Wierzba ostrolistna

Wierzba ostrolistna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	malpigiowce
Rodzina	wierzbowate
Rodzaj	wierzba
Gatunek	wierzba ostrolistna
	Nazwa systematyczna
	Salix acutifolia Willd.; Sp. pl. 4(2):668. 1806
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wierzba ostrolistna, wierzba kaspijska (Salix acutifolia) – gatunek krzewu należący do rodziny wierzbowatych. Rośnie dziko w Europie wschodniej (na wschód od Finlandii, Litwy, Białorusi i Ukrainy), w zachodniej Syberii i w Azji środkowej (Kazachstan, Kirgistan i Tadżykistan)^[3]. W Polsce jest zadomowionym antropofitem^[5].

Morfologia

Pokrój: Krzew do 4 m wysokości. Pędy ciemnofioletowe z białym nalotem^[6]. Korzenie osiągają do 15 m głębokości^[7].
Liście: Lancetowate, piłkowane, wąskie, długo zaostrzone o długości ok. 12 cm. Tylko w młodości są owłosione, później nagie. Na górnej stronie są ciemnozielone i połyskujące, na dolnej sinawe. Przylistki dość wcześnie odpadające^[8].
Kwiaty: Roślina dwupienna. Kwiatostany męskie i żeńskie, zwane kotkami, o długości 4–5 cm^[6]. Słupki nagie z krótką szyjką, o niepodzielonych znamionach. Mają gruczoły miodnikowe o długości mniej więcej tej samej co szypułka słupka^[8].

Udział w kulturze

W Talmudzie wierzba jest jednym z czterech gatunków roślin, z których gałązek Żydzi tworzą bukiet lulaw noszony podczas święta Sukkot^[9].
Wierzba (bez rozróżnienia gatunku) wymieniona jest w kilku księgach Biblii: Kpł 23,40, Iz 15,7. Hi 40,22, Am 6,14. W Ziemi Świętej występują dwa gatunki wierzb: wierzba ostrolistna i wierzba biała, opisy dotyczą więc jednej z nich, lub obydwu. Ponadto w Biblii często wierzba mylona jest z topolą eufracką^[9].

Zastosowanie

W Polsce stosowana jest do utrwalania piasków (np. sadzono ją na Pustyni Błędowskiej^[10] oraz na wydmach nadmorskich^[11]). Sadzenie tego gatunku w ramach ochrony wybrzeża skutkuje istotnym zagrożeniem dla ochrony siedlisk przyrodniczych typowych dla wydm^[12]^[13].

Jest także wymieniana wśród roślin energetycznych^[7].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-03-31] (ang.).
↑ ^a ^b Taxon: Salix acutifolia. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-03-31]. (ang.).
↑ Salix acutifolia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular plants of Poland – a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
↑ ^a ^b Włodzimierz Seneta: Dendrologia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, s. 145. ISBN 83-01-07011-0.
↑ ^a ^b Stefan Szczukowski (red.): Wieloletnie rośliny energetyczne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2011, s. 13. ISBN 978-83-7763-182-9.
↑ ^a ^b Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
↑ ^a ^b Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
↑ Rahmonov, Ojmahmadtestas, Szczypek, Tadeusz, Wach, Jerzy. The Blendow desert (pustynia Blędowska) a unique phenomenon of the Polish landscape. „Annales Geographicae”. 39 (1), s. 34-42, 2006. (ang.).
↑ Selected mechanical properties of one-year old twigs of Salix acutifolia. „427 Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW”. 72, s. 427-432, 2010. (ang.).
↑ Daniel Lemke: Nadmorskie wydmy z zaroślami wierzby piaskowej. [w:] Przewodniki metodyczne dla siedlisk przyrodniczych [on-line]. GIOŚ. [dostęp 2013-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (pol.).
↑ Małgorzata Braun: Nadmorskie wydmy szare. [w:] Przewodniki metodyczne dla siedlisk przyrodniczych [on-line]. GIOŚ. [dostęp 2013-04-03]. (pol.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-03-31] (ang.).

[grin-3] Taxon: Salix acutifolia. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2013-03-31]. (ang.).

[iucn-4] Salix acutifolia, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[5] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular plants of Poland – a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN, 2002. ISBN 83-85444-83-1.

[seneta-6] Włodzimierz Seneta: Dendrologia. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1991, s. 145. ISBN 83-01-07011-0.

[szczukowski-7] Stefan Szczukowski (red.): Wieloletnie rośliny energetyczne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2011, s. 13. ISBN 978-83-7763-182-9.

[szafer-8] Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[rb-9] Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.

[10] Rahmonov, Ojmahmadtestas, Szczypek, Tadeusz, Wach, Jerzy. The Blendow desert (pustynia Blędowska) a unique phenomenon of the Polish landscape. „Annales Geographicae”. 39 (1), s. 34-42, 2006. (ang.).

[11] Selected mechanical properties of one-year old twigs of Salix acutifolia. „427 Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW”. 72, s. 427-432, 2010. (ang.).

[12] Daniel Lemke: Nadmorskie wydmy z zaroślami wierzby piaskowej. [w:] Przewodniki metodyczne dla siedlisk przyrodniczych [on-line]. GIOŚ. [dostęp 2013-04-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]. (pol.).

[13] Małgorzata Braun: Nadmorskie wydmy szare. [w:] Przewodniki metodyczne dla siedlisk przyrodniczych [on-line]. GIOŚ. [dostęp 2013-04-03]. (pol.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]