Wieniec laurowy

	Informacje w projektach siostrzanych
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach
	Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Renesansowy poeta uwieńczony laurem (Torquato Tasso)

Wieniec laurowy (wawrzynowy) – symbol chwały, sławy, triumfu i zwycięstwa, także nagroda dla zwycięzcy w boju lub sportowej rywalizacji^[1]. Przyznawany był zwycięskim wodzom, artystom, poetom, uczonym, sportowcom^[2].

Starożytność

Wieniec laurowy był atrybutem Apollina^[2], nosili go również kapłani Hery i Heraklesa. Laur był również atrybutem Sławy, Prawdy, muz (Kalliope i Klio), a także poetów. Wierzono, że noszenie wieńca laurowego daje natchnienie twórcze^[1].

Wieniec laurowy (tzw. wieniec triumfalny), który otrzymywał zwycięski wódz w starożytnym Rzymie miał symbolicznie oczyszczać z przelanej w boju krwi^[1]^[3]. Z czasem stał się on symbolem zwycięstwa i nieśmiertelnej chwały^[1].

Wieńcem laurowym (tzw. laur olimpijski) ozdabiano głowy zwycięzców na igrzyskach w Grecji i Rzymie^[1].

Prawo do stałego noszenia wieńca laurowego miał Juliusz Cezar, od tego czasu wieniec laurowy i purpurowy płaszcz stały się symbolami naczelnego wodza Imperium Rzymskiego^[2].

Średniowiecze i nowożytność

Z czasem wieniec laurowy stał się symbolem nie tylko zwycięstwa, ale też wybitnych osiągnięć we wszelkich dziedzinach życia. W średniowieczu kończący studia honorowani byli gałązkami owocującego wawrzynu szlachetnego. Wieńcem laurowym nagradzano wybitnych pisarzy (tzw. Laur Kapitolu – wyróżnienie przyznawane pisarzom przez cesarzy lub papieży)^[1].

W sztuce chrześcijańskiej wieńce laurowe, jako symbole triumfu i czystości, ozdabiały głowy świętych dziewic-męczennic^[1], a także innych męczenników^[2]. W wieńcu laurowym umieszczano również monogram Chrystusa wskazując na jego zwycięstwo nad śmiercią lub rękę Boga, co symbolizowało jego nieśmiertelność^[4]

Gałązki i wieńce laurowe w sztuce sepulkralnej są symbolem nieśmiertelności.

Wieniec laurowy obecnie

Laur jest symbolem zwycięstwa i pokoju^[1]. Motyw wieńca laurowego również współcześnie jest często wykorzystywany, m.in. w falerystyce:

jedna z odznak żołnierskich (Wzorowy Żołnierz) ma kształt wieńca laurowego.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Wawrzyn (laur), [w:] WładysławW. Kopaliński WładysławW., Słownik symboli, wyd. 2, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 444-445, ISBN 83-214-0746-3, OCLC 26989876 [dostęp 2021-11-13] .
↑ ^a ^b ^c ^d Wawrzyn, laur, [w:] StanisławS. Kobielus StanisławS., Florarium christianum: symbolika roślin – chrześcijańska starożytność i średniowiecze, Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów, 2006, s. 211-212, ISBN 83-7354-151-9, OCLC 749471441 [dostęp 2021-11-13] .
↑ Wawrzyn, [w:] DorotheaD. Forstner DorotheaD., Świat symboliki chrześcijańskiej, wyd. 2, Warszawa: Pax, 2001, s. 177-178, ISBN 83-211-1626-4, OCLC 749565780 [dostęp 2021-11-13] .
↑ Laur, [w:] JuttaJ. Seibert JuttaJ., Leksykon sztuki chrześcijańskiej : tematy, postacie, symbole, Kielce: Wydawnictwo "Jedność", 2007, s. 174, ISBN 978-83-7442-120-1, OCLC 749412708 [dostęp 2021-11-13] .

[:0-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Wawrzyn (laur), [w:] WładysławW. Kopaliński WładysławW., Słownik symboli, wyd. 2, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 444-445, ISBN 83-214-0746-3, OCLC 26989876 [dostęp 2021-11-13] .

[:1-2] Wawrzyn, laur, [w:] StanisławS. Kobielus StanisławS., Florarium christianum: symbolika roślin – chrześcijańska starożytność i średniowiecze, Kraków: Tyniec Wydawnictwo Benedyktynów, 2006, s. 211-212, ISBN 83-7354-151-9, OCLC 749471441 [dostęp 2021-11-13] .

[3] Wawrzyn, [w:] DorotheaD. Forstner DorotheaD., Świat symboliki chrześcijańskiej, wyd. 2, Warszawa: Pax, 2001, s. 177-178, ISBN 83-211-1626-4, OCLC 749565780 [dostęp 2021-11-13] .

[4] Laur, [w:] JuttaJ. Seibert JuttaJ., Leksykon sztuki chrześcijańskiej : tematy, postacie, symbole, Kielce: Wydawnictwo "Jedność", 2007, s. 174, ISBN 978-83-7442-120-1, OCLC 749412708 [dostęp 2021-11-13] .

[1]

[2]

[3]

[4]