Wojna Rzymu z Achajami

Wojna Rzymu z Achajami
	; Związek Achajski w 150 p.n.e.
Czas	148 p.n.e. – 146 p.n.e.
Miejsce	Peloponez
Terytorium	Grecja
Przyczyna	próba zdominowania Achajów przez Rzymian
Wynik	zwycięstwo Rzymian, podbój państw greckich
Strony konfliktu
Republika rzymska	Związek Achajski
Dowódcy
Kwintus Cecyliusz Metellus Macedoński; Lucjusz Mummiusz Achajski	Kritolaos †; Diajos †
Siły
25 500	początkowo kilka tysięcy; pod Istmos: 14 500
Straty
nieznane	poważne
brak współrzędnych

Wojna Rzymu z Achajami – konflikt zbrojny latach 148 – 146 p.n.e. pomiędzy Republiką Rzymu a Związkiem Achajskim. Wojna zdecydowała o ostatecznym podbiciu i włączeniu państw greckich do państwa rzymskiego.

Przyczyny wojny

Początkowo, od II wojny macedońskiej, Achajowie i Rzymianie tworzyli sojusz przeciwko Macedonii. Jednak po IV wojnie, w której Macedonia została ostatecznie rozgromiona, pomiędzy sojusznikami doszło do serii napięć. Grekom nie podobała się coraz większa ingerencja sojuszników w sprawy Związku Achajskiego. Rzymianie uznali m.in., że do związku nie może przystąpić Sparta. Uznali też, że sojusz powinny opuścić: Argos, Korynt i Orchomenos. Ostatecznie jednak o wojnie zdecydowała postawa członków związku, którego członkowie postanowili wesprzeć skonfliktowaną z Rzymem Spartę.

Wojna

Do działań zbrojnych doszło dopiero w 146 p.n.e. Wojska rzymskie dowodzone przez Kwintusa Metellusa oraz Lucjusza Mummiusza odniosły kilka sukcesów: pobiły część sił związku pod wodzą stratega Kritolaosa pod Skarfeją oraz niezależny korpus Arkadyjczyków pod Cheroneą.

Nowy strateg, Diaos, nałożył wysokie podatki na bogaczy i ogłosił uwolnienie niewolników pochodzenia helleńskiego. Wszystko w celu wystawienia armii, która mogłaby pokonać napastników. Dzięki jego zabiegom, do decydującej o losach wojny bitwy pod Istmos, związek wystawił 14 600 ludzi, z tego 12 000 byłych niewolników. Zawodowa armia rzymska odniosła jednak zwycięstwo, a Diaos poległ.

Ważniejsze bitwy

Bitwa pod Alfeios
Bitwa pod Skarfeją (zwycięstwo Rzymian pod wodzą Metellusa nad Achajami (1000 jeńców) pod wodzą Kritolaosa, który zginął w trakcie bitwy)
Bitwa pod Cheroneą (zwycięstwo Rzymian pod wodzą Metellusa nad siłami 1000 Arkadyjczyków)
Bitwa pod Istmos (decydujące zwycięstwo Rzymian).

Skutki

Sukces Rzymian został przyjęty z radością przez bogate kręgi greckiego społeczeństwa, które nie popierały patriotycznych starań Diaosa. Mimo ciepłego przyjęcia przez część Achajów, zwycięzcy postanowili surowo ukarać pokonanych: zlikwidowano Związek Achajski, zniszczono także Korynt i Patras, a w miastach związkowych ustanowiono stałe władze rzymskie. Formalnie niezależne pozostały Sparta i Ateny, ale faktycznie, pozbawione jakiegokolwiek wsparcia innych ośrodków greckich, nie mogły odegrać już żadnej roli.

Bibliografia

M. Jaczynowska, D. Musiał, M. Stępień, Historia starożytna, Warszawa 2004;
N. G. Wilson, Encyclopedia of Ancient Greece, New York 2006.