Woonerf
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Woonerf (ⓘniderlandzka wymowa: /ʋoːn.ɛrf/) – rodzaj ulicy w strefie zurbanizowanej, w której położono nacisk na wysoki poziom bezpieczeństwa, uspokojenie ruchu, atrakcyjność przestrzeni i funkcji komunikacyjnej z priorytetem dla pieszych i rowerzystów. Woonerf jest w założeniu przestrzenią publiczną, która łączy funkcje ulicy, deptaku, parkingu i miejsca spotkań mieszkańców. Podstawą projektowania ulicy tego typu jest rezygnacja z tradycyjnego podziału przestrzeni między jezdnię i chodniki oraz zastosowanie elementów małej architektury, co zniechęca kierowców do ruchu tranzytowego, nie wyklucza jednak możliwości wprowadzenia komunikacji miejskiej[1].
Woonerf pojawił się w latach 70. XX w. w Holandii w reakcji na gwałtowny wzrost liczby samochodów w strefach wymagających szczególnej ochrony, m.in. w rejonie szkół i stref zamieszkania[1]. Woonerfy znajdują się m.in. w Amsterdamie, Kopenhadze czy Berlinie. Według danych z września 2011 roku, ponad milion Holendrów mieszka przy woonerfach[2].
Woonerfy w Polsce
[edytuj | edytuj kod]W latach 60. i 70. ciągi pieszo-jezdne, nazywane „alejkami osiedlowymi” lub „alejkami miejskimi”, funkcjonowały na wielu osiedlach w dużych miastach w Polsce, np. na warszawskim Ursynowie oraz Targówku[3]. Alejki te zachowywały wszystkie funkcje komunikacyjne, jednak z priorytetem dla pieszych i rowerzystów. Pełniły funkcję deptaków, parkingów, ale też miejsca spotkań mieszkańców i zabaw dzieci (zwłaszcza gry w kapsle albo w klasy). Nie pełniły natomiast żadnych funkcji tranzytowych.
Jedna z pierwszych inwestycji tego typu w Polsce została otwarta 28 czerwca 2014 roku w Łodzi, na ul. 6 Sierpnia, w ramach budżetu obywatelskiego. Do kolejnej edycji budżetu obywatelskiego zgłoszone zostało sześć wniosków o przekształcenie ulicy w woonerf[4].
W listopadzie 2015 r. oddano mieszkańcom następny woonerf – przerobiony i wyremontowany odcinek ul. Traugutta[5]. Ulica szybko zapełniła się lokalami, a obok wybudowano plac zabaw dla dzieci. W połowie kwietnia 2016 r. udostępniono kolejną ulicę: ul. Piramowicza[6], gdzie nie ma lokali gastronomicznych, za to ustawiono m.in. szachownice i zabytkową pompę.
W ramach budżetu obywatelskiego miasta Łodzi na rok 2017 złożono projekt ponadosiedlowy dotyczący zorganizowania publicznego konkursu na nowe lub istniejące słowo, którym urząd miasta Łodzi ma posługiwać się na określenie woonerfów[7].
W czerwcu 2019 oddano do użytku woonerf w Gdyni przy ul. Abrahama, na odcinku od ulicy 10 Lutego do ul. Batorego, na którym pojawiły się nowe nasadzenia zieleni i mała architektura. Na ulicy dozwolono przejazd z prędkością maksymalną 20 km na godz. i wyznaczono 7 miejsc do parkowania[8].
W 2024 roku oddano do użytku woonerf na ulicy Brackiej w Warszawie (na odcinku między Alejami Jerozolimskimi i ulicą Chmielną)[9].
Woonerfy
[edytuj | edytuj kod]-
Woonerf w Łodzi na ul. 6 Sierpnia -
Woonerf na ul. 6 Sierpnia w Łodzi podczas Light Move Festival -
Woonerf na ul. Traugutta w Łodzi -
Szachownice na woonerfie przy ul. Piramowicza w Łodzi -
Pompa na ul. Piramowicza w Łodzi
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Bartosz Zimny, Hubert Barański: woonerf – podwórzec miejski. [dostęp 2014-08-30]. (pol.).
- ↑ Sterke woonerfwijken: voorkomen is beter dan herstructureren. g32.nl, 2011-09. [dostęp 2014-08-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-09-03)]. (niderl.).
- ↑ Integracja na osiedlu, „bryla.pl” [dostęp 2017-05-31] (pol.).
- ↑ Łódź pokochała woonerf. Będzie sześć kolejnych?. TVN S.A., 2014-08-30. [dostęp 2014-08-30]. (pol.).
- ↑ Darek Matyjaszczyk: Woonerf na Traugutta w Łodzi oficjalnie otwarty. lodz.naszemiasto.pl, 2015-11-14. [dostęp 2016-06-30]. (pol.).
- ↑ Woonerf na ulicy Piramowicza. uml.lodz.pl, 2016-04-15. [dostęp 2016-06-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-15)]. (pol.).
- ↑ Urząd Miasta Łodzi, skan wniosku do Budżetu Obywatelskiego miasta Łodzi na rok 2017 [online], 1 września 2016.
- ↑ Rewolucja na ulicy Abrahama. Pierwszy w Gdyni woonerf już gotowy
- ↑ Bracka robi wrażenie. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. um.warszawa.pl, 17 lipca 2024. [dostęp 2024-07-23].