Władysław Klucz
| |
 major piechoty
| |
| Data i miejsce urodzenia |
27 lipca 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
13–14 kwietnia 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1916–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
II zastępca dowódcy pułku |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
     
| |
Władysław Klucz (ur. 27 lipca 1897 w Górze, zm. 13–14 kwietnia 1940 w Katyniu) – major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 27 lipca 1897 we wsi Góra, w powiecie żnińskim, w rodzinie Franciszka i Antoniny z Kluczów[1][2]. Absolwent gimnazjum humanistycznego w Żninie. 2 marca 1916 został wcielony do armii niemieckiej[3]. Walczył na froncie rosyjskim i francuskim[4]. W lipcu 1918 został ranny pod Reims–Prunay (II bitwa nad Marną)[5]. Pod koniec wojny został przeniesiony do batalionu zapasowego 84 pułku piechoty, a 20 grudnia 1918 zwolniony z wojska[4].
W 1918 zaciągnął się do 9 pułku Strzelców Wielkopolskich. Walczył w powstaniu wielkopolskim i na wojnie z bolszewikami[2].
Po wojnie pozostał w pułku. W 1921 awansował do stopnia podporucznika, w 1922 – porucznika, w 1924 – kapitana. Następnie służył w sztabie 4 Dywizji Piechoty w Toruniu i Centrum Szkolenia Podoficerów Piechoty nr 2. W listopadzie 1928 został przeniesiony z Dowództwa Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie do 13 Pułku Piechoty w Pułtusku[6]. W 1932 ukończył kurs dowódców batalionu. 4 lutego 1934 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1934 stopień majora w korpusie oficerów piechoty i 35. lokatą[7]. W kwietniu 1934 został wyznaczony w macierzystym pułku na stanowisko dowódcy batalionu[8]. W marcu 1939 nadal pełnił służbę w 13 pp na stanowisku II zastępcy dowódcy pułku (kwatermistrza)[9].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do niewoli sowieckiej. Już w grudniu 1939 znajdował się w obozie w Kozielsku[10]. 11 lub 12 kwietnia 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[10]. 13 lub 14 kwietnia 1940 zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Katyniu i tam pogrzebany[10][2]. 28 lipca 2000 nastąpiło oficjalne otwarcie w tym miejscu Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu[11].
Był żonaty, dzieci nie miał[12][2].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło – decyzją nr 439/MON[13] – mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[14][15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[16][17][18].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4526
- Krzyż Walecznych[19]
- Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1938 „za zasługi w służbie wojskowej”[20][21]
- Medal Niepodległości – 16 września 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[22][23]
- Srebrny Krzyż Zasługi – 18 marca 1932 „za zasługi na polu wyszkolenia wojska”[24]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[25]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[25]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- obozy NKWD dla jeńców polskich
- ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 4.
- ↑ a b c d Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 269.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 3, 4.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 4.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 4.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 337.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 5 lutego 1934, s. 71.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 149.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 562.
- ↑ a b c Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 386.
- ↑ 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2024-06-27] (pol.).
- ↑ Kolekcja ↓, s. 1, stan na 22 marca 1934.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 15 [dostęp 2024-09-24] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 24.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 listopada 1938, s. 12.
- ↑ M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 11 listopada 1931, s. 376.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 65, poz. 87.
- ↑ a b Kolekcja ↓, s. 3.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Klucz Władysław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.15-919 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-15].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Убиты в Катыни. Книга Памяти польских военнопленных – узников Козельского лагеря НКВД, расстрелянных по решению политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940 года. Лариса Еремина (red.). Москва: Общество «Мемориал» – Издательство «Звенья», 2015. ISBN 978-5-78700-123-5.
- Kazimierz Banaszek, Krystyna Wanda Roman, Zdzisław Sawicki: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (kampania wrześniowa)
- Majorowie piechoty II Rzeczypospolitej
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Srebrnym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie Wojska Polskiego zamordowani w Katyniu
- Oficerowie 13 Pułku Piechoty (II RP)
- Polacy – żołnierze Armii Cesarstwa Niemieckiego w I wojnie światowej
- Powstańcy wielkopolscy (1918–1919)
- Uczestnicy kampanii wrześniowej (strona polska)
- Uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej (strona polska)
- Urodzeni w 1897
- Zmarli w 1940
- Żołnierze Armii Wielkopolskiej
- Pochowani na Polskim Cmentarzu Wojennym w Katyniu