |
 Mołdawia
|
116 195 |
 Słowacja
|
115 875 |
 Rumunia
|
78 745 |
 Francja
|
69 670 |
 Bułgaria
|
67 770 |
 Węgry
|
65 585 |
 Litwa
|
52 670 |
 Estonia
|
38 245 |
Państwa sąsiadujące z Ukrainą
[edytuj | edytuj kod]Polska
[edytuj | edytuj kod]
Jak informował oficjalny portal polskiego rządu: wszystkie osoby uciekające z Ukrainy przed konfliktem zbrojnym nie muszą się rejestrować ani martwić o formalności w punktach przyjmowania. Wszystkie osoby uciekające z Ukrainy, szukające schronienia w Polsce, nie muszą martwić się o legalność swojego pobytu. W najbliższych dniach nie ma również konieczności składania wniosków w Urzędzie do Spraw Cudzoziemców/urzędach wojewódzkich/Placówkach Straży Granicznej. To samo dotyczy obywateli Ukrainy przebywających w Polsce, których zezwolenia na pobyt wygasły. Podczas przekraczania granicy: wszystkie dokumenty potwierdzające Twoją tożsamość są przydatne. Jeśli dziecko nie posiada dowodu osobistego lub paszportu, przyda się akt urodzenia[11].
Strony internetowe z informacjami dla uchodźców uruchamiane były także w języku ukraińskim. Rząd przygotował akty prawne, które ułatwiły zatrudnianie Ukraińców w Polsce, ponieważ wcześniej wymagane były wizy pracownicze, bo Ukraińcy byli spoza UE[12][12][13].
Punkty recepcyjne
[edytuj | edytuj kod]Przy przejściach granicznych na granicy polsko-ukraińskiej oraz w największych polskich miastach, stacjach kolejowych powstały tzw. punkty recepcyjne, które były pierwszym miejscem kontaktu uchodźcy po przekroczeniu polskiej granicy. Na miejscu tłumacze, wojsko, policja i wolontariusze zapewniali wyżywienie, opiekę medyczną i inne niezbędne zaopatrzenie. Stamtąd uchodźcy byli kierowani do miejsc noclegowych.
Centra obsługi uchodźców
[edytuj | edytuj kod]W każdym województwie otwarto punkty zbiórki dla uchodźców, w których lokalne władze, ludność oraz organizacje zapewniały bezpłatne zakwaterowanie, wyżywienie i inne niezbędne zaopatrzenie. W Krakowie obiekt po dawnej Galerii Plaza zamieniono w punkt pomocy uchodźcom, w którym powstały miejsca noclegowe oraz tzw. „Szafa Dobra”, czyli miejsce, gdzie wydawana była odzież.
Miejsca noclegowe
[edytuj | edytuj kod]W każdym województwie w wolnych domach studenckich, sanatoriach, hotelach oraz halach widowiskowo-sportowych przygotowano miejsca do zakwaterowania, do których uchodźcy byli kierowani z punktów recepcyjnych[14]. Poza tym ogromna liczba obywateli i organizacji dobrowolnie oferuje bezpłatne zakwaterowanie i inną pomoc.
Opieka medyczna
[edytuj | edytuj kod]Mimo pandemii COVID-19 Polska zniosła obowiązek kwarantanny dla osób przybywających spoza Unii Europejskiej bez szczepień ochronnych[15]. W stan pogotowia postawiono placówki medyczne i przygotowano pociąg szpitalny do transportu przybywających rannych.
Ratownicy medyczni z Polski uczestniczyli też aktywnie w ewakuacji osób poszkodowanych podczas inwazji, współpracując przy tym ze służbami innych państw, m.in. z Niemiec[a].
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]Dla uczniów przybywających z zagranicy, którzy nie znali języka polskiego lub znali go na poziomie niewystarczającym do nauki zorganizowano tzw. oddziały przygotowawcze. Kształcenie uczniów realizowane było zgodnie z podstawą programową kształcenia ogólnego oraz dostosowane pod względem treści nauczania, metod i form do potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych uczniów, w miarę możliwości organizacyjnych i kadrowych poszczególnych szkół[16].
Zwierzęta
[edytuj | edytuj kod]Główny Lekarz Weterynarii złagodził przepisy dotyczące wwozu zwierząt, tak by uciekający przed wojną nie byli zmuszeni do porzucania swoich psów i kotów[17].
Cybertarcza Ukrainy
[edytuj | edytuj kod]Stworzono akcję #TechforUkraine, w ramach której firmy i pracownicy z branży IT angażują się w pomoc dla Ukrainy. Polega ona między innymi na walce z dezinformacją (czyli odpieraniu cyberataków) oraz utrzymywaniu ukraińskich systemów informatycznych. Firmy informatyczne pomagają również uchodźcom, zatrudniając ich oraz tworząc aplikacje do pomocy organizacji pracy wolontariuszy[18][19][20].
Węgry
[edytuj | edytuj kod]Od początku rosyjskiej inwazji do 19 marca 2022 r. na Węgry przybyło 299,3 tys. osób z Ukrainy[9].
Rumunia
[edytuj | edytuj kod]Według stanu na 9 marca rumuńska straż graniczna zgłosiła wjazd do tego kraju 320 tys. obywateli Ukrainy, z czego 85,6 tys. pozostało w Rumunii[21].
Słowacja
[edytuj | edytuj kod]Według stanu na 19 marca Słowacja przyjęła ponad 240 tys. osób[9].
Rosja
[edytuj | edytuj kod]Według stanu na 19 marca do Rosji wyjechało 184,6 tys. uchodźców. Dodatkowo w okresie eskalacji napięcia tuż przed wojną (od 21 do 23 lutego) z separatystycznych republik na wschodzie Ukrainy wywieziono do Rosji ok. 50 tys. ich mieszkańców[9].
Mołdawia
[edytuj | edytuj kod]Według stanu na 7 marca MSW poinformowało o wjeździe do Mołdawii 239 tys. obywateli Ukrainy, z czego 75 800 pozostało w Mołdawii[22].
Inne państwa
[edytuj | edytuj kod]
Niemcy
[edytuj | edytuj kod]Deutsche Bahn umożliwiła uchodźcom posiadającym ukraiński paszport lub dowód osobisty bezpłatny przejazd pociągami dalekobieżnymi z Polski do Niemiec[23].
Francja
[edytuj | edytuj kod]Według stanu na 7 marca 2022 r. liczbę ukraińskich uchodźców, którzy przybyli do Francji, szacowano na 4 tysiące[24].
Czechy
[edytuj | edytuj kod]Czechy przyjęły dotychczas ponad 100 tys. ukraińskich uchodźców (7 marca)[25].
Irlandia
[edytuj | edytuj kod]Irlandzki rząd ogłosił, że prawdopodobnie przyjmie 100 000 uchodźców[26].
Bułgaria
[edytuj | edytuj kod]Od początku rosyjskiej inwazji do 14 marca 2022 r. do Bułgarii wjechało ok. 70 tys. uchodźców uciekających z Ukrainy, z czego ok. połowa pozostała w tym kraju[27]. Uchodźcy deklarujący chęć zatrzymania się w Bułgarii otrzymują na granicy dokument legalizujący ich pobyt, umożliwiający korzystanie z rynku pracy, edukacji, służby zdrowia i wsparcia socjalnego[28].
Litwa
[edytuj | edytuj kod]14 marca 2022 rząd Litwy zadeklarował, że do kraju od początku wojny przybyło ponad 11 tysięcy uchodźców[29].
Kanada
[edytuj | edytuj kod]Rząd Kanady zobowiązał się do przyjęcia wszystkich Ukraińców, którzy zamierzają skorzystać z oferowanej pomocy. Do 5 maja 2022 wpłynęło 180 tys. wniosków, wydano pozytywne decyzje dla 71 tys. osób. Rząd Kanady otworzył centrum informacyjne dla ukraińskich uchodźców w Warszawie[30].
Organizacje międzynarodowe
[edytuj | edytuj kod]Unia Europejska
[edytuj | edytuj kod]4 marca 2022 Rada Unii Europejskiej jednomyślnie zgodziła się, po raz pierwszy w swojej historii, wdrożyć Dyrektywę o Ochronie Tymczasowej, aby uchodźcy uciekający z Ukrainy nie musieli przechodzić standardowej unijnej procedury azylowej. Ochrona tymczasowa to mechanizm nadzwyczajny, który daje prawo do pobytu w państwie członkowskim UE przez początkowy okres jednego roku, który może zostać przedłużony maksymalnie do trzech lat. Beneficjenci korzystają w całej UE z praw, takich jak prawo pobytu, dostęp do rynku pracy i mieszkań, pomocy medycznej oraz dostępu do edukacji dla dzieci[31][32].
Zwierzęta
[edytuj | edytuj kod]Zwierzęta domowe oraz pochodzące z ogrodów zoologicznych przed rozpoczęciem działań wojennych na Ukrainie obowiązywało wiele przepisów dotyczących mikrochipów i szczepień. Wiele władz UE krajów sąsiadujących z Ukrainą od tego czasu usunęło lub złagodziło wymogi, które muszą być spełnione, aby zwierzęta mogły przekroczyć granice[33][34][35].
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑
To jest chichot historii, że polscy medycy ewakuują ukraińskich pacjentów niemieckim samolotem, a ci pacjenci zostali poszkodowani przez Rosjan.
ratownik medyczny z Humanosh MedEvac, cytowany w gazeta.pl[36]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ https://300gospodarka.pl/news/uchodzcy-z-ukrainy-w-polsce-liczba.
- ↑ George Ramsay CNN, A quarter of Ukrainians have fled their homes. Here’s where they’ve gone [online], CNN [dostęp 2022-03-21].
- ↑ Anna Lach: Kanada przedłuża uproszczone wydawanie wiz dla Ukraińców. Dziennik Gazeta Prawna, 2023-03-23. [dostęp 2023-10-14]. (pol.).
- ↑ zm: USA przedłużają uchodźcom z Ukrainy zezwolenia na pobyt w kraju. bankier.pl, 2023-03-13. [dostęp 2023-10-14]. (pol.).
- ↑ Ukraine: Council unanimously introduces temporary protection for persons fleeing the war [online], consilium.europa.eu [dostęp 2022-03-21] (ang.).
- ↑ How many refugees have fled Ukraine and where are they going?. bbc.com, 14 marca 2022. [dostęp 2022-03-15].
- ↑ Reuters, Ukraine exodus is fastest growing refugee crisis in Europe since WW2 – UNHCR chief, „Reuters”, 6 marca 2022 [dostęp 2022-03-09] (ang.).
- ↑ DPG Media Privacy Gate [online], myprivacy.dpgmedia.be [dostęp 2022-03-09].
- ↑ a b c d Ukraine Refugee Situation. [w:] Operational Data Portal [on-line]. unhcr.org. [dostęp 2022-03-19].
- ↑ Situation Ukraine Refugee Situation [online], data2.unhcr.org [dostęp 2022-03-21].
- ↑ Information on the stay in Poland of persons fleeing from Ukraine – Urząd do Spraw Cudzoziemców – Portal Gov.pl [online], Urząd do Spraw Cudzoziemców [dostęp 2022-03-08] (pol.).
- ↑ a b Hotele dla uchodźców. Samorządy szukają miejsc zakwaterowania Ukraińców [online], Rzeczpospolita [dostęp 2022-03-08] (pol.).
- ↑ домашня сторінка – Інформація для громадян України – Portal Gov.pl [online], Інформація для громадян України [dostęp 2022-03-08] (ukr.).
- ↑ Alan Charlish; Luiza Ilie: ‘I don’t know what to do’: fleeing Ukrainians start arriving in central Europe. reuters.com, 2022-02-24. [dostęp 2022-02-25].
- ↑ Robert Horbaczewski, Uchodźcy z Ukrainy nie muszą się rejestrować w punktach recepcyjnych [online], Prawo.pl, 28 lutego 2022 [dostęp 2022-03-01] (pol.).
- ↑ Kuratorium Oświaty w Warszawie, Zasady organizacji oddziałów przygotowawczych [online], Kuratorium Oświaty w Warszawie [dostęp 2022-03-22] (pol.).
- ↑ Ułatwienia dla Ukraińców uciekających do Polski. Pomagają też notariusze [online], serwisy.gazetaprawna.pl, 25 lutego 2022 [dostęp 2022-02-26] (pol.).
- ↑ Polskie IT dla Ukrainy, Pretius wspiera wolontariuszy [online], Polskie IT dla Ukrainy, 18 maja 2022 [dostęp 2022-09-22] (pol.).
- ↑ Polacy zbierają specjalistów IT, by bronić Ukrainy [online], Rzeczpospolita [dostęp 2022-09-22] (pol.).
- ↑ Informatyk z Ukrainy potrzebny od zaraz. Branża IT potrzebuje setek tysięcy pracowników [online], serwisy.gazetaprawna.pl, 6 kwietnia 2022 [dostęp 2022-09-22] (pol.).
- ↑ Nicole Narea, Where are Ukrainian refugees going? [online], Vox, 2 marca 2022 [dostęp 2022-03-08] (ang.).
- ↑ Sinteza Ministerului Afacerilor Interne pentru 7 martie 2022, ora 09:00 | Ministerul Afacerilor Interne [online], mai.gov.md [dostęp 2022-03-08].
- ↑ Ukraine-Krieg: Deutsche Bahn will ukrainischen Flüchtenden helfen, „Der Spiegel”, 27 lutego 2022, ISSN 2195-1349 [dostęp 2022-03-09] (niem.).
- ↑ Réfugiés ukrainiens accueillis en France. L’urgence pour les enfants [online], TF1 INFO, 7 marca 2022 [dostęp 2022-03-09] (fr.).
- ↑ Reuters, Czech Republic takes in more than 100,000 Ukrainian refugees so far, „Reuters”, 7 marca 2022 [dostęp 2022-03-09] (ang.).
- ↑ Kitty Holl, Social Affairs Correspondent, Ireland may take in more than 100,000 Ukrainian refugees, Minister says [online], The Irish Times [dostęp 2022-03-08] (ang.).
- ↑ Aleksia Petrova: Almost 70,000 refugees from Ukraine enter Bulgaria since Feb 24. seenews.com, 2022-03-14. [dostęp 2022-03-14].
- ↑ Bulgarian Government has created a National Portal for Victims of the War in Ukraine. novinite.com, 2022-03-10. [dostęp 2022-03-14].
- ↑ Arneta Matuzevičiūtė, Į Lietuvą kasdien atvyksta po 1000 pabėgėlių iš Ukrainos – reikės daugiau pagalbos ir paramos [online], lrt.lt, 14 marca 2022 [dostęp 2022-03-14] (lit.).
- ↑ Kanada uruchomiła w Warszawie centrum dla ukraińskich uchodźców [online], bankier.pl, 5 maja 2022 [dostęp 2022-05-10] (pol.).
- ↑ Ukraine: Council unanimously introduces temporary protection for persons fleeing the war [online], consilium.europa.eu [dostęp 2022-03-22] (ang.).
- ↑ Temporary Protection for Ukrainians: the Unexpected Renaissance of ‘Free Choice’ – EU Immigration and Asylum Law and Policy [online], eumigrationlawblog.eu [dostęp 2022-03-22] (ang.).
- ↑ Refugees from Ukraine want to evacuate their pets to safety. Governments have done well to help them [online], The Indian Express, 4 marca 2022 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
- ↑ Romania welcomes Ukrainian refugees: Short guide to entry rules, asylum regulations & what to expect at the border [online], Romania Insider, 28 lutego 2022 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
- ↑ Gerardo Fortuna, EU relaxes entry paperwork for pets travelling with Ukrainian refugees [online], euractiv.com, 27 lutego 2022 [dostęp 2022-03-22] (ang.).
- ↑ Anna Wacławik: Umarł w brudnym szpitalu, w brudnym mundurze, zalany krwią. Nigdy się nie dowiemy, kim mógł być. gazeta.pl, 2023-10-13. [dostęp 2023-10-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2023-10-14)]. (pol.).