Wanda Melcer
Data i miejsce urodzenia |
31 marca 1896 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
4 kwietnia 1972 |
Narodowość | |
Alma Mater | |
Dziedzina sztuki | |
Ważne dzieła | |
Miasto zwierząt |
Wanda Zofia Melcer primo voto Rutkowska, secundo voto Sztekkerowa (ur. 31 marca 1896 w Helsinkach, zm. 4 kwietnia 1972 w Warszawie[1]) – polska powieściopisarka, poetka, publicystka, inicjatorka powołania Towarzystwa Reformy Obyczajów, działaczka na rzecz kampanii świadomego macierzyństwa oraz członkini Armii Krajowej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się 31 marca w 1896 roku w Helsinkach[1], w rodzinie kompozytora Henryka Melcera-Szczawińskiego[2] i Heleny Szczawińskiej ze Szczawina Małego h. Prawdzic[1]. W 1912 zadebiutowała jako poetka w miesięczniku Sfinks. Ukończyła studia filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim i Akademię Sztuk Pięknych w Warszawie. Po wydaniu dwóch tomików wierszy zajęła się wyłącznie pisaniem powieści oraz reportaży.
W 1924 roku wydała powieść Miasto zwierząt. W latach 1927–1939 była współpracowniczką warszawskiego tygodnika Wiadomości Literackie. Od 1927 roku uczestniczyła w różnych akcjach społecznych, związanych przede wszystkim ze świadomym macierzyństwem – kampanią rozpoczętą w Polsce właśnie w latach 20. W dwudziestoleciu międzywojennym jej utwory były rozpoznawalne i chętnie czytane[3].
Podczas okupacji była żołnierzem Armii Krajowej, w latach 1943–44 współpracowała z pismem „Głos Demokracji”.
Po wojnie wstąpiła do PZPR, działała w Lidze Kobiet oraz w Towarzystwie Świadomego Macierzyństwa[4].
Dwukrotnie zamężna. W latach 1919–1927 była żoną artysty malarza Szczęsnego Rutkowskiego, później wyszła za zapaśnika Teodora Sztekkera[5], z którym miała bliźnięta – Elżbietę (1932–1986) i Eryka (1932–2002)[6][7].
Zmarła 4 kwietnia 1972 w Warszawie, pochowana we wspólnym grobie z mężem na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B17-1-20)[7].
Twórczość wybrana[8]
[edytuj | edytuj kod]Proza i poezja
[edytuj | edytuj kod]- Płynące godziny (1917) [wiersze]
- Na pewno książka kobiety (1920) [wiersze]
- Józefina (1921)
- Miasto zwierząt (1924)
- Narzeczona z Angory (1928)
- Święta kucharka (1930) [jako Wanda Sztekkerowa]
- Kochanek zamordowanych dziewcząt (1934) [opow.]
- Dwie osoby (1936)
- Morele Madzi (1938)
- Wyspa szczęścia (1947)
- Statek 1092 (1952)
- Ameryka szuka piechura (1952)
Reportaże
[edytuj | edytuj kod]- Turcja dzisiejsza (1925)
- Nad srebrną rzeką (1927) [Argentyna]
- Czarny ląd – Warszawa (1936) [warszawscy Żydzi]
- Wyprawa na odzyskane ziemie (1945)
- 6 tygodni w ZSRR (1947)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Wanda Zofia Melcer (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego) [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2017-11-20] .
- ↑ Henryk Melcer (M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego) [online], www.sejm-wielki.pl [dostęp 2017-11-20] .
- ↑ Agata Araszkiewicz , Feministyczna Atlantyda Agata Araszkiewicz [online] [dostęp 2017-11-13] (pol.).
- ↑ Anna Kowalska , Dzienniki 1927–1969, przedmowa Julia Hartwig, wybór przygotowanie i przypisy Paweł Kądziela, Warszawa: Iskry, 2008, s. 72 .
- ↑ Dzień Dobry R.4, nr 313 (11 listopada 1934). Dostęp https://polona.pl/item/15166883/5/
- ↑ Dzień Dobry R.6, nr 93 (2 kwietnia 1936). Dostęp https://polona.pl/item/15167881/4/
- ↑ a b Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], www.cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2023-09-28] .
- ↑ Według katalogów Biblioteki Narodowej.
- Absolwenci Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie
- Absolwenci Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
- Członkowie Związku Literatów Polskich (Polska Rzeczpospolita Ludowa)
- Ludzie urodzeni w Helsinkach
- Pisarze związani z Warszawą
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polscy pisarze dwudziestolecia międzywojennego
- Polscy poeci XX wieku
- Polscy prozaicy XX wieku
- Polscy publicyści
- Polscy tłumacze literatury angielskojęzycznej
- Urodzeni w 1896
- Zmarli w 1972
- Żołnierze Armii Krajowej