Transport kolejowy w Warszawie

Transport kolejowy w Warszawie – linie, dworce, przystanki kolejowe oraz instytucje i organizacje związane z kolejnictwem w Warszawie.

Zasadniczy układ warszawskiego węzła kolejowego ukształtowany został w dwudziestoleciu międzywojennym, choć ulegał też modyfikacjom po zakończeniu II wojny światowej^[1]. Aktualnie transport kolejowy zapewnia nie tylko połączenia dalekobieżne, ale również połączenia międzydzielnicowe i z sąsiednimi gminami – w obrębie Warszawy długość linii kolejowych przeznaczonych dla pociągów pasażerskich wynosi 93 km, liczba stacji wynosi 7 (Warszawa Zachodnia, Warszawa Centralna, Warszawa Wschodnia, Warszawa Gdańska, Warszawa Wileńska, Warszawa Śródmieście i Warszawa Główna), a przystanków kolejowych 49^[2]. W celu ułatwienia podróży na obszarze aglomeracji warszawskiej stworzona została oferta wspólnego biletu honorowanego zarówno w autobusach, tramwajach, metrze i Szybkiej Kolei Miejskiej, jak i w pociągach Kolei Mazowieckich oraz Warszawskiej Kolei Dojazdowej w granicach strefy biletowej ZTM^[3].

Historia

W ujęciu chronologicznym kluczowe inwestycje kolejowe dotyczące Warszawy to Kolej Warszawsko-Wiedeńska (z późniejszą Warszawsko-Bydgoską), Kolej Warszawsko-Petersburska, Kolej Warszawsko-Terespolska, kolej obwodowa, Kolej Nadwiślańska, Kolej Warszawsko-Kaliska, Most przy Cytadeli, Warszawska Kolej Dojazdowa, kolej średnicowa (wraz z mostem) oraz linia Warszawa – Radom^[4].

Z powodu różnicy w szerokości torów do 1915 podróżni udający się z Cesarstwa Rosyjskiego przez Warszawę do Europy Zachodniej (i odwrotnie) musieli przesiadać się w mieście, zmieniając dworce^[5].

Historię kolei na terenie Warszawy i okolic prezentuje m.in. Stacja Muzeum – placówka zlokalizowana na terenie dawnego dworca Warszawa Główna Osobowa^[6].

Historyczne koleje dojazdowe

Zachowane obiekty historyczne

Mosty kolejowe nad Wisłą

Realizowane inwestycje

modernizacja Warszawy Zachodniej

Proponowane inwestycje

Południowa Obwodnica Kolejowa Warszawy
połączenie tunelem Dworca Wileńskiego z Dworcem Głównym^[7]
remont generalny linii średnicowej wraz z budową nowych przystanków w okolicy ronda de Gaulle'a oraz ulicy Solec^[8]^[9]
tunel kolejowy przed Dworcem Wileńskim oraz łącznik kolejowy od Dworca Wschodniego do torów w kierunku Ząbek^[10]

W grudniu 2021 roku spółka PKP PLK ogłosiła przetarg na studium planistyczne rozbudowy Warszawskiego Węzła Kolejowego - dokument obejmować ma m.in. takie kwestie jak nowa linia średnicowa, rozbudowa torów na różnych istniejących odcinkach w Warszawie i jej sąsiedztwie, a także budowa nowych przystanków, łącznic i linii kolejowych^[11].

Zobacz też

Przypisy

↑ Warszawski Węzeł Kolejowy. siskom.waw.pl. [dostęp 2019-01-12].
↑ Kolej w Warszawie i województwie mazowieckim. siskom.waw.pl. [dostęp 2019-01-12].
↑ Wspólny Bilet ZTM-KM-WKD. [w:] Warszawski Transport Publiczny [on-line]. wtp.waw.pl. [dostęp 2020-10-30].
↑ Krótka historia kolei w Warszawie. warszawa1939.pl. [dostęp 2019-01-12].
↑ Jadwiga Waydel Dmochowska: Jeszcze o dawnej Warszawie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1960, s. 143.
↑ O Stacji Muzeum. trasbus.com. [dostęp 2019-01-12].
↑ Jarosław Osowski: Tak wygląda plan nowego tunelu pod Wisłą. Osiem kilometrów długości i sześć podziemnych stacji. warszawa.wyborcza.pl, 2018-09-24. [dostęp 2019-01-12].
↑ Warszawa Wschodnia, Śródmieście i Zachodnia. Ogłoszono plany remontu linii średnicowej. Będą utrudnienia. next.gazeta.pl, 2019-03-28. [dostęp 2019-03-31].
↑ Jarosław Osowski: Czy linia średnicowa PKP zmieni się w metro? Jest szansa i spór kolejarzy ze stołecznym ratuszem. warszawa.wyborcza.pl, 2020-10-16. [dostęp 2020-10-18].
↑ Jarosław Osowski: Kolejarze chcą schować tory pod ziemią. Tak połączą dwie części Pragi. warszawa.wyborcza.pl, 2019-08-19. [dostęp 2020-01-04].
↑ Pociągiem w tunelu z Bankowego do Mordoru? Szukają miejsca na drugą linię średnicową. tvn24.pl/tvnwarszawa, 2021-12-29. [dostęp 2021-12-31].

Linki zewnętrzne

Warszawa. Niedokończona koncepcja Warszawskiego Węzła Kolejowego. transport-publiczny.pl. [dostęp 2019-01-12].
Jaroslaw Osowski: Wspaniała linia średnicowa. Czy kolejarze podołają jej modernizacji? Koszty są ogromne. warszawa.wyborcza.pl, 2019-04-06. [dostęp 2019-04-28].
Witold Urbanowicz: Kolejowy master plan dla Warszawy: Cztery tory i nowe linie kolejowe. transport-publiczny.pl, 2019-07-08. [dostęp 2019-07-09].
Jaroslaw Osowski: Szybka Kolej Miejska będzie jak naziemne metro. Nowe trasy, rozgałęziające się linie i dłuższe pociągi. warszawa.wyborcza.pl, 2020-01-03. [dostęp 2020-01-04].
Jaroslaw Osowski: Kolejowa bieda w Warszawie. Opóźnione inwestycje, a podzielony na raty remont linii średnicowej zdezorganizuje miasto na lata. warszawa.wyborcza.pl, 2020-04-20. [dostęp 2020-04-20].

[1] Warszawski Węzeł Kolejowy. siskom.waw.pl. [dostęp 2019-01-12].

[2] Kolej w Warszawie i województwie mazowieckim. siskom.waw.pl. [dostęp 2019-01-12].

[3] Wspólny Bilet ZTM-KM-WKD. [w:] Warszawski Transport Publiczny [on-line]. wtp.waw.pl. [dostęp 2020-10-30].

[4] Krótka historia kolei w Warszawie. warszawa1939.pl. [dostęp 2019-01-12].

[5] Jadwiga Waydel Dmochowska: Jeszcze o dawnej Warszawie. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1960, s. 143.

[6] O Stacji Muzeum. trasbus.com. [dostęp 2019-01-12].

[7] Jarosław Osowski: Tak wygląda plan nowego tunelu pod Wisłą. Osiem kilometrów długości i sześć podziemnych stacji. warszawa.wyborcza.pl, 2018-09-24. [dostęp 2019-01-12].

[8] Warszawa Wschodnia, Śródmieście i Zachodnia. Ogłoszono plany remontu linii średnicowej. Będą utrudnienia. next.gazeta.pl, 2019-03-28. [dostęp 2019-03-31].

[9] Jarosław Osowski: Czy linia średnicowa PKP zmieni się w metro? Jest szansa i spór kolejarzy ze stołecznym ratuszem. warszawa.wyborcza.pl, 2020-10-16. [dostęp 2020-10-18].

[10] Jarosław Osowski: Kolejarze chcą schować tory pod ziemią. Tak połączą dwie części Pragi. warszawa.wyborcza.pl, 2019-08-19. [dostęp 2020-01-04].

[11] Pociągiem w tunelu z Bankowego do Mordoru? Szukają miejsca na drugą linię średnicową. tvn24.pl/tvnwarszawa, 2021-12-29. [dostęp 2021-12-31].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]